سؤال: آقای بنی صدر، استاد گرامی، خیلی ها می گویند جنبش اخیر بی سر است و رهبری ندارد و بخاطر همین نظام زود می تواند سرکوب کند. وقتی هم که امثال آقای رضا پهلوی حمایت بکنند و یا فراخوان بدهند، مردم از ترس افتادن توی چاه دیگری، عقب گرد ارتجاع، و امکان سوء استفادۀ چنان عناصری از جنبش، تن به فراخوان آنها نمی دهند.

چندی پیش با جمعی جوان، اعم از دانشجو و تحصیل کرده بحث می کردیم که نقش ما در این جنبش چیست. برخی از آنها اذعان داشتند که شما ویژگی های رهبری جنبش آزادیخواهانۀ مردم را دارید. یکی می گفت، چون ایشان سابقۀ پاکی دارند و با سواد هستند. یکی می گفت، چون می گویند مردم به حقوق خود عمل کنند، شاید من و توی دانشجو بفهمیم، ولی مردم خو کرده به بی حقوقی، منظورشان را نمی فهمند، باید واضح تر به مردم بگویند که چکار باید بکنند. من در جوابش گفتم چرا نمی فهمند؟ وقتی مردم شعار می دهند، بریز بیرون هموطن، حق تو فریاد بزن، پس چیست؟ یعنی حق خود را دارند می شناسد.

دو تا گفتند، بنی صدر بهتر است رهنمود بدهند که مردم در تظاهرات چه کنند که حاکمیت نتواند آنها را سرکوب کند. یکی گفت، اینکه حرف ما را به جهانیان برسانند، بهترین کار است. گفتم، ولی حیف که بیش از هر کس او را سانسور می کنند و صدایش به همه اقشار نمی رسد. خوب، البته وظیفه ما هم شکستن این سانسور است.

حالا آقای بنی صدر، ملاحظه می کنید که اینها نمونه هایی از بعضی از نگاه ها به نقش شما و موانع رسیدن صدای شما به مردم است. اما ما مردم، بی نیاز از رهنمود شما برای پیش برد جنبش نیستیم. البته خود من کتاب انقلاب شما را مطالعه کردم که تأکید کردید که سه سری عوامل، هم در سطح مردم، هم در سطح حاکمیت، و هم در سطح منطقه و جهان، بایستی فراهم باشند، تا جنبشی همگانی و موفق شود.

لطفاً به زبان همه فهم برای ما مشخص کنید که در ما مردم چه عواملی هنوز باید پدید آید، تا آمادۀ جنبشی همگانی شویم که به پیروزی ختم شود.