بانک مرکزی از فروردین ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۳۹۸ بیش از ۵۴ میلیون دینار عراق با ارز چهار هزار و۲۰۰ تومانی به ۱۰ شخص حقوقی داده که ۶۶ درصد این میزان توسط فردی در دفتر رهبر حمهوری اسلامی دریافت شده است.
در این تحقیق به نام دریافت کننده این ارزها و محل مصرف آن اشارهای نشده است.
نتایج این تحقیق نشان میدهند خیریه تعلیماتی و تحقیقاتی علمی و دینی «مکتب امیر المومنین» هم معادل شش میلیون و ۶۷۰ هزار دلار ارز دولتی از بانک مرکزی دریافت کرده است.
این موسسه وابسته به «عبدالکریم موسوی اردبیلی» است که دریافت چنین مبلغی را بعدها تکذیب کرد. موسوی اردبیلی که سال ۱۳۹۵ درگذشت، از مراجع تقلید شیعه بود و ریاست دیوان عالی کشور، عضویت در شورای انقلاب و عضویت در مجلس خبرگان قانون اساسی را در کارنامه خود داشت. او در سالهای پایانی عمرش، رییس «دانشگاه مفید» بود.
براساس تحقیق منتشر شده، بانک مرکزی اعلام کرده بود: «]این موسسه[ اقدامی برای دریافت ارز به منظور واردات در سال جاری(۱۳۹۷) نداشته و مبالغ ذکر شده در لیست انتشار یافته این بانک صرفاً برای خرید ارز بابت تسویه بخشی از تسهیلات دریافتی این موسسه از محل حساب ذخیره ارزی بوده است.»
گزارشهای رسمی مورد استناد قرار گرفته در این تحقیق حاکی از آن هستند که طی بازه زمانی اول فروردین ۱۳۹۷ تا ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۸، بیش از ۹ هزار شخصیت حقیقی و حقوقی ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی در قالب ۱۳ نوع ارز مختلف از بانک مرکزی دریافت کردهاند.
ارزش دلاری مجموع ارزهای دریافت شده طی بازه زمانی یاد شده، حدود ۳۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
آمارها نشان میدهند بیشترین ارز دریافتی از سوی شخصیتهای حقیقی و حقوقی، مربوط به ارز یورو به ارزش دلاری حدود ۱۵ میلیارد دلار بوده است. این میزان بیش از نیمی از مجموع ارز چهار هزار و ۲۰۰ تومانی دریافت شده طی این دوره را تشکیل میدهد.
نام بیش از شش هزار شخصیت حقیقی و حقوقی در این فهرست دیده میشود. علاوه بر این، شرکت «بهستان دارو» نیز ۱.۳ درصد این ارز را دریافت کرده است.
مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
بالاترین سهم از این مبلغ هم با ۱.۶ درصد، مربوط به یک شرکت خودروسازی است.
۲۵.۴ درصد از ارزش دلاری ارزهای پرداخت شده طی مدت یاد شده به ۲۰ شرکت پرداخت شده است که شرکتهای «مجتمع کشت و صنعت و روغن نباتی ماهیدشت کرمانشاه»، «مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران» و «آوا تجارت صبا» به ترتیب ۳.۳ درصد، ۲.۴ درصد و ۲.۲ درصد، بیشترین سهم را داشتهاند.
مجتمع کشت و صنعت و روغن نباتی ماهیدشت (نازگل) فعالیت خود را در سال ۱۳۷۸ در زمینه تولید انواع روغنهای گیاهی خوراکی، مایع و جامد آغاز کرده است. بخشی از تولیدات این شرکت به کشورهای عراق و افغانستان و کشورهای آسیای میانه صادر میشود.
شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران بیش از ۴۰ سال است که از تاریخ تاسیس آن گذشته و سال ۱۳۹۱ به وزارت جهاد کشاورزی منتقل شده است. این شرکت اکنون به عنوان زیر مجموعه همین وزارتخانه، مأموریتها و تکالیف حاکمیتی خود را انجام میدهد.
شرکت آوا تجارت صبا هم بیش از ۳۵ سال است در زمینه واردات و تولید نهادههای دامی و خوراکی فعالیت میکند.
در بخش دیگری از تحقیق معاونت بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران آمده است بیش از ۴۳ میلیون یوان چین هم به بیش از چهار هزار و ۴۰۰ نفر پرداخته شده که «شرکت خدمات حمایتی کشاورزی» بیشترین سهم (۱.۸ درصد) از این مبلغ را به خود اختصاص داده است. حدود ۱.۵ درصد از این مبلغ را شرکت «پارس خودرو» دریافت کرده است.
بیش از ۱۹۸ میلیون روپیه هند را نیز به هزار و ۳۸۴ شخصیت حقیقی و حقوقی دادهاند که حدود ۱۰ درصد این مبلغ به «شرکت طبیعت سبز میهن» و حدود ۹ درصد آن به «شرکت آریا تجارت سده» پرداخت شده است.
شرکت طبیعت سبز میهن با هدف تأمین و توزیع کالاهای اساسی مصرفی خانوار از سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را آغاز کرده است. مشهورترین کالاهای تولیدی این شرکت، بستی و لبنیات «میهن» است که برای بسیاری از ایرانیان نامی آشنا است.
شرکت آریا تجارت از سال ۱۳۸۰ فعالیت خود را در زمینه محصولات بهداشتی آغاز کرده است. این شرکت با چندین شرکت بینالمللی، از جمله «نیسیم»(Nisim)، «ارگانیک»(Eaurganic)، «کالو»(Kalo) و «فست»(Fast) به عنوان تنها نماینده رسمی این کارخانهها در ایران فعالیت میکند.
۱۰۰ میلیون لیر جدید هم سهم هزار و ۳۲ نفر شده که شرکت آوا تجارت صبا تقریباً ۱۵ درصد مبلغ کل را دریافت کرده است. حدود چهار درصد از این مبلغ به شرکت هواپیمایی ترکیه پرداخت شده است.
بیش از ۹۷ میلیون روبل جدید روسیه را نیز براساس تحقیق انجام شده، ۴۴۶ شخصیت حقیقی و حقوقی گرفتهاند. بالاترین مقدار (بیش از هفت درصد) از این میزان توسط «شرکت تولیدی و توزیع محصولات کشاورزی فواکه» دریافت شده است.
۱۰۰ میلیون وون کره جنوبی هم به هزار و ۱۹۴ نفر پرداخت شده که بیشترین مبلغ از این میزان به شرکت ایرانی تولید خودرو «سایپا» (با سهم بیش از ۱۰ درصدی) اختصاص داشته است.
تیر ماه سال گذشته بانک مرکزی ایران فهرست یک هزار و۵۰۰ شرکت و فرد را که با ارز دولتی چهار هزار و ۲۰۰ تومانی کالا وارد کرده بودند، منتشر کرد که در آن زمان این فهرست با بحثها و جنجالهایی همراه شد.
براساس فهرستی که بانک مرکزی طی دو سال اخیر منتشر کرده است، شرکتهای مختلفی دریافت کننده ارز دولتی بودهاند؛ از واردکنندگان لاستیک گرفته تا مواد خوراکی نظیر کره یا اقلامی مانند یخچال و حتی دفتر علی خامنهای.
در فهرستی که بانک مرکزی در سال ۱۳۹۷ منتشر کرده بود هم موارد عجیبی به چشم میخورد. یکی از این موارد، شرکت خودروسازی «ماموت خودرو» بود که با تعرفه چایساز و قهوهساز، ارز دولتی گرفته بود. این شرکت نماینده «فولکسواگن» در ایران است.
یکی دیگر از مواردی از این قبیل، باشگاه فوتبال «البدر» هرمزگان بود که در فهرست بانک مرکزی از آن به عنوان «شرکت موسسه ورزشی البدر بندر کنگ» یاد شده بود.
بر اساس اعلام بانک مرکزی، این باشگاه ورزشی یک میلیون و ۶۸۲ هزار یورو برای دریافت واردات تایر خودروهای سواری و حدود ۷۱۷ هزار یورو ارز دولتی برای واردات تایر کامیون و اتوبوس دریافت کرده بود.
یکی دیگر از همین موارد، «شرکت رهروران خودرو پیشگامان نگین جنوب» بود که برای واردات چای بیش از ۱۳۴ هزار یورو ارز دولتی گرفته بود.
در فهرست سال ۱۳۹۸ بانک مرکزی موارد عجیب و غریب کم نیستند؛ مواردی که به گفته برخی تحلیلگران، ناشی از نبود شفافیت لازم و تغییر آنی اساسنامه شرکتها برای دریافت ارز دولتی است.
دلار در کف ۵۰ روزه