علیرضا عظیمی‌نژاد - ایران اینترنشنال
بررسی تصاویر منتشر شده از آسیب وارده به مجتمع نطنز، احتمال یک حمله هوایی سری به این مجتمع را به شدت افزایش داده است.
تصاویر ماهواره‌ای این مجتمع، دو گودال بزرگ مشابه گودال‌های ایجاد شده در اثر حملات هوایی را نشان می‌دهند.
قطر گودال‌های ناشی از انفجار و شعاع تخریب در مرکز مونتاژ و آزمایش سانتریفیوژهای جدید در نطنز، متناظر با قدرت انفجار ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم ماده منفجره تی‌ان‌تی بوده و یکی از این گودال‌ها در خارج از ساختمان این مجتمع دیده می‌شود.
از طرف دیگر، نحوه پخش شدن نخاله‌های ساختمانی و کج شدن تیرآهن‌های مجتمع، نشان‌دهنده یک انفجار هدایت شده از سمت شرق به غرب تاسیسات است و با انفجار یک بمب متمرکز در داخل ساختمان همخوانی ندارد.
یک حمله هوایی بدون کوچک‌ترین آگاهی و یا پاسخ سیستم‌های متعدد ضدهوایی نصب شده اطراف مجتمع نطنز، قطعا یک شوک بزرگ نظامی برای حکومت ایران محسوب می‌شود.
در عین حال بررسی گزارش‌های مردمی از تحرک سیستم‌های پدافندی پس از حادثه نطنز نشان‌دهنده تغییر عمده و عمیق در آرایش سیستم‌های پدافندی در ایران است.
نخستین گزارش‌ها از جابجایی سیستم‌های پدافندی تنها یک روز بعد از حادثه نطنز از ارومیه مخابره شد.
در این تصاویر، کارکنان پایگاه موشکی المهدی در حال تلاش برای انتقال یک تیر موشک HQ-2 به داخل این پادگان دیده می‌شوند.
مطالب بیشتر در سایت ایران اینترنشنال
موشک HQ-2 در واقع نسخه چینی موشک سام-۲، طراحی شده در دهه ۵۰ میلادی است که در سالهای پایانی جنگ ایران و عراق برای جبران خسارات وارد بر سیستم‌های پدافند هوایی خریداری شده در دوران پهلوی وارد ایران شد.
سیستم پدافندی HQ-2 در حال انتقال به پایگاه مالک اشتر
پس از انتشار اولین گزارش‌های تصویری از ارومیه، یک ویدیو دیگر نیز از انتقال تجهیزات پدافندی در اطراف نطنز در شبکه‌های اجتماعی مخابره شد.
ژئولوکیشن (موقعیت جغرافیایی) این ویدیو نشان می‌دهد این تصاویر به احتمال زیاد در آزادراه اصفهان-نطنز، حد فاصل شاهین‌شهر اصفهان تا نطنز ضبط شده است و کامیون‌های حامل موشک‌های پدافندی در این ویدیو به سمت نطنز در حال حرکت‌اند. محموله‌های این کامیون‌ها بسیار قابل توجه‌‌اند.
ژئولوکیشن و مسیر حرکت کاروان موشک های اس۲۰۰ از اصفهان به سمت نطنز
یک مقایسه ضمنی با تصاویر منتشر شده از رژه‌های نیروهای مسلح ایران نشان می‌دهد کانتینر‌های در حال حمل از سوی این کامیون‌ها به احتمال زیاد، جعبه‌های حمل و نقل و نگهداری موشک‌های اس-۲۰۰ موسوم به «وگا» هستند.
موشک اس۲۰۰، با برد ۲۵۰ کیلومتر حدود ۷۰ سال قبل برای رهگیری بمب‌افکن‌های استراتژیک طراحی شد.
در پایان دهه ۶۰ شمسی، ۵ آتشبار از این نوع برای دفاع از ایران در برابر عملیات‌های هوایی ارتفاع بالا از اتحاد جماهیر شوروی خریداری شد.
با توجه به اندازه بزرگ موشک‌ها و رادارهای سیستم اس۲۰۰، مکان هر ۵ آتشبار اس۲۰۰ در ایران با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای قابل ردیابی بوده و نزدیک‌ترین آتشبار اساز به نطنز، در اصفهان مستقر است.
سامانه اس۲۰۰ تنها سامانه پدافند هوایی ساخت روسیه است که سابقه انهدام یک جنگنده اسراییلی در درگیری‌های اخیر اسراییل و نیروهای وابسته به ایران در کشور سوریه را دارد.
این سیستم در فوریه ۲۰۱۸ یک جنگنده اف-۱۶ اسراییلی را در حین حملات علیه مواضع نیروهای وابسته به ایران ساقط کرد.
حدود هفت ماه پس از این حادثه، یک سیستم اس۲۰۰ دیگر مستقر در سوریه به اشتباه یک هواپیمای جاسوسی الکترونیک ایلیوشین-۲۰ متعلق به نیروی هوایی روسیه را هدف قرار و منهدم کرد.
سیستم های پدافند هوایی HQ-2 و اس۲۰۰، با عمر تقریبی ۷۰ سال از جمله سیستم‌های از رده خارج پدافندی محسوب می‌شوند. در ایران سیستم HQ-2 با دو سیستم صیاد-۲ و سوم خرداد جایگزین شده و سیستم اس۲۰۰ نیز جای خود را به سیستم های جدیدتر اس۳۰۰ و صیاد۳ داده است.
فعالسازی و تحرک سیستم‌های قدیمی‌تر که عمدتا در واحد‌های رزرو و پشتیبانی استفاده می‌شوند، علی رغم وجود سیستم‌های جایگزین و جدیدتر، نشان دهنده بالا بردن سطح آمادگی پدافند به حداکثر و باز ورود سیستم‌های بازنشسته است
