دویچه وله - ریاست جمهوری فرانسه در بیانیهای از ایران خواست "در اسرع وقت" میزان ذخایر اورانیوم غنیشده خود را به حد مجاز بازگرداند. چین و روسیه نیز از ایران خواستهاند خویشتندار باشد.
کاخ الیزه با انتشار بیانیهای اعلام کرده که رئیس جمهوری فرانسه از جمهوری اسلامی خواسته "در اسرع وقت" در مورد تصمیم خود مبنی بر عدم رعایت سقف مجاز ذخایر اورانیوم غنی شده مطابق توافق هستهای تجدید نظر کند.
خبرگزاری آلمان سهشنبه دوم ژوئیه (۱۱ تیر) گزارش داده که امانوئل مکرون همچنین از ایران خواسته تمام اقداماتی را که میتواند انجام تعهدات این کشور مطابق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را به خطر بیندازد متوقف کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی اول ژوئیه تائید کرده که ذخایر اورانیوم با غنای کمتر از چهار درصد ایران از مرز مجاز ۳۰۰ کیلوگرم اندکی فراتر رفته است.
جمهوری اسلامی ایران ۱۸ اردیبهشت ماه و در سالروز خروج ایالات متحده از توافق هستهای اعلام کرد که مرحله به مرحله اجرای برخی تعهدات برجامی خود را کاهش میدهد. روز دوشنبه ۱۰ تیر اعلام شد که این کار در ارتباط با میزان ذخیره اورانیوم انجام شده است.
پیش از این بریتانیا و آلمان، به عنوان دیگر کشورهای اروپایی توافق هستهای به این اقدام جمهوری اسلامی واکنش نشان داده و خواستار توقف آن و بازگشت به تعهدات برجامی شدند.
جرمی هانت، وزیر امور خارجه بریتانیا اول ژوئیه ضمن تاکید بر حمایت از توافق هستهای به ایران هشدار داد که اگر این توافق را نقض کند لندن نیز خود را از آن کنار میکشد.
واکنش روسیه و چین
روسیه و چین، دو کشور دیگر توافق هستهای نیز از ایران خواستهاند خویشتندار باشد و از اقدامی که این توافق را نقض کند بپرهیزد. سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه روز دوشنبه اقدام ایران در افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده را "تأسفانگیز" خواند و از جمهوری اسلامی خواست که "مسئولانه" عمل کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزارت خارجه چین نیز دوم ژوئیه از تصمیم ایران برای رعایت نکردن سقف مجاز ذخایر اورانیوم غنیشده ابراز تاسف کرده و از همه طرفها خواسته مسائل را از یک "منظر درازمدت و همهجانبه" در نظر بگیرند تا دامنه تنشها گستردهتر نشود.
مطابق گزارشها بیانیه کاخ الیزه پس از گفتگوی تلفنی مکرون با رئیس جمهوری ایالات متحده درباره اقدام اخیر ایران صادر شده است. دونالد ترامپ در جمع خبرنگاران در کاخ سفید افزایش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران از حد مجاز را "بازی با آتش" خوانده است.
آمادگی ایران برای "اقدامات معکوس"
در همین حال محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در یک پیام توئیتری فراتر رفتن ذخیره اورانیوم غنی شده ایران را تائید کرده اما گفته که این کار نقض برجام نیست. به گزارش ایسنا او در این پیام همچنین نوشته است: «به محض آن که کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل کنند، ایران متقابلاً اقدامات معکوس به عمل خواهد آورد.»
پس از خروج آمریکا از توافق هستهای و بازگشت تحریمهای تعلیق یا لغو شده این کشور علیه جمهوری اسلامی، کشورهای اروپایی طرف توافق وعده دادند با راهاندازی یک ابزار حمایت از مبادلات مالی موسوم به اینستکس به ایران کمک کنند از مزایای اقتصادی برجام همچنان بهرهمند بماند.
هفتم تیرماه و پس از نشست کمیسیون مشترک برجام در وین عملیاتی شدن اینستکس اعلام شد اما مقامات ارشد ایران آن را ناکافی میدانند. به رغم این ظریف روز دوشنبه گفته که اینستکس اگرچه پاسخی به خواستههای جمهوری اسلامی و تعهدات اروپا نیست ولی "ارزشی استراتژیک و راهبردی" دارد.
وزیر خارجه ایران ارزش استراتژیک این سازوکار را شکافی عنوان کرده که به گفته او میان آمریکا و متحدان اروپاییاش ایجاد کرده است.