زیتون
یلدا امیری
نحوه رویارویی رهبر جمهوری اسلامی با بحران کرونا از ابتدا تا کنون تفاوتهای زیادی داشته است، او ابتدا کرونا را انکار کرد، بعد از حمله بیولوژیک آمریکا سخن گفت و حالا ناامید، دست به دامن منجی شده است.
او همزمان ضمن اشاره تلویحی به قرنطینه بودن خود تاکید کرد:«بنده متأسّفانه توفیق دیدار نزدیک شما را ندارم و ناچار از دور با شما حرف میزنم، لکن این هم تجربهای است.»
او در سخنرانی امروز خود تصریح کرد:«شاید در تاریخ بشر کمتر دورهای اتّفاق افتاده باشد که آحاد بشری چه نخبگان و چه بسیاری از مردم در همه جای عالم به قدر امروز احساس نیاز به یک منجی داشته باشند.»
او در ادامه «این حادثه رایج کشور» را یک «آزمون» «هم برای دولتها، هم برای ملّتها» خواند، آزمونی «عجیب».
پیش از این رهبر جمهوری اسلامی در سخنرانی خود به مناسبت سال نو و عید مبعث در توجیه عدم پذیرش کمکهای بشردوستانه آمریکا گفته بود: «شما متهم هستید که خودتان این ویروس را ایجاد کردهاید.» او که قبلا اتهام حمله بیولوژیک با «ویروس منحوس» را علیه ایالاتمتحده مطرح کرده بود در ادامه در توضیح دلیل نپذیرفتن کمک واشنگتن گفت: «ممکن است دارویی را وارد کشور کنید که این ویروس را ماندگار کند. شاید کسی را وارد ایران کنید تا اطلاعات خود را از میزان اثرگذاری این ویروس تکمیل کنید.»
حکومت جمهوری اسلامی و در صدر آن آیتالله خامنهای متهم است که تاریخ اعلام شیوع کرونا را برای برگزاری تظاهرات ۲۲ بهمن و انتخابات مجلس در روز ۲ اسفند به تاخیر انداخته است.
بهرام پارسایی، نماینده اصلاح طلب مجلس روز جمعه ۱۵ فروردین به خبرگزاری ایلنا گفت: «می توانستیم شیوع بیماری را پیش از این ها مهار کنیم. در همان روزها به وزارت کشور پیشنهاد شد انتخابات را کلاً به عقب بیندازد و اصرار شد اگر این کار را انجام نمیدهند حداقل انتخابات قم به تعویق بیفتد که هیچکدام از این کارها صورت نگرفت.»
انتشار ویدئوی یکی از مداحان شرکت کننده در دیدار روز ۲۶ بهمن با رهبر جمهوری اسلامی افشا کرد که در این دیدار اجازه نزدیک شدن به سیدعلی خامنهای و بوسیدن دست او طبق معمول داده نشده است، چرا که برای حفظ جان او لازم بوده است.
اما سخنرانی تلویزیونی آیت الله خامنه ای در ۲۱ فروردین، به مناسبت نیمه شعبان، به گونه ای دیگر بود. او همانند پیرمردی ۸۲ ساله سخن گفت که در ناامیدی به مقدسات پناه برده و انتظار دارد از عالم غیب دستی برای نجات به سویش دراز شود.
تکرار اخبار صدا و سیما
آیت الله خامنهای در بخش دیگری از سخنان خود مدیریت کرونا در ایران را ستود و به تکرار اخبار غالب و گاه ضد و نقیض و پر از بدگویی صدا و سیما درباره وضعیت سایر کشورها و سرشار از خوشبینی آن نسبت به ایران پرداخت.
او گفت:« این چیزهایی است که در آنجا اتفاق افتاده؛ بعضیهای خودکشی کردهاند از ترس کرونا، از ترس مرگ خودکشی کردند؛ اینها رفتارهایی است که برخی از ملت های غربی از خودشان نشان دادند...یکی از سناتورهای غربی همین چند روز گفته بود که غرب وحشی زنده شده؛ این حرف آنها است. ما وقتی که می گوییم در غرب یک روح وحشیگری وجود دارد که با ظاهر آراسته و ادکلنزده و کراواتبستهاش منافاتی ندارد، بعضیها تعجب میکنند و انکار میکنند، این را حالا خودشان میگویند؛ میگویند این نماد زنده شدن غرب وحشی است» او تاکید کرد که «تلویزیون ما هم نقل کرد از آنها» و ادامه داد:« کسانی برای چند دستمال توالت به جان هم بیفتند، یا کسانی برای خرید اسلحه صف بکشند؛ نشان داد که مردم صف کشیدهاند بروند اسلحه بخرند، چون احساس خطر میکنند در این ایام که باید اسلحه داشته باشند؛ یا اولویت برای بیمارها قائل بشوند؛ بیمار پیر را معالجه نکنند؛ می گوید بیمار پیر و از کارافتاده و دچار مشکلات اساسی اینها لزومی ندارد ما زحمت بکشیم با این محدودیت، اینها را معالجه کنیم.»
در مقابل او به ارائه گزارشی با جزئیات از اتفاقات خوبی که در ایران و در کارزارهای مردمی و نیروهای مسلح در طی مبارزه با کرونا افتاد، پرداخت و تاکید کرد: « [در ایران] ظرفیّتهای جدیدی کشف شد، پیدا شد، معلوم شد ظرفیّتهای بسیار زیادی در داخل نیروهای مسلّح و همچنین بیرون نیروهای مسلّح وجود دارد که این ظرفیّت ها را ما نمیشناختیم...مثلاً در سبزوار طرح هر محلّه یک قربانی شروع شده؛ اهل محل جمع میشوند یک گوسفند قربانی میکنند، به نیازمندان همان محل گوشت میدهند؛ این خیلی چیز لازم و مهم و کار جالبی است که اینها انجام میدهند برای اطعام نیازمندان. »
درخواست کمک از مردم
در شرایطی که تورم شدید و بحران اقتصادی بخش بزرگی از مردم ایران و حتی طبقه متوسط را تحت فشار قرار داده است رهبر جمهوری اسلامی وظیفه مردم دانست که به اقشار ضعیف کمک کنند. او با اشاره به تلاش جدی مسئولان در ستاد ملی مقابله با کرونا و ارائه گزارشها به رهبری گفت: «در ستاد ملی تصمیمهایی برای قشرهای ضعیف جامعه گرفته شده است که توصیه و تأکید میکنم این برنامهها را هر چه سریعتر، بیشتر و بهتر به اجرا درآورند، البته مردم نیز برای کمک به اقشار ضعیف وظیفه دارند.»
این سخنان در حالی بیان می شود که بر اساس موج سوم نظرسنجی دفتر مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و ایسپا (مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران) از مردم تهران، با نیمهتعطیل شدن شهر یک سوم مردم تهران گرفتار معاش روزانهاند و یک سوم هم نهایتا تا یکی دو ماه دیگر دوام میآورند.
درمقابل نهادهای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی جزو ثروتمندترین بخشهای نظام هستند و بخشی از بودجه صرف نهادهایی میشود که هیچ ارتباطی با دولت نداشته و حتی در سیاستگذاری نیز مستقل عمل میکنند.
بودجه نهادهای زیر نظر آیت الله خامنه ای در سال ۱۳۹۹ به تفکیک نوع فعالیت آنها عبارتند از: نهادهای مستقل حکومتی تحت اراده مستقیم رهبر (میلیارد تومان۸۴۰۴۶.۵۶۲)؛ نهادهای خیریه و اقتصادی (۲۴۶۲۷.۵۹ میلیارد تومان)؛ نهادهای فرهنگی و مذهبی (۵۱۰.۳۳ میلیارد تومان)؛ نهادهای نمایندگی رهبری در سازمانها و امامان جمعه (۳۱۳۳.۸۵۲ میلیارد تومان)؛ نهادهای حوزوی و دانشگاهی وابسته به رهبری (۱۴۴۷.۱۱۵ میلیارد تومان)، که در مجموع با جمع کل (۱۱۳۷۶۵.۴۴۹ میلیارد تومان) معادل یک چهارم کل بودجه سال ۹۹ است.
با این حال رهبر جمهوری اسلامی به جای استفاده از منابع در اختیار نهادهای زیر نظر خود که اکثر آنان حتی از پرداخت مالیات هم معافند، کمک به فقرا را وظیفه مردم میداند و این انتقادات فراوانی را متوجه وی کرده است.
آیتالله خامنهای حتی برای صدور اجازه به دولت برای برداشت یک میلیارد یورویی از صندوق توسعه ملی برای میارزه با کرونا ۱۱ روز تعلل کرد در حالی که بارها مجلس با اجازه رهبر جمهوری اسلامی از این صندوق به امور نظامی اختصاص داده است. آخرین مورد، ۲۰۰ میلیون یورویی بود که به سرعت، بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی، از سرمایه صندوق به سپاه قدس اهدا شد. در سال ۱۳۹۶ نیز دو و نیم میلیارد دلار به امور نظامی اختصاص یافت.
دفاع روزنامه رهبر جمهوری اسلامی از سفیر چین