در سال ۲۰۱۵ خبری شوک کننده و تاسف بار در رسانهها انعکاس یافت. محتوای خبر در ارتباط با تست بکارت اجباری از آتنا فرقدانی فعال حقوق بشر به دلیل دست دادان با وکیلش محمد مقیمی بود. از سوی دیگر ما شاهد رشد روزافزون مراکز صیغه یابی، کاهش سن فحشا در ایران، و تبدیل شدن شهری همچون مشهد به مبدا تجارت دختران ایرانی در راستای سرویس دهی جنسی به زائران خارجی میباشیم. به بیان دیگر نظام اسلامی از یک سو به قدری نگران عفت و پاکدامنی دختران ایرانی است که دست دادن زنان و مردان را مصداق بارز فحشا و از بین رفتن باکرگی و مستوجب مجازات میداند، از طرف دیگر با اسم رمز صیغه، خود دست اندرکار ترویج فحشا و روسپی گری در سرتاسر جغرافیای ایران شده است. حال سوالی که پیش میآید اینکه این دو نمونه به ظاهر متناقض در رفتار نظام اسلامی را چگونه میتوان تحلیل نمود؟
در هر دو نمونه شاخص وقاحت به عنوان اصل مشترک مطرح میباشد. به بیان دیگر در انتصاب مستقیم مسئولان توسط رهبر و تایید صلاحیت کاندیداها توسط شورای نگهبان و طرفداران حفظ وضع موجود، شاخص وقاحت به عنوان اصلی خدشه ناپذیر در نظر گرفته میشود. در تست وقاحت هر مسئول یا کاندیدایی که استعداد بیشتری در این زمینه داشته باشد و نتایج تستش مثبت در بیاید، جایگاه والاتری در ساختار قدرت میتواند به خود اختصاص دهد.
از مکانیسمهای شناخته شده شاخص وقاحت میتوان به انکار، فرافکنی، وارونه سازی، ارجاع به گذشته و آینده و آسمان، پاسکاری، اشاره نمود.
برای روشن تر شدن بحث نمونه هایی را از گفتمان مسئولان و طرفداران حفظ وضع موجود ذکر میکنیم (لیست بلند بالایی در این زمینه میتوان تهیه نمود که در مجال این مقاله نمیگنجد، از همین رو به ذکر نمونههای اندک اکتفا شده است).
۱- ایران یکی از بزرگترین دموکراسیهای جهان است (انکارو وارونه سازی)
۲_ بعد از ۳۰ سال نمیتوان یک اشتباه از رهبری گرفت (انکار و وارونه سازی)
۳_ در ایران زندانی سیاسی و همجنس گرا و شکنجه وجود ندارد (انکار)
۴_ مقصر اصلی بحرانها و مشکلات، کشورهای غربی و در راس آن آمریکاست (فرافکنی)
۵_ در زمان حکومت پهلوی نیز مشکلات فراوانی وجود داشت (فرافکنی و ارجاع به گذشته)
۶_ ریشه مشکلات را در دولتهای قبلی باید جستجو نمود (فرافکنی و ارجاع به گذشته)
۷_ مشکل از ناکارآمدی دولت است یا دخالتهای سپاه در تمامی امور (فرافکنی و پاسکاری)
۸_ این نظام اصلاح پذیر است، برای اصلاح آن در انتخابات شرکت کنید (فرافکنی و ارجاع به آینده)
۹_ بلایای طبیعی نعمت است (انکار و وارونه سازی)
۱۰_ خداوند سختی و مشکلات همه ما را جبران خواهد کرد (فرافکنی و ارجاع به آسمان)
با تحلیل این گونه گفتمانها میتوان اهداف محتوایی آن را مشخص نمود: مسئولیت گریزی و عدم پاسخگویی و حفظ وضع موجود که نتایج آن انباشت خواستها و عمیق ترشدن بحران هاست تا جایی که جامعه به مرز انفجار برسد.
اما نکته اساسی که در شاخص وقاحت نزد مقامات نظام اسلامی و حامیان وضع موجود وجود دارد این است که با عمیق ترشدن بحرانهای اقتصادی و اجتماعی در ایران نه تنها از میزان این شاخص کاسته نشده، بلکه با شتاب بیشتری در حال افزایش است. دلیل این امر را باید در متغیر دیگری جستجو نمود و آن شاخص حماقت است. نظام جمهوری اسلامی در طی ۴۰ سال گذشته سیستم رای گیری یا انتخابات را به عنوان ابزار حماقت سنجی مشارکت کنندگان در نظر گرفته است. هر چه میزان مشارکت کنندگان بیشتر بوده، شاخص وقاحت در میان مقامات نظام و طرفداران حفظ وضع موجود افزایش یافته است. از همین رو در زمان انتخابات سیستم پروپاگاندای نظام در داخل و خارج از کشور بسیج میشوند تا مردم را به پای صندوقهای رای بکشانند. در همین راستا نظام اسلامی حتی دست به دامن سلبریتیها هم میشود. به بیان دیگر شاخص حماقت رابطه مستقیمی با شاخص وقاحت دارد. زمزمه هایی که از درون حکومت در راستای تغییر نظام ریاست جمهوری به نظام پارلمانی شنیده میشود را بایستی در همین راستا تحلیل نمود.
و در پایان شعری از محمد مختاری شهید زنده قتلهای زنجیرهای
پیشانی از هجوم وقاحت کبود میشود
وقتی که بر مزار شهیدان عبور میکنند
وقتی که سینهٔ هوا را میشکافند
و باد جامههاشان
بر شعار دیوارها
میدمد
اینان که جامههای عزا را بهعاریت
پوشیدهاند
از قعر چشم خلق
میراث روشنای شهیدان را
بیرون میکشند
گـُل در نهیب تند گلوله شکفت
و اکنون کنار سنبلهها
اندامهای کاکتوسی
سر بر کشیدهاند
کلپاسههای فربه از سوراخهای بیم
در هرم انقلاب خلایق
بیرون خزیدهاند
وز شانههای مردم بالا میآیند
و موج میزنند
در آفتاب پیروزی
خورشید در تلآلؤ اندامهای حمق
سرافکنده میرود.
بازارها که پارچههای بلند را
حرّاج کردهاند
فوج بلند جامگان را
در چشم آفتاب میگردانند
و روز
بر انحنای تند شرارت افول میکند
بر چشمها سیاه میکشند
بر قلبها سیاه میکشند
بر شانهها قساوت را میگردانند
و سفرهها را
بر گردهٔ خلایق
پهن میکنند
خونابهٔ فشردﻩٔ گنجشکها را در هاون
سر میکشند
تا باهشان بیفزاید
و سنگهای گورستان را آذین میبندند
و نامهای شهیدان را بر تریج قبا
میدوزند
آرش فضیلت
کدام بدیل پاسخگوی معضلات ایران است؟ جهانگیر گلزار
سیل ۹۸ و آن چه در انتظار ایران است، کورش عرفانی