ایران اینترنشنال - در پی رونمایی از طرح صلح خاورمیانه از سوی دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، و هم‌زمان با مخالفت محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی با آن، کشورهای اروپایی و خاورمیانه مواضع متفاوتی درباره این طرح گرفته‌اند.
عباس روز سه‌شنبه هشتم بهمن‌ماه ضمن مخالفت با طرح موسوم به «معامله قرن» برای پایان منازعه عرب‌ها و اسرائیل گفت: «برای یک کودک فلسطینی، عرب، مسلمان یا مسیحی پذیرش دولتی فلسطینی بدون بیت‌المقدس (اورشلیم) غیر قابل قبول است.»
او موضع دولت متبوع خود را «هزاران نه» به این طرح اعلام کرد.
رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی ضمن «غیرفروشی» خواندن بیت‌المقدس اضافه کرد: «ما زانو نخواهیم زد و تسلیم نمی‌شویم. فلسطینی‌ها با استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز و مردمی در برابر این طرح مقاومت می‌کنند.»
طرح صلح موسوم به «معامله قرن» شامگاه سه‌شنبه در جلسه‌ای با حضور بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، رونمایی شد.
از سوی دیگر سامی ابوظهری، سخنگوی گروه شبه‌نظامی حماس در فلسطین، نیز با این طرح مخالفت کرده و گفته است: «بیت‌المقدس یک سرزمین فلسطین باقی خواهد ماند.»
مطالب بیشتر در ایران اینترنشنال
ترامپ هم‌زمان با رونمایی از طرح خود هشدار داده بود که فعالیت‌های حماس و جهاد اسلامی باید متوقف شود.
در طرح ترامپ بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخته شده و به دولت خودگردان فلسطین هم کشور مستقل فلسطینی به پایتختی شرق بیت‌المقدس، در صورت پذیرش طرح صلح، پیشنهاد شده است.
با وجود مخالفت رهبران فلسطین، رهبران اسرائیل از طرح ترامپ که پس از تاخیر‌های فراوان اعلام شده استقبال کرده‌اند.
نتانیاهو درباره این طرح خطاب به ترامپ گفت: «و در این روز، شما نیز با ارائه یک مسیر واقع‌بینانه به سوی یک صلح پایدار، آینده‌ای درخشان ترسیم کرده‌اید؛ آینده‌ای درخشان برای اسرائیلی‌ها، فلسطینی‌ها و منطقه.»
با این حال نفتالی بنت، وزیر دفاع راستگرای اسرائیل، اعلام کرده است: «ما هرگز به دولت اجازه نخواهیم داد یک دولت فلسطینی را در هر صورتی به رسمیت بشناسد.»
شکاف میان کشورهای خاورمیانه
در میان کشورهای خاورمیانه شکاف میان جمهوری اسلامی و متحدانش در یک سو و عربستان سعودی و کشورهای نزدیک به آن در سوی دیگر، در مواضع آن‌ها در ارتباط با این طرح ابراز شد.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، با اعلام مخالفت با این طرح آن را «کابوسی برای منطقه و جهان» و همچنین «پروژه موهوم یک ساختمان‌ساز ورشکسته» خواند.
ترکیه نیز هدف آن را از بین بردن «راه حل دو کشور» و «سرقت سرزمین‌های فلسطین» دانسته است.
حزب‌الله لبنان اعلام کرده است: «پروژه تسویه حساب تحت این معامله یکی از بزرگترین خطرات است.»
این گروه مورد حمایت ایران هدف طرح ترامپ را «دزدیدن حق سرزمین از مردم فلسطین» و «ایجاد تنش جمعیتی و اجتماعی» در راستای خدمت به منافع دشمن عنوان کرد.
هم‌زمان دفتر آیت‌الله علی سیستانی، از مراجع شیعه در عراق، با صدور بیانیه‌ای مخالفت خود را با این طرح اعلام کرده و گفت این طرح «احساسات صدها میلیون عرب و مسلمان را در جهان جریحه‌دار کرده است.»
وزارت خارجه قطر روز چهارشنبه اعلام کرد که صلح بدون حفاظت از حقوق فلسطینیان از طریق تشکیل یک کشور مستقل در مرزهای ۱۹۶۷ قابل دستیابی نیست.
ایمان صفادی، وزیر خارجه اردن، نیز گفت که کشورش از هر تلاش واقعی با هدف دستیابی به صلح عادلانه و همه‌جانبه که مردم می‌پذیرند، پشتیبانی می‌کند.
با این حال، وزارت خارجه عربستان سعودی اعلام کرد که از تلاش‌ها برای «یک راه حل جامع و عادلانه» برای مشکل فلسطین استقبال می‌کند.
فرستاده امارات متحده عربی به واشینگتن گفت که این طرح «یک نقطه شروع مهم برای بازگشت به مذاکره به رهبری آمریکا و در چارچوب بین‌المللی ارائه می‌دهد».
در سوی دیگر احمد ابوالغیظ، دبیرکل اتحادیه عرب، اظهار کرد که طرح پیشنهادی آمریکا را با دقت مطالعه خواهد کرد. او افزود: «برای رسیدن به صلح» آماده هر تلاش جدی است.
وزارت خارجه مصر هم با صدور بیانیه‌ای از طرف‌های مرتبط خواسته است به صورت دقیق این طرح را ملاحظه کنند.
استقبال اروپا؛ سازمان ملل: به صلح متعهدیم
سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، در واکنش به اقدام آمریکا اعلام کرد که به صلح میان اسرائیل و فلسطین بر اساس قطعنامه‌های سازمان ملل متحد، قوانین بین‌المللی، توافق‌های دوجانبه و چشم‌انداز دو کشور بر اساس مرزهای قبل از سال ۱۹۶۷ متعهد است.
فرانسه و بریتانیا ضمن استقبال از طرح ترامپ خواستار توجه دو طرف مساله به آن شدند.
دومینیک راب، وزیر خارجه بریتانیا، این طرح را یک «پیشنهاد جدی» خوانده است و از فلسطین و اسرائیل خواسته به دنبال بازگشت به مسیر مذاکره باشند.
در بیانیه وزارت خارجه فرانسه نیز اشاره شده است که این کشور «از تلاش‌های ترامپ استقبال کرده و طرح صلحی را که او ارائه کرده از نزدیک بررسی خواهد کرد».
