-اختلاف نظر بین امنیتیها و نظامیها بر سر مذاکره با آمریکا بیش از پیش علنی می‌شود.
- حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی: به مرحله بازگشت از تحریم‌ها نزدیک می‌شویم.
-ولی‌الله نانواکناری عضو کمیسیون امنیت ملی: ترامپ به برجام برگردد و پول‌های بلوکه شده ایران را برگرداند تا مذاکره کنیم.
- احمد وحیدی رئیس دانشگاه دفاع ملی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام: مذاکره با آمریکا بیعقلی است.
- برخی جریانات نظام خواستار کم شدن تهدیدات آمریکا و کاسته شدن از تحریم‌ها در قبال کاهش بُرد موشکها و گرفتن «تضمین امنیتی» هستند.
- بین جناحین برای نشستن پشت میز مذاکره با آمریکا رقابتی وجود دارد که در دوران خاتمی و احمدی نژاد نیز وجود داشت و حاصل آن دولت به شدت امنیتی حسن روحانی شد. حالا اگر رهبر جمهوری اسلامی نخواهد این مذاکرات را با دولت روحانی و تیم محمدجواد ظریف پیش ببرد، چه کسانی را هنوز دارد که از آستین بیرون آورد؟!
صدای موافقان داخلی مذاکره با آمریکا بلند‌تر شده، همزمان اختلاف میان مقامهای امنیتی و نظامی جمهوری اسلامی بر سر گفتگو با آمریکا نیز جدی‌تر از گذشته شده است.
در حالی که عدهای از مقامات جمهوری اسلامی به دنبال گشودن راهی برای گفتگو هستند و به شرایط آن فکر می‌کنند عدهای دیگر از اساس با هرگونه مذاکره مخالف‌اند و این اختلاف در رسانهها بیشتر علنی می‌شود.
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس، ۱۵ خرداد، در توییتی مدعی شد «به مرحله بازگشت از تحریم‌ها نزدیک می‌شویم»! وی نوشت «ایران و ایالات متحده به گونه‌ای تنش را مدیریت کردند که افراطیون ثالث در حاشیه قرار گرفتند. دلیلی برای تداوم حضور ناوهای آمریکایی وجود ندارد.»
این توییت فلاحت‌پیشه با واکنش‌های مختلفی از سوی کاربران مواجه شده است. گروهی که از مواضع ارزشی و حزباللهی از جمهوری اسلامی دفاع می‌کنند، وی را به باد انتقاد گرفته و عدهای نیز صحت ادعای فلاحت‌پیشه را زیر سؤال برده‌اند و مخالفان جمهوری اسلامی نیز اصلا وی را جدی نگرفته‌اند. ظاهرا به دلیل همین واکنش‌ها، وی روز چهارشنبه ۱۵ خرداد در توییتی دیگر اعلام کرد «در ایامی که برای کشاندن وطنم به جنگ طراحی شده بود، تمام تلاشم پرهیز از این دام بود، از ۹ تا ۱۷ سالگی زیر بمب و موشک باران و با خون عزیزانم جنگ را تجربه کرده و از مرگ و ترور نترسیدم اما دیگر بیش از این تحمل ترور شخصیت را ندارم. و با عذرخواهی از همه، حضور توییتری خودم را معلق می‌کنم!» که همین توییت نیز با واکنش‌های مشابه به ویژه از سوی اکانت‌هایی که مواضع مخالف جمهوری اسلامی دارند روبرو شد.
این نماینده مجلس شورای اسلامی هر دو توییت را از حساب کاربری خود حذف کرده است!
مذاکره را کم‌هزینه‌ترین و پرفایده‌ترین راه می‌دانیم
ولی‌الله نانواکناری عضو دیگر کمیسیون امنیت ملی مجلس، ۱۶ خرداد، در واکنش به اظهارات اخیر مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا دربارهی آمادگی ایالات متحده برای مذاکره بدون پیش‌شرط با جمهوری اسلامی گفته «آمریکایی‌ها باید قبل از هر چیزی از مردم ایران به دلیل بدعهدی‌هایشان عذرخواهی کنند تا بتوانند اعتمادها را جلب کنند.»
وی افزوده: «آقای ترامپ برجام را لغو کرد و به آن وفادار نماند و تعهدات را اجرا نکرد. او باید در وهله اول به برجام برگردد و تعهدات را عملیاتی کند، سپس از مردم ایران به دلیل خسارات وارد شده عذرخواهی کند. برگرداندن پول‌های بلوکه شده ایران و عذرخواهی مجدد به خاطر سرنگونی ایرباس و همه اقدامات تروریستی در ایران از دیگر اقدامات دولت آمریکا است. ما در صورت رخ دادن این اتفاقات مذاکره می‌کنیم. ما مذاکره را منع نمی‌کنیم بلکه می‌گوئیم این‌ها قابل اعتماد نیستند و به تعهداتشان هم عمل نمی‌کنند.»
با اینهمه ولی‌الله نانواکناری تاکید کرده، «ما در عصر دیپلماتیک مذاکره را کم‌هزینه‌ترین و پرفایده‌ترین راه می‌دانیم لذا آمریکا برای مذاکره باید اول اعتمادسازی کرده و از اقدامات گذشته‌اش اظهار پشیمانی کند. در این شرایط می‌توان مذاکره کرد.»
اصلاً نیازی به مذاکره با آمریکا نداریم
اما برخلاف اظهارات این دو عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، دریادار حبیب‌الله سیاری معاون هماهنگ‌کننده ارتش گفت، «هیچ ناوی به مرزهای ما نزدیک نشده است و ما هم چنین اجازه‌ای به آنها نمی‌دهیم و اصلاً نیازی به مذاکره با آمریکا نداریم.» او در حاشیه مراسم سخنرانی خامنهای روز ۱۵ خرداد عنوان کرد، «...ما از آنهایی نیستیم که به سادگی فریب آمریکایی‌ها را بخوریم و با استفاده از هر ترفندی بخواهند ما را به مذاکره بکشانند و این طور القاء کنند که به فکر ما هستند.»
چنین اختلافهایی تا حدودی بین فرماندهان بلندپایه سپاه نیز دیده می‌شود.
مذاکره با آمریکا بیعقلی است
احمد وحیدی رئیس دانشگاه دفاع ملی و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، ۱۳ خرداد، تاکید کرده «اصولاً مذاکره با آمریکایی‌ها همیشه کاری غلط بوده و در طول تاریخ انقلاب اسلامی ثابت شده است که مواردی هم که اجازه مذاکره با آمریکا داده شد، نتیجه‌ای نداشته و این کشور هر بار زیر تعهدات خود زده است؛ بنابراین مذاکره با آمریکا به ویژه با هیئت حاکمه کنونی این کشور، اقدامی غیرعقلایی و ناشدنی است.»
آمریکایی‌ها مؤدب‌تر از گذشته
در حالی که رمضان شریف سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در اظهاراتی تازه در مورد شرایط خلیج فارس بیان داشته و با اشاره به چگونگی عبور آمریکایی‌ها از تنگه هرمز توضیح داده، «آمریکایی‌ها مؤدب‌تر از گذشته به سوالات پاسداران نیروی دریایی سپاه پاسخ می‌دهند و هنوز شاهد تغییر لحن یا رفتار متفاوتی از سوی آنها نبودیم.»
از سوی دیگر چندین مقام آمریکایی، چهارشنبه ۱۵ خرداد، به CNN گفته‌اند، به نظر میرسد که تنش‌های نظامی با ایران تا حدی کاهش یافته است.
این اظهار نظرها که آشکار میکند نظام از درون بر سر مذاکره با آمریکا دچار بحران است در بین سیاسیون هم علنی شده است. الیته هر کدام از مقامات نظام وابسته به باند و جریان مشخصی هستند و صدای محافل خود را بازتاب می‌دهند. با اینهمه آنچه از سوی مقامات کشوری و لشکری نظام ابراز می‌شود فراتر از اختلافات شخصی است و در سطوح بالای نظام در مورد مذاکره با آمریکا نظر واحد وجود ندارد.
آخرین گزارشها حاکیست که شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن احتمالا روز ۱۲ ژوئن (۲۲ خردادماه) وارد تهران خواهد شد. ژاپن اعلام کرده حاضر به میانجیگری میان تهران و واشنگتن است و آبه قرار است در تهران با علی خامنهای و حسن روحانی دیدار کند. آنهم در حالی که رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی اخیر خود دوباره بر «مقاومت» تاکید کرده و وانمود میکند که اشتیاقی به مذاکره با آمریکایی‌ها ندارد.
جریانهای صاحب نفوذ نظام در پی «تضمین امنیتی»
برخی شنیدهها نیز حاکیست که بعضی جریانهای پرنفوذ درون نظام که امثال علیاکبر ولایتی مشاور خامنهای در اموربینالملل و علی لاریجانی رئیس مجلس آنها را نمایندگی می‌کنند برای مذاکره با دولت ترامپ با هدف حفظ نظام و کاستن فشارها تمایل نشان می‌دهند. آنها خواستار کم شدن تهدیدات آمریکا و کاسته شدن از تحریم‌ها در قبال کاهش بُرد موشکها در قبال گرفتن «تضمین امنیتی» هستند و میخواهند مطمئن شوند آمریکا قصدی برای تغییر رژیم ندارد.
از دیگر اختلافاتی که درون نظام زمزمههای آن به گوش میرسد، رقابت سیاسی دو جناح حکومت برای مذاکره با آمریکاست. نیروهای درون رژیم امیدوارند اگر خامنهای برای هرگونه مذاکره چراغ سبز نشان داد، باند آنها پای میز مذاکره بنشیند و نه جناح رقیب! از همین رو جناحین نظام، تلاشهای داخلی و بینالمللی یکدیگر را که بخشی از آنها توسط گروههای لابی و واسطهها و دلالهای آنان پیش میرود خنثی می‌کنند و بهم میزنند و چوب لای چرخ یکدیگر میگذارند تا نظر خامنهای را برای انجام مذاکره با آمریکا به سوی جلب کنند. این رقابت بر سر پیشی گرفتن برای نشستن با آمریکایی‌ها پشت یک میز، در دوران خاتمی و احمدی نژاد هم وجود داشت که حاصل آن دولت به شدت امنیتی حسن روحانی شد که توانست به «برجام» برسد. حالا توجهات روی این موضوع متمرکز شده که اگر رهبری جمهوری اسلامی نخواهد این مذاکرات را با دولت روحانی و تیم محمدجواد ظریف پیش ببرد، چه کسانی را هنوز دارد که از آستین بیرون آورد؟!
