آیدا قجر - ایران وایر
ماجرا از چند پست اینستاگرامی «امیر مقصودلو»، معروف به «امیر تتلو» شروع شد. خواننده و آهنگسازی که می‌توان او را با توجه به مخاطبانش در شبکه‌های اجتماعی پرمخاطب‌ترین در میان جوانان دانست. در روزهای گذشته، تتلو پست‌هایی در صفحه رسمی‌اش منتشر کرد که از دختران زیر سن قانونی دعوت کرده بود برای پیوستن به «حرم‌سرا»ی شخصی او ثبت‌نام کنند. بار اولش نبود اما این ماجرا این بار، به بسته شدن صفحه اینستاگرامش، ثبت گزارش آزار آنلاین در پلیس بریتانیا و تشکیل کارگروه‌هایی از روزنامه‌نگاران، وکلا و فعالان حقوق بشری و دریافت گزارش‌های آزارگری او و طرفدارانش در دنیای واقعیت و شبکه‌های اجتماعی انجامید. اگرچه این کارزار همچنان ادامه دارد، اما «امیر تتلو» با وجود ممنوعیت حضورش در اینستاگرام، به اظهاراتش در کانال‌های دیگر شبکه‌های مجازی ادامه می‌دهد.
هشدار: عکس‌های این گزارش حاوی کلمات مستهجن است!
***
امیر تتلو چند ساعت پس از انتشار استوری‌های اینستاگرامی‌اش در دعوت از کودکان برای برقراری رابطه جنسی، استوری‌ها را پاک کرد اما پیش از آن، تصاویر استوری‌های او ثبت شده بود و آن‌قدر دست‌به‌دست شد تا در اختیار سازمانهای حمایت از حقوق زنان، روزنامه‌نگاران و وکلای ایرانی و ترک قرار گرفت. حالا سخن‌گوی شرکت «فیسبوک» که شبکه اجتماعی «اینستاگرام» هم از آن اوست، به خبرگزاری‌ها گفته است: «ایمنی اعضا اولویت اصلی ماست و ما محتوایی که از کودکان بهره‌برداری می‌کند یا آنها را به خطر می‌اندازد تحمل نمی‌کنیم. ما حساب امیر تتلو را به دلیل نقض سیاست‌های خود از کار انداختیم و او دیگر اجازه حضور در اینستاگرام را نخواهد داشت.»
صفحه اینستاگرام امیر تتلو هم‌زمان با کمپین رسانه‌ای، با پیگیری مستقیم دو سازمان «کندو» و «آرتیکل ۱۹» بسته شد؛ سازمان غیرانتفاعی «کندو» خدمات امنیت سایبری و حریم خصوصی را برای جوامع آسیب‌پذیر ارایه می‌دهد و سازمان «آرتیکل ۱۹» نیز در زمینه آزادی بیان و حقوق دیجیتال فعالیت می‌کند.
«نیما فاطمی» بنیان‌گذار سازمان کندو با اشاره به بسته شدن صفحه اینستاگرام تتلو به «ایران‌وایر» می‌گوید: «تا الان بیشتر از ۲۰ اکانت اینستاگرام در همین رابطه مسدود شده‌اند و ما تا ریشه‌کن شدن این فساد و گرفتن تمام پلتفرم‌ها از این شبکه که دست به تخریب جامعه با گسترش فرهنگ تجاوز به کودکان برداشته، به فعالیت خود ادامه می‌دهیم. ما در خصوص امیر تتلو و موارد مشابه با فاجعه‌ای مواجهیم که تجاوز به کودکان و زن‌ستیزی را در جامعه عادی‌سازی می‌کند. قطعا گرفتن پلتفرم از چنین شخص و شبکه‌ای، قدم نخست است.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
این فعال امنیت دیجیتال معتقد است وظیفه اجتماعی همه شهروندان این است که با جلوگیری از گسترش چنین ویروسی، از آسیب به کودکان جلوگیری کنند: «درعین‌حال، بایستی در جهت آگاه‌سازی و آموزش عمومی، به جامعه‌شناسان و فعالان حقوق کودک و زنان فرصت دهیم تا در جهت بهبود سلامت جامعه، یاری دهند. خوشبختانه قوانین سختی علیه گسترش کودک‌آزاری وجود دارد و شبکه‌های اجتماعی هم آن را جدی می‌گیرند.»
نیما فاطمی هم مثل بسیاری از تحلیل‌گران در این مورد، یعنی کمپینی که علیه تتلو به راه افتاده، معتقد است پرداختن به این مساله منحصر به امیرحسین مقصودلو نمی‌شود: «مساله فراتر از یک فرد خاص است. او شاید تنها نوک یخی یک کوه باشد که از عدم آموزش کافی در فضای بسته ایران و به قیمت تخریب زندگی و روح و روان آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه، سودجویی می‌کند.»
در پیگیری‌هایی که برای بسته شدن حساب کاربری امیرحسین مقصودلو در اینستاگرام درگرفت، شخص دیگری هم نقش کلیدی داشت؛ «آزاده اکبری»، فعال حقوق‌بشر که همسرش «سروش هیچکس» خواننده و رپر معروف ایرانی از اولین افرادی بود که نسبت به پست‌های اینستاگرامی تتلو، واکنش نشان داد. تتلو از اکانت رسمی خود آزاده اکبری را مورد حمله‌های جنسی و جنسیتی قرار داد. آزاده اکبری در صفحه‌های خود در شبکه‌های مجازی مثل اینستاگرام و توییتر نسبت به استوری‌های تتلو واکنش نشان داده و اقدام او را کودک‌آزاری توصیف کرده بود.
طبق تحقیقاتی که در بریتانیا صورت گرفته است، تاثیرگذارترین محفل آنلاین برای آزار کودکان «اینستاگرام» معرفی شده است. مساله‌ای که آزاده اکبری در گفت‌وگو با «ایران‌وایر» عامل اصلی اعتراض خود می‌داند: «ما در برابر کودک‌آزاری قرار داریم و من مدام به کودکانی فکر می‌کنم که طعمه افرادی مثل تتلو می‌شوند. هدف ما این است که بگوییم نباید سکوت کرد و با شهادت دادن در این خصوص می‌توان با کمک ابزارهای حقوقی و قانونی، در جهت دفاع از حقوق کودکان تاثیر گذاشت. در این چند روز عدهای از زنان داخل ایران با من تماس گرفتند که راهی برای رساندن صدا و اعتراضشان باشیم.»
اگرچه به خاطر ساختار قضایی و سیاسی جمهوری اسلامی ممکن است ثبت شکایت از موارد کودک‌آزاری و خشونت علیه زنان در ایران ثبت و پیگیری نشود، اما خارج از مرزهای ایران، این مسائل قابل‌پیگیری حقوقی هستند. همان‌طور که آزاده اکبری هم تاکید دارد: «اینجا دیگر ایران نیست که ساختار حقوق و قضایی به قربانی کمک نکند. در تعاریف بین‌المللی از حقوق کودکان و آزارگری آنلاین، اقدامات تتلو قابل‌پیگیری است و می‌تواند پاسخ بگیرد. برای همین با پلیس بریتانیا تماس گرفتم تا در دستگاه قضایی، اقدامات این فرد ثبت شود.»
این فعال حقوق‌بشر با مدارکی که از اقدامات تتلو در شبکه‌های اجتماعی علیه خود داشت، به پلیس بریتانیا گزارش داد: «حتی پلیس از من پرسید که سن قانونی داشتن رابطه جنسی در ایران چند است؟ گفتم ۹ سال! مامور پلیس شوکه شد و گفت «بهتر بود که نمی‌پرسیدم.» باورش شاید برای دیگران سخت باشد که کودکان در ایران از این سن مورد استفاده جنسی قرار می‌گیرند. از سوی دیگر برایم مهم بود که آزارگری آنلاین توسط این فرد به پلیس بریتانیا گزارش شود. استوری‌های او را درباره کودکان تحویل پلیس دادم و نام و مشخصات کامل او حالا در دستگاه پلیس به عنوان آزارگر ثبت شده است.»
گفته می‌شود مقصد امیرحسین مقصودلو بریتانیاست و برخی منابع گفته‌اند که او حتی ویزای این کشور را دارد. برای همین از نظر آزاده اکبری و کارگروه پیگیری رفتار اخیر تتلو در اینستاگرام و ثبت این مساله در دستگاه پلیس این کشور، موثر است.
همچنین برخی از اعضای وزارت کشور بریتانیا مشغول پیگیری وضعیت حقوقی او در همین خصوص هستند.
صفحه امیرحسین مقصودلو در اینستاگرام بیش از چهار میلیون مخاطب داشت که برای دومین بار بسته شد. صفحه تلگرامی او بیش از یک میلیون دنبال‌کننده دارد و برنامه‌های لایوش در یوتیوب با بیش از ده هزار بیننده، منتشر می‌شود. او ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی داشته که در آن کودکان زیر سن قانونی حضور داشته‌اند. در تماس‌هایی که برخی زنان ساکن ایران که مورد آزار آنلاین قرار گرفته‌اند در تماس با کارگروه معترض به رفتار تتلو گفته‌اند: «وقتی به پلیس فتا مراجعه کردیم به ما گفتند که به خاطر داشتن عکس‌های بی‌حجاب در شبکه‌های اجتماعی خودمان مقصر شناخته خواهیم شد. ما هم پیگیری نکردیم.»
در پیغام‌هایی که این کارگروه در شبکه‌های اجتماعی دریافت کرده‌اند بسیاری خود را پدر و مادرهایی معرفی کردند که نگران فرزندان خویش هستند. تعدادی معلمان مدرسه هستند و برخی بدون عنوان هویت خویش، صرفا خواستار پیگیری بیشتر و اقدامات قانونی علیه امیر تتلو شده‌اند؛ و شماری هم بوده‌اند که صرفا فحاشی کرده‌اند.
هم‌زمان با کارزاری که برای بسته شدن حساب‌های کاربری امیرحسین مقصودلو در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد، روزنامه‌نگاران، سازمانهای حقوق بشری و فمینیستی، وکلای ایرانی و ترک هم حاضر به همکاری شدند و با کارگروه‌های پیگیری این مساله ارتباط گرفتند.
«نوسین مونگو»، از روزنامه‌نگاران تاثیرگذار ترک در همان ساعات نخست انتشار استوری‌های تتلو در صفحه اینستاگرام، در حساب کاربری توییتر خود نسبت به این موضوع اعتراض کرد. گروه فمینیستی چپ در ترکیه هم نسبت به همین موضوع واکنش نشان داد. گروهی از روزنامه‌نگاران ترک در ارتباط با کارگروه پیگیری این ماجرا اعلام آمادگی کردند که اقدام اخیر تتلو را در رسانه‌ها منتشر کنند و از طریق سازمانهای حقوق بشری پیگیر شوند. به‌تازگی «الحره» ازجمله رسانه‌های عربی هم گزارشی از بسته شدن حساب کاربری اینستاگرام تتلو منتشر کرد و این اقدام را دعوت به کودک‌آزاری خواند.
درعین‌حال، وکلایی که در این خصوص پیگیری اقدام اخیر تتلو را پیش گرفته‌اند، می‌گویند ساختار قضایی ترکیه می‌تواند در مقابله با پست‌های امیر تتلو در راستای دعوت از کودکان برای پیوستن به «حرم‌سرا» اقدام قانونی انجام دهند. این گروه حقوقی هم وکلای ایرانی ساکن ترکیه هستند و هم وکلای ترک. همچنین عدهای از وکلای خارج از ترکیه و ایران هم اعلام آمادگی کرده‌اند که در این مساله همکاری کنند. از سوی دیگر، عدهای هم برای حمایت مالی اعلام آمادگی کرده‌اند.
به گفته وکلا پست‌های اخیر او می‌تواند ترویج «پدوفیلی» توصیف شود. پدوفیلی به فعالیت جنسی با کودکان گفته می‌شود.
پس از دعوت اعضای کمپین علیه اقدامات تتلو از کاربرانی که مورد آزار از سوی او و طرفدارانش قرار گرفته‌اند، گزارش‌هایی هم به دست این کارگروه رسیده است. افرادی که مدعی شده‌اند در سال‌های اخیر مورد آزار آنلاین تتلو قرار گرفته‌اند. همچنین افرادی هم بوده‌اند که حاضر شده‌اند در خصوص آزارهایی که سال‌های پیش در خصوص آنها اتفاق افتاده است، با تیم وکلا همکاری کنند. در کنار این موارد، کاربرانی هم بوده‌اند که از این حرکت تتلو دفاع کرده‌اند شماری از آنها که عکس و هویت زنان را داشته‌اند خطاب به اعضای این کارگروه گفته‌اند بنا به میل خود، به امیر تتلو پیوسته‌اند یا در نظر دارند که این اقدام را عملی کنند.
به گفته اعضای این کارزار، پیگیری‌های حقوقی علیه امیر تتلو همچنان در جریان است؛ هم در جهت اقدامات قانونی و هم ادامه پیگیری‌ها برای اخراج او از شبکه‌های اجتماعی. آنها معتقدند شرکت‌هایی مثل کمپانی‌های موسیقایی که با این خواننده همکاری می‌کنند، در حمایت از حقوق کودکان بایستی اقدامی موثر انجام دهند. آنها همچنین از سازمانهای حقوق بشری و فعالان حقوق کودکان نیز دعوت کرده‌اند به این کارزار بپیوندند و نه‌فقط در خصوص امیرحسین مقصودلو، بلکه در رابطه با هرآنکس که در شبکه‌های اجتماعی کودکان را مورد حمله و آزار قرار می‌دهد یا زمینه این اقدام را فراهم می‌کند، پیگیری حقوقی انجام دهند.
