دویچه وله - رویترز از فشار آمریکا بر عراق برای کنترل شبهنظامیان شیعه خبر داده است. آمریکا تهدید کرده که در صورت مواجه شدن با خطر "بدون هماهنگی" عمل خواهد کرد. دستور خروج "کارمندان غیر اضطراری" آمریکایی از عراق نیز صادر شده است.
به گزارش رویترز، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، در دیدار غیرمنتظره اخیر خود از عراق به مقامهای این کشور هشدار داده است، چنانچه مراقب فعالیتهای "شبهنظامیان مورد حمایت ایران" نباشند، ایالات متحده در صورت مواجه شدن با خطرات احتمالی، بدون هماهنگی با دولت عراق دست به اقدام خواهد زد.
پیشتر گفته شده بود که هدف پمپئو از سفر اخیرش به عراق گفتوگو بر سر "تحرکات نظامی" جمهوری اسلامی در این کشور بوده است.
"انتقال موشک" به نزدیکی پایگاههای آمریکا
خبرگزاری رویترز امروز چهارشنبه ۲۵ اردیبهشت (۱۵ ماه مه) با استناد به اظهارات دو مقام امنیتی عراق گزارش داد، سفر پمپئو به عراق پس از آن صورت گرفته که سرویسهای اطلاعاتی و امنیتی ایالات متحده از انتقال موشکهایی توسط شبهنظامیان شیعه مورد حمایت ایران به نزدیکی پایگاههای محل استقرار ارتش آمریکا مطلع شدهاند.
به گفته این منابع امنیتی، پمپئو به سران ارتش عراق گفته است که اگر مراقب تحرکات فزاینده شبهنظامیان مورد حمایت ایران نباشند، آمریکا خود با قدرت وارد عمل خواهد شد.
با افزایش تنشها میان جمهوری اسلامی و آمریکا، عراق هر چه بیشتر به یکی از موضوعات مورد اختلاف دو طرف تبدیل شده است. نیروهای نظامی آمریکا در عراق مستقر هستند و جمهوری اسلامی نیز از نفوذ بالایی در عراق از جمله در میان شبهنظامیان شیعه موسوم به حشد الشعبی برخوردار است.
یک مقام ارشد نظامی عراقی با اشاره به سفر اخیر پمپئو به بغداد به رویترز گفته است: «پیام آمریکاییها روشن بود. آنها برای جلوگیری از گروههایی که منافع آمریکا را به خطر میاندازند، از عراق ضمانت خواستهاند.»
تهدید به اقدام "بدون هماهنگی"
به گفته این مقام نظامی عراق: «آنها گفتند اگر آمریکا در خاک عراق مورد حمله قرار گیرد، برای دفاع از خود وارد عمل شده و بدون هماهنگی با بغداد اقدام خواهد کرد.»
وزارت خارجه آمریکا جزئیات گفتوگوهای مایک پمپئو در عراق را فاش نکرد، اما وزیر خارجه آمریکا خود اعلام کرده بود که دیدارش با مقامهای عراقی برای اطمینان حاصل کردن از توان آنان برای انجام "اقدامات کافی" در راستای حفاظت از جان آمریکاییها در آن کشور بوده است.
پمپئو در سفر روز ۱۸ اردیبهشت خود به بغداد، به "تهدیدهای نظامی" جمهوری اسلامی نیز اشاره کرده و از مسئولان عراق خواسته بود تا از نیروهای آمریکایی و مصالح ایالات متحده در این کشور در برابر "تهدیدهای امنیتی ایران" دفاع کنند. در همان زمان نیز اعلام شده بود که وزیر خارجه آمریکا از دولت عراق خواسته است تا بر عملکرد و فعالیت شبهنظامیان مورد حمایت ایران نظارت و کنترل بیشتری اعمال کند. پمپئو خود پس از پایان سفرش به عراق تنها به گفتن این بسنده کرده بود که آمریکا "تمام اقدامات لازم" را برای مقابله با تهدیدها انجام خواهد داد.
دومین منبع امنیتی عراقی نیز به رویترز گفته است که اطلاعات آمریکاییها نشانگر "مواضع مشکوک" برخی شبهنظامیان بوده که برای آنان "تحریکآمیز" تلقی میشود. به گفته این مقام امنیتی، پمپئو به عراقیها گفته است که آمریکا به هرگونه تهدیدی از سوی این گروهها بهسرعت پاسخ خواهد داد.
به گزارش رویترز، عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق، روز گذشته گفت که این کشور "تحرکاتی را مشاهده نکرده که تهدیدی برای هر یک از طرفین باشد". به گفته او: «ما برای آمریکاییها روشن کردیم که دولت وظیفه خود را برای حفاظت از تمام طرفها انجام میدهد.»
پیش از گزارش رویترز در مورد فشار آمریکا بر دولت عراق برای کنترل شبهنظامیان مورد حمایت ایران در این کشور، بیل اوربان، سخنگوی فرماندهی مرکزی نیروهای مسلح آمریکا در خاورمیانه و آسیای مرکزی (سنتکام) گفته بود که واحدهای نظامی آمریکا در عراق در "آمادهباش کامل" قرار گرفتهاند.
این مقام نظامی آمریکایی دیروز سهشنبه اعلام کرده بود که سازمانهای اطلاعاتی ایالات متحده و مؤتلفان آن به اطلاعاتی دال بر "تهدیدهایی جدی" دست یافتهاند. سخنگوی سنتکام با تأکید بر اینکه نیروهای نظامی آمریکا در بالاترین سطح هشدار و آمادهباش هستند، افزوده بود که ایالات متحده این "تهدیدهای جدی" را زیر نظر دارد.
این مقام نظامی ارشد آمریکایی در سخنان خود عملا اظهارات ژنرال بریتانیایی و معاون فرماندهی عملیات ضد داعش، کریس گیکا را رد کرده بود. کریس گیکا گفته بود که "تهدیدها" از سوی نیروهای مورد حمایت ایران در عراق و سوریه افزایش نیافته است.
خروج "کارمندان غیر اضطراری" آمریکایی از عراق
همزمان با این تحولات وزارت خارجه آمریکا امروز چهارشنبه به تمام کارمندان این کشور که حضورشان در عراق اضطراری نیست دستور داد تا خاک عراق را ترک کنند. به گزارش رویترز، سفارت آمریکا در بغداد طی بیانیهای این تصمیم را اعلام کرده است. در این بیانیه توصیه شده است که کارمندان آمریکایی هر چه سریعتر با استفاده از وسایل حمل و نقل تجاری از خاک عراق خارج شوند.
تنش میان ایران و آمریکا پس از استقرار بمبافکنهای "بی-۵۲" در پایگاه نظامی "العدید" قطر و همچنین اعزام ناو هواپیمابر "یواساس آبراهام لینکلن" به آبهای منطقه بیش از پیش بالا گرفت. آمریکا همچنین اعلام کرده است که یک رزمناو دیگر نیز در این منطقه مستقر خواهد کرد. این تنش همچنین پس از "عملیات خرابکارانه" در چهار کشتی در بندر فجیره امارات متحده عربی اوج بیشتری گرفت. عربستان سعودی اعلام کرده که دو نفتکش آسیبدیده در جریان این انفجارها متعلق به این کشور بودهاند.
پس از این انفجارها بود که روزنامه نیویورکتایمز گزارش داد، دولت آمریکا اعزام ۱۲۰ هزار سرباز این کشور به منطقه برای مقابله با حملات احتمالی نیروهای وابسته به جمهوری اسلامی را بررسی کرده است. اما دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، گزارش این روزنامه آمریکایی را به عنوان "خبر جعلی" تکذیب کرد، اما در عین حال تأکید ورزید که در صورت لزوم "حتی بیشتر از این تعداد" نیروی نظامی به منطقه اعزام خواهد کرد.
تلاش بغداد برای "یافتن راه حل" تنش ایران و آمریکا
در همین حال نخستوزیر عراق از تلاش این کشور در راستای "یافتن راهی برای حل" تنش میان ایران و آمریکا خبر داده است. عادل عبدالمهدی روز گذشته با اشاره به اینکه نه ایران و نه آمریکا به دنبال جنگ نیستند، اعلام کرد که "عراق با هر دو کشور در ارتباط است".
نخستوزیر عراق همچنین با اشاره به "پیچیده" بودن مناقشه ایران و آمریکا تأکید کرد که "سیگنالهایی" را در پی "مذاکره با ایران و آمریکا" دریافت کرده که بر اساس آن "همه چیز به خوبی به پایان میرسد."
عمار حکیم، از سیاستمداران شیعه عراقی، چند روز پیش خواستار میانجیگری دولت عراق "برای حل و فصل بحران فزاینده موجود میان ایران و آمریکا" شده بود.
در این میان علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، گرچه بروز جنگ میان ایران و آمریکا را منتفی دانسته، اما در عین حال مذاکره با دولت ترامپ را نیز به عنوان "سم مضاعف" رد کرده است.