دنیایاقتصاد : در دومین روز از سومین هفته دی ماه، دلار نتوانست از حبس کانال ۱۰ هزار تومانی خارج شود و برای دوازدهمین روز متوالی در این کانال نوسان کرد. روز یکشنبه، دامنه تغییرات روزانه نیز مانند روز شنبه محدود بود و دلار در بیشتر مقاطع روز در محدوده ۱۰ هزار و ۷۰۰ تومانی نوسان کرد؛ در روزی که قیمت تغییرات چندانی نداشت، شاخص ارزی با ۵۰ تومان افزایش به بهای ۱۰ هزار و ۷۶۰ تومان رسید. به گفته فعالان، معاملهگران در روزهای اخیر گرچه نتوانستند قیمت را از مرز ۱۱ هزار تومانی عبور دهند، ولی در برابر نزول این ارز به زیر مرز ۱۰ هزار و ۵۰۰ تومان از خود مقاومت زیادی نشان دادند. همین موضوع موجب شده است که در بیشتر روزهای زمستان، بازار ارز گرفتار حبسی شود که جذابیت آن را برای نوسانگیران کم کند. این در حالی بود که افزایش قیمت دلار در روزهای ابتدایی زمستان موجب شده بود که انتظارات افزایشی در میان نوسان گیران بالاتر برود. با این حال، روند ادامه دی ماه زمینهساز تعدیل انتظارات شده است.
در روز نوسانات محدود دلار، سکه تمام بهار آزادی ۳۰ هزار تومان افزایش را تجربه کرد و به بهای ۳ میلیون و ۶۹۰ هزار تومان رسید. این در حالی بود که سکه در اولین روز هفته ۳۰ هزار تومان از ارزش خود را از دست داده بود. به گفته فعالان، در روزهای اخیر نوسانات در بازار سکه نسبت به بازار ارز افزایش پیدا کرده است. از نظر آنها یکی از مهمترین دلایلی که منجر به این اتفاق شده است، به مداخله بازارساز در معاملات ارزی برمیگردد که زمینه را برای افزایش و کاهشهای هیجانی کاهش داده است. این در حالی است که در بازار سکه نوسانات بیش از هر موردی ناشی از تقاضا و عرضهای ست که بازارساز در آن مداخلهای ندارد.
با این وجود، نوسانات در بازار سکه نیز نسبت به گذشته کاهش پیدا کرده است. به گفت فعالان، آنچه در بازار ارز و سکه ماههای اخیر بهطور مشهودی قابل مشاهده است، عدم حضور معاملهگران بزرگ در بازار است. از نظر آنها، پس از ورود موجهای نزولی به بازار و کاهش نوسانات، به تدریج معاملهگران بزرگ از بازار خارج شدهاند و با خروج آنها از معاملات دامنه نوسانات و حجم معاملات کاهش بیشتری پیدا کرد. این کاهش حجم معاملات در معاملات آتی نیز به چشم میآید. افزون بر این، تغییر روند دلار موجب شده است که تقاضای احتیاطی نیز به تدریج از بازار خارج شود. هم اکنون افراد کمی به بازار مراجعه میکنند تا با خرید ارز از ارزش داراییهای خود حفاظت کنند. عاملی که بهطور قطع به انتظارات افراد عادی نسبت به آینده دلار مربوط است. به گفته فعالان، سیاست گذار نیز طی ماههای آتی باید بیشتر تمرکز و سیاست خود را در حوزههایی به کار بندد که در مدیریت انتظارات و تقاضای عادی موثر باشد. این موضوع از نظر کارشناسان به ویژه در شرایط تحریمی از اهمیت دوچندانی برخوردار است، به خصوص آنکه برخی از بازیگران باتجربه بازار باور دارند، نوسانگیران با نزدیک شدن به پایان دوره برخی معافیتهای تحریمی ممکن است حملههای سفتهبازانه را در بازار صورت دهند. در این شرایط به نظر میرسد بازارساز میتواند با انجام پیشبینیهای لازم و حفظ منابع اسکناس یا حتی افزایش آنها، مانع از اثرگذاری سفتهبازان شود. به گفته برخی کارشناسان، بازارساز باید دقت کند مانند سال ۹۶ دچار ازدیاد مصرف منابع ارزی نشود، عاملی که زمینهساز نوسانات شدید ۶ماهه ابتدایی سال ۹۷ شد.
به گفته فعالان، اگر در نیمه اول سال ۹۷، بازارساز توان مداخله در بازار ارز را داشت، شیب نوسانات دلار بسیار محدودتر و پیشبینی پذیری تغییرات قیمتی نیز برای فعالان اقتصادی آسانتر میشد.شاید حتی امکان آن وجود داشت که با کاهش سطح تغییرات قیمتی، تورم نیز با سرعت کمتری افزایش پیدا کند. در هر صورت آنچه اهمیت دارد، این است که سیاستگذار از تجارب و روندهای گذشته درس گرفته باشد و اجازه ندهد یکبار دیگر نرخ ارز به دلایل تکراری گرفتار نوسان شود. کاهش قیمت نفت و سخت شدن جابهجاییهای پولی دو چالش دیگری هستند که بازارساز باید برای مقابله و حل آنها خود را آماده کند. البته نباید از نظر نیز دور داشت که قیمت ارز در سه ماه گذشته با وجود تمام مشکلات، با ورود بازارساز در مسیر کاهشی قرار گرفت و بیش از ۳۰ درصد از ارزش خود را از دست داد. موضوعی که نشان میدهد، بازارساز در صورت اتخاذ سیاستهای لازم توان مدیریت بازار را دارد.