تظاهرات عراق و لبنان، رقابت تهران و واشنگتن را وارد مرحله جدیدی کرده است
حسن فحص - ایندیپندنت فارسی
پس از چند ماه درگیری و رویارویی مستقیم میان ایران و آمریکا در منطقه خلیج فارس که منجر به هدف قرار دادن نفتکش ها، حمله به تأسیسات نفتی و سقوط پهپاد آمریکایی شد، رویارویی و رقابت میان واشنگتن و تهران اکنون وارد مرحله جدیدی شده است. در این مرحله، دو طرف از رویارویی مستقیم اجتناب می کنند و به گونه ای در تلاش برای هدف قرار دادن غیر مستقیم منافع جانب مقابل هستند و از وقوع هر حادثه و رخداد برای تضعیف و ناتوان سازی دشمن بهره برداری می کنند. از هنگام آغاز اعتراضات مردمی در عراق و لبنان، واشنگتن سعی دارد با استفاده از فرصت فراهم شده، دولت ایران را بیشتر از پیش آسیب پذیر کند و خشم معترضان را علیه سیاست های رژیم ایران در منطقه افزایش دهد. البته اقدام اخیر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به نشر ویدیویی از جریان حمله معترضان به کنسولگری ایران در شهر کربلا که اعتراض کنندگان خشمگین دیوار کنسولگری را آتش می زنند و پرچم ایران را از فراز ساختمان به پایین انداخته و به جایش پرچم عراق را بلند می کنند، نمایانگر دگرگونی شیوه رویارویی میان ایران و آمریکا است. شکی نیست که نشر جریان حمله ای یاد شده از سوی رئیس جمهور آمریکا در این مقطع زمانی، یک اقدام تصادفی و اتفاقی نیست و ترامپ این ویدیو را همزمان با فرا رسیدن چهلمین سالگرد حمله گروهی از جوانان انقلابی به سفارت ایالات متحده در تهران، منتشر کرده است. واشنگتن با نشر این ویدیو پیام صریحی به ایران فرستاد که تظاهرات مردمی در عراق و لبنان، تنها به دلیل مشکلات داخلی نیست بلکه هدف اساسی این اعتراضات، مخالفت علیه سیاست های ایران است. به آتش کشیدن عکس های خمینی و خامنه ای، پیام روشنی از سوی معترضان به دولت ایران است و اعتراض کنندگان خشمگین می خواهند بساط دخالت و دست اندازی ایران در امور کشورهای دیگر، هرچه زودتر برچیده شود.
البته تشدید اعتراضات مردمی در عراق و لبنان همان قدر که در حال حاضر به ضرر ایران تمام می شود، برای آمریکا سودمند است زیرا واشنگتن بدون این که در خطر رویارویی با ایران قرار گیرد، می تواند تظاهرات ضد ایران در عراق و لبنان را تبدیل به یک جنگ نیابتی علیه دولت ایران کند.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
در واقع، تحولات اخیر در منطقه فرصت مناسبی را برای واشنگتن فراهم کرده است تا رژیم ایران را در کشورهای که به عنوان عمق استراتژی آن کشور شناخته می شوند، هدف قرار دهد و پیش شرط های را که آمریکا می خواست از طریق تشدید تحریم ها برآورده کند امروز می تواند از طریق بهره برداری از تظاهرات عراق و لبنان به آن ها دستیابی پیدا کند.
تظاهرات عراق و لبنان تبدیل به یک تهدید واقعی برای دولت ایران شده است و موضع گیری های ایران در قبال تظاهرات عراق و لبنان، شاهد این مدعا است و رژیم ایران به خوبی می داند که در یک رویارویی غیر مستقیم با ایالات متحده قرار گرفته است. اقدام واشنگتن برای بهره برداری از اعتراضات، حاکی از آن است که ایالات متحده از رویارویی با ایران عقب نشینی نکرده بلکه روش مبارزه را به گونه ای تغییر داده است که ایالات متحده را از خطر دور داشته ولی ایران را در عمق فاجعه قرار داده است.
با آن که تشدید تحریم های اقتصادی و فشارهای سیاسی نتوانست ایران را طی چند ماه گذشته وادار به عقب نشینی از سیاست های تهدید آمیز در منطقه کند، اما تداوم تظاهرات عراق و لبنان و بهره برداری آمریکا از موج مخالفت های اخیر در خاورمیانه، تهران را با دشوار ترین چالش ها رو به رو می کند. اکنون رهبران ایران به خوبی می دانند که روش جدید مبارزه واشنگتن علیه تهران که شامل رویارویی مستقیم نیست می تواند برای مدت ها ادامه داشته و آمریکا را قادر می سازد تا بدون این که متحمل خسارتی شود، از تمام ابزار ها و گزینه ها، در راستای به چالش کشیدن ایران استفاده کند. البته استفاده از شبکه های اجتماعی یکی از گزینه های رویارویی غیر مستقیم واشنگتن با تهران است و ایالات متحده با درک اهمیت تأثیر گذاری شبکه های اجتماعی، هزاران نفر را در سراسر جهان استخدام کرده است تا مبارزه را در فضای مجازی علیه دولت ایران به پیش برند. امروز شمار کاربران شبکه های اجتماعی به ویژه فیسبوک، تلگرام و تویتر در عراق و لبنان به میلیون ها نفر می رسد و تقریبا تمام افرادی که در تحولات جامعه نقش دارند با این شبکه ها در تماس هستند، بنابر این، مبارزه و اطلاع رسانی از طریق شبکه های یاد شده می تواند منجر به دگرگونی های بزرگی شود و جریان های سیاسی و اجتماعی را به جهت های لازم سوق دهد. دولت ایران می داند که روند تظاهرات عراق و لبنان به عنوان بخشی از رویارویی غیر مستقیم واشنگتن با تهران تبدیل شده است و اگر این مبارزه نتواند نفوذ سیاسی و حضور نظامی ایران را صورت نهایی در منطقه پایان دهد حد اقل می تواند مانع گسترش نفوذ ایران در خاورمیانه شود. از همین رو، آمریکا تلاش دارد با افزایش تحریم های روز افزون بر گروه های وابسته به ایران، عرصه ای تحرکات ایران را تنگ کرده و از پیشروی پروژه ای سیاسی ایران در خاورمیانه جلوگیری کند.
بدین ترتیب و با توجه به نکات فوق، تهران سعی می کند از ابراز واکنش در برابر بسیاری از تحولات و اقدامات که هم اکنون در عراق و لبنان اتفاق می افتد خودداری کند و بدین شیوه، خود را از فرو افتادن در باتلاق ناهنجاری های اخیر منطقه و رویارویی با آمریکا، تا آن جا که ممکن باشد دور کند.
پایان لاریجانی و آغاز قالیباف در مجلس