انتخاب - چهارم آذرماه، امیر مهدی علوی، سخنگوی فدراسیون فوتبال درباره شایعات مذاکره با برانکو ایوانکوویچ سرمربی سابق تیم فوتبال پرسپولیس برای هدایت تیم ملی به ایرنا گفت: «فدراسیون فوتبال پیش از این و نه فقط درباره مطرح شدن نام برانکو بلکه پیرامون مباحث دیگر نیز اعلام کرد که این مسائل را «نه تایید و نه تکذیب» می‌کند.» چنین موضوع عجیب و غریبی احتمالا یک شاهکار در دنیای فوتبال و ورزش باشد و حتی فراتر از آن، کمتر نمونه‌ای از آن را می‌توان در عالم مدیریت و روابط عمومی یافت که طبعا کارکردش شفاف سازی و اطلاع رسانی است نه افزودن ابهامی به ابهامات پیشین.
مارک ویلموتس، روز ۲۴ اردیبهشت ۹۸ با قراردادی که در سفارت ایران در بلژیک منعقد شد، جانشین کارلوس کی روش شد. از آن زمان ایران در دو بازی دوستانه سوریه را با ۵ گل برده و با کره‌جنوبی یک بر یک مساوی کرده. چهار بازی رسمی هم در مقدماتی جام جهانی انجام داده که هنگ‌کنگ و کامبوج را بردده و مقابل بحرین و عراق شکست خورده و در نتیجه در رده سوم گروه قرار گرفته و اگر هر چهار بازی آینده خود را نبرد، در همین مرحله اول مقدماتی جام جهانی، حذف خواهد شد.
گل به خودی فدراسیون
با این حال، حواشی مربوط به قرارداد ویلموتس به اندازه‌ای بر سر تیم ملی سایه افکنده که نگرانی افکار عمومی بیش از موضوعات فنی، مسائل حاشیه‌ای باشد. ویلموتس اخیرا به یک مربی پروازی تبدیل شده که عموما در ایران نیست. در آستانه بازی با عراق هم تیم ملی بدون سرمربی مانده بود. مسئله اصلی هم قرارداد اوست که گفته می‌شود به دلیل عدم پرداخت مبلغ مورد توافق در قراردادش، به ایران بازنگشته است. در چنین شرایطی خبر مذاکره با برانکو ایوانکوویچ سرمربی کروات سابق تیم ملی و پرسپولیس که اخیرا فقط پس از مربیگری در چند بازی برای الاهلی عربستان که با حذف این تیم از لیگ قهرمانان آسیا و نتیجه گیری ضعیف در لیگ عربستان همراه بود، اخراج شده، فضای فوتبالی کشور را پر کرده است. حضور برانکو در سفارت ایران در کرواسی هم به شایعات دامن زده. در چنین شرایط حساسی که تیم ملی در آستانه یک فاجعه فوتبالی در تاریخ فوتبال ایران قرار دارد، رفتار فدراسیون فوتبال و نوع اطلاع رسانی آن نه تنها هیچ کمکی به فوتبال کشور نکرده، بلکه بر مشکلات افزوده است.
فدراسیون حتی جرات تایید یا تکذیب مذاکره با برانکو را نداشت و در موضعی عجیب اعلام کرد که آن را «نه تایید و نه تکذیب» می‌کند. این موضع از چند جهت تیم ملی را در معرض فشار بیشتر قرار داده. اول اینکه از نظر روانی اوضاع تیم ملی را به هم ریخته‌تر و بلاتکلیف‌تر می‌کند و در ثانی از نظر حقوقی، زمینه‌های شکایت ویلموتس از ایران به فیفا را فراهم کرده است. واقعا فدراسیون فوتبال از یک موضع گیری ساده برای رفع و رجوع شایعات نیز تا این حد ناتوان است؟
پولی که بر باد می‌رود؟
چندی پیش یکی از روزنامه‌ها مبلغ قرارداد ویلموتس را سه میلیون یورو اعلام کرد. رقمی که از قرارداد دو میلیون یورویی کی روش - آن هم در سال آخر و نه در سال اول حضورش در ایران - بیشتر است. اخیرا نیز امیرحسین قاضی زاده هاشمی نماینده مجلس این رقم سه میلیون یورویی را تایید کرده و حتی گفته که در صورت فسخ قرارداد باید ۲.۵ تا سه میلیون یوروی دیگر هم غرامت بدهیم. این ارقام وحشتناک در حالی منتشر شده که فدراسیون در واکنش به آن صرفا به یک تکذیب بسنده کرده و عملا بدون انتشار رقم صحیح قرارداد راه را برای شایعات بعدی باز گذاشته است.
از طرفی، زمانی که خداحافظی کی روش از تیم ملی و رفتن برانکو از پرسپولیس قطعی شده بود، صحبت از احتمال مربیگری مجدد برانکو در تیم ملی بار‌ها مطرح شده بود. با این حال، فدراسیون یکی از دورترین گزینه‌هایی که ممکن است به ذهن برسد یعنی ویلموتس را به سرمربیگری تیم ملی انتخاب کرد و حالا فقط پس از ۶ ماه و کابوس احتمال حذف از مقدماتی جام جهانی دست به دامن برانکو شده.
سوال اول اینجاست که چرا فدراسیون با چنین رقم غیرقابل تصوری با یک مربی متوسط - به لحاظ شهرت - در دنیای فوتبال قرارداد امضا کرده؟ از طرفی چرا فدراسیون هیچ راهی برای عمل به تعهداتش پیدا نکرده بود که اکنون کاسه "چه کنم چه کنم" دستش نگیرد؟ مهمتر از همه اینکه اگر فدراسیون از همان ابتدا نیم نگاهی به برانکو داشت، چرا او را - که به شدت مشتاق آمدن به تیم ملی بود و هست - را همان ابتدا و قبل از ویلموتس به مربیگری انتخاب نکرد که حالا مجبور شود ابتدا دستمزد و غرامتی احتمالا معادل ۶ میلیون یورو به ویلموتس بدهد و بعد برانکو را بیاورد؟
این تازه، بُعد اقتصادی و مدیریتی ماجرا بود.بُُعد فنی اش هم آن است که آیا فدراسیون فوتبال از انتخاب برانکو به عنوان گزینه‌ای مناسب برای تیم ملی اطمینان دارد که ناگهان به سمت او رفته؟ اگر چنین است باز هم باید پرسید چرا همان ابتدا و قبل از ویلموتس با برانکو توافق نکرد؟ اگر اطمینانی هم نداشت با چه توجیهی امروز در به در به دنبال برانکوست آن هم در شرایطی که بسیاری از کارشناسان معتقدند ادامه کار ویلموتس بهترین گزینه است و برخی دیگر نیز معتقدند یک سرمربی داخلی موقت - و نه دائمی - می‌تواند تیم ملی را از این وضعیت نجات دهد و بعد سکان هدایت را به یک مربی بزرگ خارجی واگذار کند. در شرایط فعلی، اگر فدراسیون مهدی تاج برانکو را به تیم ملی بازگرداند و او نتواند ایران را به سلامت به جام جهانی رهنمون کند، آیا فدراسیون مسئولیت این شکست را خواهد پذیرفت یا باز هم به دنبال توجیه و بهانه خواهد رفت؟
تاجی که نمی‌رود
مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال که سال‌ها نایب رئیس فدراسیون بود و در سال ۹۵ جای خود را با علی کفاشیان عوض کرد، گویا تحت هیچ شرایطی به رفتن از فوتبال فکر نمی‌کند. حتی سال گذشته و پس از تصویب قانون منع بکارگیری بازنشستگان در مجلس، مهدی تاج به هر حربه‌ای چنگ زد تا صندلی خود در فدراسیون را حفظ کند. ابتدا اخباری منتشر و فضایی ایجاد شد که برکناری تاج می‌تواند با واکنش فیفا روبرو شده و فوتبال ایران را به تعلیق بکشاند. کمی بعد که معلوم شد این ماجرا به دلایل مختلف موضوعیت ندارد، تاج ناگهان سابقه جانبازی خود را پیش کشید و اعلام کرد که در زمره استثناء‌های قانون بازنشستگان است. در طول سال‌های اخیر هیچ ماجرایی از حواشی مربوط به عدم تمدید قرارداد کی روش گرفته تا افتضاح فینال جام حذفی سال گذشته میان پرسپولیس و داماش و از تعویق نامشخص و ابهام برانگیز مسابقات لیگ امسال گرفته تا عدم مدیریت موضوع حضور زنان در ورزشگاه‌ها باعث نشده تا تاج ذره‌ای در صندلی خود متزلزل شود. نتیجه این مدیریت یکدست و تغییرناپذیر حالا افتضاحی در حد یک فاجعه شده. تیم ملی در آستانه حذف از مقدماتی جام جهانی قرار دارد و نه تنها فدراسیون تحت مدیریت تاج هیچ قدم امیدوارکننده‌ای برنمی دارد بلکه با اقدامات عجیب خود اوضاع را روز به روز بدتر و مشکل روی مشکل ایجاد می‌کند؛ چه از نظر بر باد رفتن پول فوتبال و چه از نظر کمک به آرامش روانی و فنی تیم ملی.
***
جزئیات فسخ قرارداد مارک ویلموتس
ایسنا نوشت: رئیس فدراسیون فوتبال طی توافقی دوطرفه قرارداد سرمربی بلژیکی تیم ملی فوتبال ایران را فسخ کرد و به زودی با برانکو ایوانکوویچ وارد مذاکره خواهد شد.
مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال که پس از مراسم برترین‌های ۲۰۱۹ آسیا از هنگ‌کنگ راهی ترکیه شده بود، طی مذاکرات دو طرفه با نمایندگان ویلموتس قرارداد سرمربی بلژیکی تیم ملی را به صورت توافقی فسخ کرد.
برگ برنده رئیس فدراسیون فوتبال در مذاکرات با نماینده ویلموتس، درخواست کتبی پیشین این مربی به فدراسیون فوتبال برای فسخ قرارداد بود.
براساس بندی در قرارداد فدراسیون فوتبال و ویلموتس، هر کدام از طرفین که تعهدات خود را نقض کنند، طرف مقابل امکان فسخ قرارداد به صورت یک طرفه را داشته است. بر این اساس مارک ویلموتس نیز پیش از این با ادعای تاخیر در پرداخت‌های فدراسیون فوتبال رسما درخواست فسخ کتبی به فدراسیون فوتبال ایران داد و در نتیجه فدراسیون فوتبال نیز با تکیه بر این درخواست، مذاکرات با ویلموتس برای فسخ قرارداد را پیش برد.
بر اساس اطلاع ایسنا، ویلموتس رسما در نامه‌اش اعلام کرده بود، چون فدراسیون فوتبال ایران به تعهدات مالی خود مطابق با قرارداد عمل نکرده، قرارداد دو طرفه فسخ تلقی می‌شود.
در مقابل فدراسیون فوتبال نیز با وجود عدم حضور ویلموتس در ایران و نقض قرارداد، هیچ‌گاه نتوانست از این موضوع به نفع فوتبال ایران بهره ببرد چرا که تمام ورود و خروج‌های این مربی با رضایت فدراسیون ایران و بلیت تهیه شده از سوی این فدراسیون انجام می‌شده است.
نکته جالب در موضوع همکاری ویلموتس و فدراسیون ایران جایی است که این مربی در نامه‌اش به فدراسیون فوتبال ایران اعلام کرده بود که چنانچه ایران تمایل به ادامه همکاری با او را دارد، باید قرارداد جدیدی منعقد و بر اساس شرایط جدید، امکان ادامه فعالیت او و دستیارانش را فراهم کند. موضوعی که سرآغاز اراده فدراسیون فوتبال برای فسخ قرارداد با ویلموتس پس از بازی با عراق شده است.
هم‌چنین بر اساس اطلاع خبرنگار ایسنا، قرارداد قطعی شخص مارک ویلموتس برای یک سال، ۲ میلیون یورو بوده است که با احتساب هزینه قرارداد دستیارانش کل مبلغ قرارداد کمتر از ۳ میلیون یورو بوده است.
این در حالی است که فدراسیون فوتبال تا فسخ قرارداد و برای ۶ ماه فعالیت ویلموتش و کادرفنی تیم ملی، ۲ میلیون یورو بصورت کامل و نقدی پرداخت کرده است و این یعنی تسویه مالی کامل تا قبل از یک دسامبر (۱۰ آذر).
هم‌چنین مهدی تاج ماموریت داشته پس از فسخ توافقی قرارداد با ویلموتس، رسما مذاکرات انعقاد قرارداد با برانکو ایوانکوویچ را پیگیری کند. بر این اساس به نظر می‌رسد طی روزهای آینده با توافق احتمالی با برانکو، مربی کروات رسما جانشین ویلموتس خواهد شد.
