دویچه وله - به گفته نماینده اهواز در مجلس با کاهش نسبت شاغلان به بازنشستگان، اغلب صندوقهای بازنشستگی در آستانه ورشکستگی قرار دارند. شماری از بازنشستگان بارها برای اعتراض به وضع بد معیشتی خود جلو مجلس تجمع کردهاند.
عضو کمیسیون بهداشت و نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی یکی از مهمترین چالشهای پیش روی ایران را وضعیت نابسامان صندوقهای بازنشستگی عنوان کرده و میگوید به همین دلیل دولت مجبور است سالی بیش از یک صد هزار میلیارد تومان صرف پرداخت حقوق بازنشستگان کند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، همایون یوسفی روز جمعه، ۱۶ شهریور در مراسم تجلیل از بازنشستگان در اهواز گفت: «توجه به بازنشستگان در هر کشور نشانه توسعهیافتگی، رعایت وجدان و اخلاقیات در جامعه است.»
در ایران حدود ۱۸ صندوق بازنشستگی وجود دارد که اغلب آنها وضعیت مالی نامناسبی دارند و به همین دلیل قادر به انجام مهمترین وظیفه خود، یعنی پرداخت حقوق و مستمری بازنشستگان، نیستند و به اجبار وابسته به کمکهای دولت و استفاده از بودجه عمومی هستند.
علاوه بر سوءمدیریت و فساد که نقش مهمی در خرابی وضعیت صندوقهای بازنشستگی دارد، بیکاری فراگیر و عدم تعادل در نسبت شاغلان به بازنشستگان از علتهای اصلی این وضعیت نابسامان محسوب میشوند.
علی دهقانکیا، نایب رئیس کانون بازنشستگان شهرستان تهران سال گذشته در جمع خبرنگاران گفته بود که چهار دهه پیش به ازای هر بازنشسته بیش از ۲۵ نفر کار میکردند و این نسبت به اندکی کمتر از ۴ .۶ شاغل به یک بازنشسته رسیده است.
نماینده اهواز در مجلس نسبت کنونی شاغلان به بازنشستگان را ۵.۵ به یک اعلام کرده و میافزاید با این روند اغلب صندوقهای بازنشستگی در مسیر ورشکستگی قرار دارند. او خاطر نشان کرد که با توجه به وضعیت کنونی در آیندهای نه چندان دور با موج جدید بازنشستگان روبرو خواهیم بود که وضعیت را به مراتب بدتر میکند.
همایون یوسفی گفت: «در کشورهای توسعه یافته سن بازنشستگی را بالا میبرند تا از تجارب بازنشستگان استفاده کنند و به صندوقهای بازنشستگی فشار وارد نشود اما در کشور ما به دلایل مختلف از جمله مسائل سیاسی سن بازنشستگی کاهش یافته است.»
دو عامل مهم دیگر در بحرانی شدن اوضاع صندوقهای بازنشستگی، افزایش سن نسبی ایرانیان در کنار افزایش بیکاری و کاهش اشتغال است.
کارشناسان با استناد به استانداردهای بینالمللی معتقدند وضعیت صندوقهای بازنشستگی زمانی طبیعی قلمداد میشود که به ازای هر هفت نفر شاغلی که حق بیمه میپردازند یک نفر مستمری بگیرد.
مطابق برآوردهای سازمان ملل متحد در حال حاضر نسبت جمعیت ایرانیان در سن کار (۱۵ تا ۶۴ سال) به جمعیت سالمند (۶۵ سال به بالا) حدود ۱۲ به یک است و در صورتی که رشد جمعیت با آهنگ کنونی پیش برود در سال ۲۰۵۰ این نسبت دو به یک میشود.
وضعیت نامناسب معیشتی بازنشستگان بارها به تجمع و حرکتهای اعتراضی، از جمله مقابل ساختمان مجلس منجر شده که یکی از تازهترین نمونههای آن حدود یک ماه و نیم پیش رخ داد.
تجمعهای اعتراضی بازنشستگان
به گزارش خبرگزاری ایلنا، ۳۱ تیرماه سال جاری صدها نفر از بازنشستگان ارگانها و نهادهای مختلف، ازجمله بازنشستگان آموزش و پرورش مقابل مجلس حضور یافتند و در اعتراض به ناکافی بودن دریافتی ماهیانه و بیمه درمانی خود شعار دادند.
حدود یک ماه پیش از آن نیز جمعی از فرهنگیان بازنشسته در اعتراض به پرداخت نشدن پاداش پایان خدمت خود مقابل ساختمان مجلس شورای اسلامی تجمع کردند.
آذر ماه سال گذشته و همزمان با آغاز بررسی لایحه بودجه سال ۹۷ جمعی از بازنشستگان با تجمع مقابل مجلس مسئولان را به عملی نشدن وعدهها درباره افزایش مستمریها و ارتقاء خدمات بیمه تکمیلی متهم کردند.
دولت که مجبور است هر سال هزاران میلیارد تومان صرف جبران کسری صندوقهای بازنشستگی کند خود با معضلات مالی عمیقی روبرو است و افزایش بیکاری و رکود اقتصادی تحقق وعدهها را دشوارتر کرده است.
رو به ورشکستگی رفتن صندوقهای بازنشستگی میتواند به افزایش نارضایتی و حرکتهای اعتراضی منجر شود که در ماههای گذشته در شهرهای مختلف رخ داده و گرانی و سقوط ارزش پول ملی از علتهای مهم آن بوده است.