یورونیوز - مجتبی ذوالنوری، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ایران سرنگونی هواپیمای اوکراینی بر اثر خطای انسانی را تایید کرد.
وی در گفتگویی با پایگاه خبری مجلس، خانه ملت گفت: «طبق بررسی‌ها و گزارش مسئولان ستادکل نیروهای مسلح خطای انسانی پدافند در سقوط هواپیمای اوکراینی اثبات شد.»
به گزارش خانه ملت، مجتبی ذوالنوری در توضیح نشست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی با اشاره به بررسی سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ خط هواپیمایی اوکراین در روز گذشته با حضور رئیس کمیته ویژه بررسی ستادکل نیروهای مسلح، نماینده سازمان هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جانشین فرمانده کل ارتش، رئیس هواپیمای کشوری و مدیر فرودگاه بین‌المللی امام، در مورد فرضیه «هجوم سایبری» و ابهام در خصوص احتمال «جنگ الکترونیک» به این هواپیما گفت: «تقریباً تا الان این موضوع منتفی است مگر آنکه در آینده اطلاعاتی در این راستا به‌دست آید و اثبات شود که حملات و خرابکاری سایبری وجود داشته اما فعلاً این موضوع اثبات نشده است.»
وی در توضیح اعلام نتیجه بررسی علت سقوط این هواپیما با تاخیر زیاد، گفت: «همه نمونه‌های مشابهی که در دنیا اتفاق افتاده است، معمولاً در زمان طولانی‌تری اطلاع‌رسانی شده است؛ برای مثال روسیه هواپیمای اوکراینی را چندی پیش مورد هدف قرار داد و یک ماه طول کشید که بگویند بر اثر اصابت موشک هواپیما سقوط کرده است و همچنین حدود ۲ سال طول کشید که مشخص شود چه نوع موشکی باعث سقوط این هواپیما شده است.»
رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: «نیروهای مسلح ما با سرعت عمل خوبی در این زمینه اقدام کردند و ظرف ۴۸ ساعت بررسی و اطلاع‌رسانی شد. حادثه مشابهی نداریم که بررسی‌ها با این سرعت انجام شده باشد.»
«پنهان‌کاری» در اعلام دلیل سقوط
از زمان سقوط هواپیمای اوکراینی در بامداد چهارشنبه ۱۸ دی حوالی شهر پرند تهران سه روز طول کشید تا مقام‌های رسمی ایران علت اصلی این حادثه بر اثر برخورد موشک ایرانی را اعلام کنند. این اعلام دیرهنگام انتقادهای زیادی را در داخل و خارج از ایران در مورد برنامه‌ای برای پنهان‌کاری هماهنگ‌شده ماجرا برانگیخت. هواپیمای ساقط شده با ۱۷۹ مسافر و خدمه پروازی در حال ترک تهران به مقصد کی‌یف بود که در این حادثه همه مسافران و خدمه هواپیما جان باختند.
آقای ذوالنوری با بیان این که در خصوص سقوط هواپیمای اوکراینی گمانه‌زنی‌های متعددی مطرح بود، تصریح کرد: «برخی گفتند در این حادثه پنهان‌کاری صورت گرفته و حقایق به مردم گفته نشد که این افراد نسبت به روند تخصصی این موضوع و زمان‌بر بودن آن آشنایی نداشتند یا اینکه تحت تاثیر جو موجود این مطالب را مطرح کردند.»
ممنوعیت پروازها و اعلام حالت جنگی
اعتراض دیگری که به مسئولان رسمی ایران شده، ممنوع نکردن پروازهای تجاری و مسافری در اوج تنش نظامی در منطقه است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در این زمینه گفت: «با توجه به تهدیداتی که از طرف آمریکا وجود داشت و پیش‌بینی می‌شد که آنها عکس‌العمل متقابل داشته باشند، سامانه‌ها توجیه شده بودند که در آمادگی صددرصد باشند.»
آقای ذوالنوری عنوان کرد: «گزارش‌هایی مبنی بر حرکت موشک کروز مطرح شد اما این که این گزارش‌ها اعتبارسنجی شود و به عنوان یک اطلاعات موثق به سامانه‌ها اعلام شود که دقیقا مسیر کروز کجاست و به سمت کدام هدف می‌رود و کدام سامانه ماموریت برخورد با آن را دارد، چنین اتفاقی نیفتاده بود.»
علی عبداللهی، معاون هماهنگی ستاد کل نیروهای مسلح ایران روز چهارشنبه مدعی شد پیش از سقوط هواپیمای اوکراینی، گزارشی مبنی بر شلیک موشک‌های کروز از جنوب کشور رسیده و مرکز فرماندهی هم با تشریح وضعیت برای مرکز سامانه‌ها اعلام آماده‌باش کرده است.
آقای ذوالنوری گفت: «بر این اساس هیچ دلیل و اعتبارسنجی این گزارش‌ها را اثبات نکرده بود و مساله حائز اهمیت دیگر آن بود که نمی‌شد در کشور حالت فوق‌العاده و جنگی را با توجه به تبعاتی که در زندگی مردم دارد، اعلام کرد و این نکته در این جلسه روشن شد.»
«خطا در سامانه پدافند و شبکه کنترل اثبات نشده»
خطای فنی سامانه‌ها نیز از جمله فرضیه‌های مطرح شده در ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی بود.
رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه یادآور شد: «یکی دیگر از مسائلی که بررسی شد آن بود که آیا سامانه خطا داشته یعنی سیستم پدافند و شبکه کنترل آتش مشکل داشته است یا خیر، که این موضوع تا کنون اثبات نشده است. همچنین قطع بودن ارتباط اپراتور و سامانه با شبکه کنترل آتش نیز تاکنون اثبات نشده است.»
خطای انسانی
تنها موردی که ذوالنوری در مصاحبه خود در مورد علت حادثه هواپیمای اوکراینی تأیید کرده «خطای انسانی» بوده است.
وی در این مورد گفت: «ما در حالت آتش محدود قرار داشتیم، به این معنا که به سامانه پدافندی هنوز دستور شلیک و هدف اعلام نشده بود و حتی اگر فرض کنیم که ارتباط سامانه پدافندی و اپراتور با مرکز کنترل قطع شده باشد، باز هم نباید به صورت خودسر و آتش به اختیار عمل شود. بر این اساس با توجه به این که به سامانه‌ها اعلام شده بود که وضعیت در حالت آتش محدود است نه آتش به اختیار، پس این سانحه کاملاً بر اثر خطای انسانی سامانه پدافند هوایی بوده و اپراتور چنین خطایی را مرتکب شده و به تشخیص خودش چنین تصمیمی را گرفته و اقدام کرده است.»
آقای ذوالنوری همچنین وعده داد که از طریق سازمان قضایی نیروهای مسلح و قوه قضاییه با کسانی که در این زمینه «کوتاهی و قصور» کرده‌اند «برخورد» می‌شود.
