اما توافقنامه میان ایران و عراق افرادی را که "جرم سیاسی یا نظامی" مرتکب شدهاند از استرداد مستثنی کرده است و همچنین میگوید که نمیتوان فرد مسترد شده را برای جرمی غیر از دلیل استردادش محاکمه کرد، مگر آنکه کشور مستردکننده هم با محاکمه برای چنین جرمی موافق باشد.
البته منابع ایرانی میگویند نیروهای سپاه آقای زم را در نزدیکی اربیل بازداشت کردهاند، که در این صورت این ابهام به وجود میآید که نیروهای سپاه چه طور برای بازداشت یک نفر در قلمرو قضایی کشوری دیگر صلاحیت داشتهاند.
به این ترتیب چه عراق آقای زم را مسترد کرده باشد و چه خود نیروهای سپاه او را گرفته باشند، قانونی بودن بازداشت او در عراق، آن هم برای اتهامی سیاسی محل ابهام است.
از پرونده محمدحسین رستمی چه میدانیم؟
صداوسیما میگوید محمدحسین رستمی در سال ۱۳۹۴ بازداشت شده است، البته سایت عماریون و حساب اینستاگرام منتسب به آقای رستمی تا پاییز ۱۳۹۵ به روز میشدند.
در پخش اتهامات صداوسیما علیه محمدحسین رستمی تصویری مشابه برگه کیفرخواست آقای رستمی نشان داده میشود که در آن تاریخ بازداشت او مهر ۱۳۹۵ است. در همین تصویر کیفرخواست مقابل مشخصات محمدحسین رستمی داخل پرانتز نوشته شده "دارای سابقه محکومیت به اتهام جاسوسی".
مشخص نیست که این سابقه محکومیت جاسوسی در کیفرخواست آقای رستمی به همان محکومیت سال ۹۵ او اشاره دارد یا اینکه او پیشتر هم سابقه محکومیت در پرونده جاسوسی داشته است.
در این تصویر چهار اتهام برای محمدحسین رستمی فهرست شده است: جاسوسی برای اسرائیل، همکاری با اسرائیل، اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت، و همین طور نگهداری و حمل سلاح.
او در این پرونده با "متهم ردیف اول" همکاری داشته است، که میتواند اشاره به رضا گلپور، همکار شناختهشدهتر آقای رستمی در سایت عماریون باشد.
دستگاههای قضایی و اطلاعاتی ایران تاکنون شواهد و مدارکی دال بر جاسوسی محمدحسین رستمی برای اسرائیل منتشر نکردهاند.
مشخص نیست او چه مقام نظامی یا امنیتی داشته یا با چه کسانی در دستگاههای نظامی و امنیتی در ارتباط بوده که بتواند به اطلاعات حساس دسترسی داشته باشد.
آیا اعترافات زم اطلاعات جدیدی درباره رستمی میدهد؟
اتهام جاسوسی برای اسرائیل و اتهام همکاری با آمدنیوز پیش از این هم به طور عمومی علیه محمدحسین رستمی بیان شدهاند.
یک کانال تلگرامی با نام "عمارنامه" در سال ۱۳۹۵ مدعی شد آقای رستمی به عنوان یکی از "مرتبطین روح الله زم و یکی از منابع آمدنیوز" بازداشت شده است. مشخص نیست این کانال تلگرامی چه طور به اخبار یک پرونده امنیتی دسترسی داشته است.
بعدتر هم محمود صادقی، نماینده مجلس ایران هم گفت در پیگیری پروندهای دیگر پی برده که مدیران سایت عماریون به اتهام جاسوسی برای موساد بازداشت شدهاند.
به این ترتیب آنچه از تلویزیون ایران پخش شده تنها روایت رسمی سپاه از مطالبی است که قبلا بیان شده است.
محمدحسین رستمی کیست؟
او متولد ۱۳۶۴ و اهل شهر ری است و سابقه عضویت در بسیج را دارد.
محمدحسین رستمی تحصیلات دانشگاهی ندارد، اما میگوید چند بار وارد دانشگاه شده و از جمله به دانشگاه سپاه رفته اما تحصیل را نیمهکاره رها کرده است.
البته او بعدتر، مثل بسیاری دیگر از طرفداران اصولگرای آقای احمدینژاد، به منتقد او و اسفندیار رحیم مشایی تبدیل شد. یکی از جنجالیترین مطالب سایت عماریون نامه رضا گلپور درباره آقای مشایی بود که اتهامهایی امنیتی علیه او مطرح میکرد.
بعضی محمدحسین رستمی را از دوستان سابق سعید عسگر معرفی کردهاند.
آقای عسگر کسی بود که پس از سوءقصد به جان سعید حجاریان در سال ۱۳۷۸ پس از مدت کوتاهی عفو شد و آزاد شد. او در سال ۱۳۸۲ جزو شبهنظامیان حزباللهی بود که به یک خوابگاه دانشجویی در تهران حمله کردند.
محمدحسین رستمی سالها قبل از بازداشتش در مصاحبه با روزنامه شرق گفته بود که در وزارت رفاه کار میکرده و هزینههای راهاندازی وبسایت عماریون را هم از "مدیرکل بازرسی یکی از وزارتخانهها" گرفته که از نزدیکان صادق محصولی، وزیر سابق رفاه و پیشتر وزیر کشور ایران بوده است.
صادق محصولی قائم مقام جبهه پایداری است که برخی اعضای آن سوابق نظامی و امنیتی دارند و گرایشی نزدیک به "قرارگاه عمار"، که مهدی طائب، برادر رئیس اطلاعات سپاه در آن است.
آقای رستمی گفته بود که در بخش "تفحص در مناطق جنگی" کار میکرده، یعنی واحدی که سپاه برای یافتن بقایای کشتهشدگان جنگ ایران و عراق دارد، و بعدتر "یکسری نهادها خواستند برایشان بولتن خبری درست کنم."
آقای رستمی گفته بود که بعدتر در حراست سازمان شهرداریها مشغول به کار شد و پس از آن به وزارت رفاه رفت و سایت عماریون را در سال ۱۳۸۹ راه انداخت.
قرارگاه عمار هم در همان مقطع تشکیل شد، اما به نظر میرسد رابطه تشکیلاتی ثابتی بین این دو وجود نداشته است.
آمدنیوز درباره رستمی چه نوشته بود؟
وبسایت و کانال تلگرامی آمدنیوز یکی از اولین رسانههایی بودند که خبر بازداشت محمدحسین رستمی را منتشر کردند.
آمدنیوز نوشت یکی از فرماندهان سپاه به دلیل "اختلافات نزدیک خانوادگی با وی و بروز برخی مشکلات، برای محمدحسین رستمی پرونده سازی کرده و وی را به زندان افکنده است".
بعدتر آمدنیوز نوشت افشاگری علیه حسین طائب باعث شده که آقای رستمی به زندان بیفتد.
همین رسانه از قول یک زندانی سیاسی مدعی شد که آقای رستمی در زندان فاش کرده که قرار بوده چند سال قبل و در جریان سفر روحالله زم به ترکیه او را "با هماهنگی تیم عملیاتی سازمان اطلاعات سپاه" برباید و به ایران منتقل کند.
این کانال تلگرامی همچنین آقای رستمی را بازجوی عباس غفاری معرفی کرد، که رسانههای ایران او را به "جنگیری و رمالی" برای اطرافیان آقای احمدینژاد معرفی میکردند.
آمدنیوز در چند نوبت هم از اعتصاب غذای محمدحسین رستمی در زندان خبر داد.
این گزارشهای آمدنیوز را هیچ منبع دیگری تایید نکرده است.
از آخرین مطالب آمدنیوز درباره محمدحسین رستمی انتشار فایلهای صوتی منتسب به آقای رستمی بود که او در آنها اتهام جاسوسی خود را رد میکرد و خواهان اعاده دادرسی میشد.
آقای رستمی میگفت حاضر است درباره پروندهاش با حسین طائب، رئیس سازمان اطلاعات سپاه مناظره کند و مطالبی را درباره سوابق او فاش کند.
ارتباط عماریون با فساد ادعایی سپاه چیست؟
رضا گلپور و محمدحسین رستمی میگویند دلیل برخورد با آنها افشاگری درباره فساد بوده است.
کمی پس از آن که محمد سرافراز، رئیس سابق صداوسیما، در مصاحبهای به طور عمومی گفت مقاومتش در برابر سوءاستفاده مالی سپاه در صداوسیما دلیل برخورد با او و شهرزاد میرقلیخان بوده، رضا گلپور هم گفت پیش از بازداشت درباره فساد مالی نهادی وابسته به سپاه گزارش داده بود.
بعدتر محمدحسین رستمی هم ادعای مشابهی مطرح کرد.
آقایان گلپور و رستمی میگویند افشاگری آنها درباره هولدینگ یاس و محمود سیف بوده است.
محمود سیف هویت دوم محسن سجادینیا است که از چهرههای کلیدی در فعالیتهای اقتصادی سپاه و همچنین همسر سابق شهرزاد میرقلیخان بوده است.
خود خانم میرقلیخان به اتهام نقش داشتن در مبادلات سپاه در خارج از ایران زندانی شده بود.
این شرکت با هولدینگ یاس مرتبط بود که یک شرکت وابسته به بنیاد تعاون سپاه بود.
گزارشهای مختلف حاکی از آن است که گروه اقتصادی یاس بابت قراردادها در دوره شهرداری محمدباقر قالیباف یک بدهی چند هزار میلیارد تومانی به شهرداری تهران دارد.
عیسی شریفی، قائم مقام آقای قالیباف، از جمله مقامهایی است که در ارتباط با پرونده فساد یاس بازداشت شدهاند.
رضا گلپور گفته گزارش فساد را به خود آقای قالیباف، شهردار وقت تهران داده است.
محمدحسین رستمی هم، که میگوید در حراست سازمان شهرداریها کار میکرده است، گفته "چرا هر کسی در خصوص هولدینگ یاس یا برخی افراد مانند محمود سیف، یا سوابق و مسائل قالیباف ورود میکند، به جاسوسی متهم میشود؟"
در اردیبهشت ۱۳۹۸ آقای گلپور همزمان با آنکه به عبدالرضا داوری، مشاور رسانهای محمود احمدینژاد در دوران ریاست جمهوری او، گفت درباره فساد هولدینگ یاس گزارش داده، برکناری اکبری طبری را "بزرگترین تغییر مدیریتی" ابراهیم رئیسی خواند.
به این ترتیب آقای گلپور از زندان اوین یکی از اولین کسانی بود که به طور عمومی به اهمیت نقش اکبر طبری در پروندههای فساد میپرداخت.
چند هفته بعد خبر بازداشت آقای طبری منتشر شد و موجی از فشارهای رسانهای علیه صادق لاریجانی، رئیس قبلی قوه قضاییه به راه افتاد.
بعدتر گزارشهایی از بازداشت چند مقام قضایی دیگر نیز منتشر شد.
از جاسوسی منتسبان حکومت برای اسرائیل چه میدانیم؟
مقامهای قضایی و امنیتی و رسانههای رسمی در ایران، که بارها روزنامهنگاران، دانشگاهیان، فعالان جامعه مدنی یا چهرههای سیاسی منتقد حکومت را به تفصیل و بدون ارائه مدرک به جاسوسی یا همکاری با اسرائیل متهم کردهاند، آنقدرها درباره پروندههای جاسوسی افراد مرتبط با حکومت اطلاعرسانی نمیکنند.
این در حالی است که منتسبان حکومت قاعدتا دسترسی بیشتری به اطلاعات دارند و اهمیت خبری پروندههایشان بیشتر است.
در سالهای گذشته مقامهای ایرانی از وجود دست کم ۷۰ نفر محکوم در پروندههای جاسوسی خبر دادهاند.
یکی از تازهترین موارد اعدام جلال حاجیزوار در تیر ۱۳۹۸ بود. آقای حاجیزوار کارمند سازمان هوافضای وزارت دفاع بود و خبر رسمی محکومیت او همزمان با اعدامش اعلام شد.
نمونهای دیگر پرونده شهرام امیری، کارشناس هستهای ایرانی بود که مقامهای ایرانی میگفتند در عربستان ربوده شده است.
آقای امیری پس از آن که گزارشهایی از همکاری او با سازمان سیا منتشر شد ویدئوهای متناقضی منتشر کرد و سپس به ایران بازگشت.
مقامهای ایرانی از او مثل یک قهرمان استقبال کردند اما چند سال بعد از بازگشتش خبر رسید که او اعدام شده است.
تقریبا در همان مقطعی که خبر بازداشت رضا گلپور و محمدحسین رستمی با اتهام جاسوسی منتشر شد، خبر رسید که دو مداح مشهور هم با اتهام مشابهی بازداشت شدهاند.
اتفاقا آمدنیوز یکی از رسانههایی بود که جزئیاتی درباره این پرونده منتشر کرد و نوشت آنها با "عنصر امنیتی زن مستقر در سفارت فرانسه" در ارتباط بودهاند.
بعدتر غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نماینده مجلس ایران، از بازداشت دو مداح به خاطر "جاسوسی برای اسرائیل و ارتباط نامشروع با عضو سفارت فرانسه" خبر داد.
مقامهای قضایی بازداشت مداحان را بدون بازگویی جزئیات تایید کردهاند و به تازگی سرهنگ یوسف ارجونی، رئیس بسیج مداحان هم گفته چند مداح مرتبط با اسرائیل بازداشت شدهاند.
یکی از مقامهایی که به تازگی با اتهام جاسوسی روبرو شده عیسی شریفی، قائم مقام محمدباقر قالیباف در زمان شهرداری است که سابقه نظامی هم داشته و رسانههای ایران به نقل از منابع آگاه در سازمان قضایی نیروهای مسلح گفتهاند با اتهام جاسوسی در بازداشت است.
نکته جالب توجه آن است که رضا گلپور و محمدحسین رستمی هم، که در پرونده جاسوسی به زندان افتادهاند، میگویند درباره آقای شریفی افشاگری کردهاند.
یکی از آخرین مطالب رضا گلپور پیش از بازداشت هم که در وبسایت عماریون منتشر شد به پرونده جاسوسی دیگری میپرداخت.
آقای گلپور از زندانی شدن مهدی بوترابی، مدیر پرشین بلاگ، در ارتباط با پرونده امنیتی علیرضا عسگری خبر میداد.
علیرضا عسگری از افسران سپاه و معاون پیشین وزیر دفاع ایران بود که در سال ۱۳۸۵ در ترکیه ناپدید شد. برخی رسانههای اسرائیلی از خودکشی او در زندان اسرائیل خبر دادند اما کمی بعد به دستور ارتش اسرائیل خبر خودکشی را پاک کردند.
در عین حال برخی رسانهها احتمال همکاری آقای عسگری با دستگاههای اطلاعاتی اسرائیل را مطرح کردند.
بعدتر فاش شد که علیرضا عسگری به مدت ۱۵ ماه در ایران بازداشت بوده است.
رضا گلپور در مطلبی که در سال ۱۳۹۵ نوشت خود را نزدیک به آقای عسگری معرفی کرد و گفت به واسطه رابطه شخصی که با او داشته میدانسته که مهدی بوترابی، مدیر پرشین بلاگ، از طرف آقای عسگری برای معاملات تجاری با یک شرکت چندملیتی معرفی شده بود.
آقای بوترابی که در سالهای ۱۳۸۶ و ۱۳۸۸ بازداشت شده بود، در سال ۱۳۹۵ به زندان افتاد. او با اتهام ارتباط با "دولت متخاصم" روبرو بود.
آقای گلپور میگفت آقای بوترابی به واسطه پرونده علیرضا عسگری به زندان افتاد.
در سال ۱۳۸۶ هم که مهدی بوترابی برای اولین بار بازداشت شد، رسانههای محافظهکار مانند وبسایت الف بازداشت او را به ناپدید شدن علیرضا عسگری مرتبط کردند و همچنین از ارتباط او با تجارت خارجی علیرضا عسگری، فرمانده سابق سپاه نوشتند.
یک دهه بعدتر، که جاسوسی اسرائیل از تاسیسات هستهای ایران و فعالیتهای اقتصادی سپاه، از جمله در تجارت خارجی دوباره خبرساز شد، مهدبی بوترابی به زندان افتاد.
مشخص نیست چرا آقای بوترابی یک دهه پس از آن ماجرا زندانی شد. مشخص نیست که بین او با دیگر متهمان امنیتی و محکومان به جاسوسی برای اسرائیل، مثل رضا گلپور و محمدحسین رستمی رابطهای وجود داشته باشد.