دانیال دایان؛ افغانستان - ایران وایر
پانزدهم دیماه، «بلقیس روشن»، نماینده پارلمان افغانستان در سخنان خود «قاسم سلیمانی»، فرمانده پیشین نیروی «قدس» سپاه پاسداران را مسوول کشته شدن بیش از ۵ هزار و پانصد جوان افغانستانی خواند که زیر نام لشکر «فاطمیون» در جهت منافع جمهوری اسلامی در سوریه جنگیدند. او همچنین گفت که هزار و دویست جوان دیگر در همین لشکر بودهاند و حالا مفقود شدهاند. این نماینده پارلمان همچنین از «حامد کرزی»، رییسجمهور پیشین افغانستان انتقاد کرد که کشته شدن قاسم سلیمانی را تسلیت گفته است.
انتشار ویدیوی صحبتهای بلقیس روشن در شبکههای اجتماعی واکنشهای بسیاری را میان کاربران ایرانی و همچنین افغانستانی به همراه داشت؛ برخی او را تحسین کردهاند و برخی دیگر، محکوم. از همین روی، با او و همچنین «همایون شهیدزاده» یکی دیگر از نمایندگان مجلس افغانستان درباره تاثیر قاسم سلیمانی در این کشور گفتوگو کردیم.
بلقیس روشن در گفتوگو با ایرانوایر تایید کرد آماری را که در مجلس افغانستان از کشتهشدههای افغانستانی و همچنین مفقودان اعلام کرده، درست است و منابع او در اختیارش قرار دادهاند. او همچنین گفت حدود ۳۰ هزار افغانستانی عضو لشکر فاطمیون هستند.
لشکر فاطمیون یکی از شاخههای سپاه پاسداران است که از شهروندان افغانستانی تشکیل شده و جمهوری اسلامی افغانستانیها را با وعدههایی مثل دستمزد بالا، مدارک اقامت و همچنین استفاده از عقاید مذهبیشان، زیر پرچم زرد رنگ لشکر فاطمیون به سوریه فرستاده است. این گروه منافع جمهوری اسلامی را در سوریه برای بقای حکومت «بشار اسد» رییسجمهور سوریه، در راستای مبارزه با داعش تامین کرده است.
کشته شدن قاسم سلیمانی در حمله موشکی آمریکا به دستور «دونالد ترامپ» رییسجمهور این کشور، در نزدیکی فرودگاه بغداد عراق با واکنشهای بسیاری در داخل افغانستان مواجه شده است.
بلقیس روشن، قاسم سلیمانی را نزدیکترین فرد به «علی خامنهای» رهبر جمهوری اسلامی توصیف کرد که «از طریق امکاناتی که داشت، نزدیکترین فرد به خامنهای بود و کشته شدن او تاثیر مثبتی بر افغانستان خواهد گذاشت. ایران شاید هزاران سلیمانی تربیه [تربیت] کرده باشد و اینها در افغانستان کار کنند، اما زمان میبرد که کسی جای سلیمانی را بگیرد.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
این نماینده پارلمان، البته با ابراز نگرانی گفت که کشته شدن قاسم سلیمانی از سوی دیگر میتواند بستری را برای افزایش حملات ایران به نیروهای افغانستانی فراهم کند. به گفته او «ایرانیها و جنگجویان نیابتیشان» توانایی حمله به پایگاههای آمریکا را در افغانستان ندارند و بهخاطر «انتقامگیری» به نیروهای افغانستانی حمله خواهند کرد.
آمریکا هشت پایگاه نظامی در افغانستان دارد و از این پایگاهها با پیشرفتهترین امکانات نظامی محافظت میشود.
او تاکید کرد که مقامات افغانستان بهجای همدردی باید سوالی دیگر مطرح کنند: «هم رهبران جهادی افغانستان و هم حکومت افغانستان باید بهجای غم شریکی [همدردی] بهخاطر کشته شدن قاسم سلیمانی با ایران، از این کشور میپرسیدند که چرا مردم بیگناه افغانستان را به جنگ سوریه فرستاده و آنها را کشته است. سپاه پاسداران لشکر فاطمیون را آشکارا حمایت کرد، خاک ما را توسط افغانها خراب میکند و علاوه بر آن، افغانها را به خاطر جنگ به کشور سوریه برده است.»
ایران متهم به سواستفاده از فقر، تنگدستی، نداشتن مدارک هویت قانونی در ایران و همچنین عقاید افغانستانیها برای اعزام آنها به جنگ سوریه است.
روشن افزود: «ایران مهاجران افغان را به خاطر یک لقمه نان و سواستفاده از عقاید مذهبیشان سربازگیری میکرد. از مجبوریت [ناچاری] مهاجرین ما در ایران با وعده دادن کارت اقامت به نفع خود استفاده کرد و آنها را به سوریه فرستاده است تا کشته شوند.»
این عضو پارلمان افغانستان، حاکمان ایران را «جنگطلبانی» در سطح منطقه توصیف کرد که در راستای تامین منافع خود «بیرحم» هستند: «رژیم ایران بر مردم خود رحم و ترحمی ندارد، چه برسد به افغانستان. حکومت ایران خوش دارد [ترجیح میدهد] که در تمام کشورهای همسایه خود مداخله کند و در خارج از کشور خود، نیروی نظامی داشته باشد. این به این معنی است که سپاه پاسداران به جنگ و گسترش آن علاقه دارد. حکومت ایران میخواهد که شعلههای جنگ در کشورهای دیگر روشن باشد تا منافعش تامین شود.»
بلقیس روشن مدعی است که جنگجویان «طالبان» در «داخل خاک ایران» آموزش میبینند و برای جنگیدن به افغانستان مخصوصا در ولایتهای غربی این کشور فرستاده میشوند. درعینحال، به گفته او: «سپاه پاسداران از زمان حاکمیت طالبان در افغانستان مداخله داشته است. ایران بهاندازه پاکستان طالبان را حمایت میکند. به نظر من ایران شاید از پاکستان خطرناکتر باشد. نیروهای ایرانی در استان فراه [استانی مرزی در غرب افغانستان] حضور دارند. زخمیهای طالبان به ایران برای تداوی [مداوا] ارسال میشود.»
بنا به تصریحات این نماینده پارلمان، «کمیته امداد امام خمینی»، همچنین توسط مدرسههای مذهبی متعلق به حکومت ایران در داخل خاک افغانستان، زمینه را برای مداخله این کشور در افغانستان فراهم ساختهاند.
به گفته او در نمونهای دیگر، حکومت ایران به بهانه ساخت «شاهراه بندر شیخ ابونصر فراهی» به طول ۱۲۰ کیلومتر، در شهرستانهای «پشت کوه» و «خاک سفید» حضور دارد و نیروهای استخباراتی [امنیتی و اطلاعاتی] جمهوری اسلامی نیز آزادانه در «پشت کوه» رفتوآمد دارند. به باور او تا یک دهه دیگر نیز این شاهراه ساخته نمیشود، چون حکومت ایران نمیخواهد برای گشتوگذار نیروهایش در افغانستان محدودیت ایجاد شود.
بلقیس روشن، سپاه پاسداران ایران را به جلوگیری از ساخت سدهای آبی در استانهای غربی افغانستان نیز متهم کرد و طالبان و جنگجویان فاطمیون را برگ برنده جمهوری اسلامی برای ناامن ساختن ادامه پیشبرد بحث درباره آب و سدهای آبی دانست: «حسن روحانی دو سال پیش گفته بود که در مقابل آبهای افغانستان بیتفاوت نخواهد بود. این بدین معنی است که آب برای ایران مهم است و اگر آب قطع شود، خشکسالی سیستان و بلوچستان را تا مشهد میگیرد. ایران میخواهد بندهای آبی [سدهای آب] ساخته نشود و بیشترین مداخله بالای بندهای آبی را دارد.»
مقامات افغانستان بارها دلیل جنگ را در استانهای غربی افغانستان، جدال بر سر مدیریت آب دانستهاند. سد «سلما» در استان هرات، «بخش آباد» در استان فراه و «کمال خان» در استان نیمروز قرار دارند. حکومت افغانستان با چالشهای امنیتی بسیار تنها توانسته است سد «سلما» را با حمایت کشور هند تکمیل کند.
همایون شهیدزاده، نماینده دیگر پارلمان افغانستان است که در گفتوگو با ایرانوایر تاکید کرد حکومت ایران نباید به دلیل کشته شدن قاسم سلیمانی، در افغانستان دخالت کند؛ چراکه «افغانستان در قتل سلیمانی نقشی نداشته است.» او سپاه پاسداران را به حمایت از طالبان و لشکر فاطمیون به بهانه مقابله با داعش، رقابت با امریکا و صدور ایدئولوژی شیعه در افغانستان متهم کرد؛ همچنین مختل کردن پروژه «تاپی» یعنی خطوط لوله انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند.
شهیدزاده گفت: «با تطبیق [موفقیت اجرایی شدن] پروژه تاپی منافع ایران به خطر میافتد و از طرفی به بهانه مقابله با داعش در مرزها از طالبان و فاطمیون حمایت میکنند. [حکومت] ایران به مانند کشورهای یمن، سوریه، عراق و لبنان میخواهد که جنگجویان وفادار خود را داشته باشد. طالبان و فاطمیون اهداف ایران را تامین میکنند.»
این نماینده پارلمان معتقد است که حکومت ایران در تلاش برای به دست آوردن «رهبری جهان اسلام» است و سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در راستای رسیدن به همین هدف فعالیت و تلاش میکند: «ایران سیاست خارجی خود را بر رهبری جهان اسلام و اهل تشیع متمرکز کرده است و از شیعیان حمایت میکند. به همین خاطر در کشورهای مختلف به خود حق مداخله میدهد. از لحاظ قوانین بینالمللی و ملی کشورها، مداخله ایران خلاف اصول و موازین بینالمللی است.»
شهیدزاده در این گفتوگو اعلام کرد که جمهوری اسلامی باید به حمایت خود از طالبان در افغانستان خصوصا در استانهای غربی این کشور، پایان دهد و در راستای «تامین صلح» تلاش کند.
اگرچه بعید به نظر میرسد که جمهوری اسلامی دست از مداخله در امور افغانستان بردارد اما افغانستانیها چه در سطح مقامات سیاسی و چه جامعه مدنی و شهروندان، نگران هستند که جنگهای نیابتی میان آمریکا و ایران در افغانستان به وقوع بپیوندد.
ایران از متحدان خود در عراق خواسته خویشتنداری کنند