بی بی سی فارسی
آلکسی ناوالنی، از جمله منتقدان دولت روسیه است که در شرایطی مبهم و نامشخص به ظن مسمومیت بستری شده است. شماری از مخالفان در روسیه به طرز مشکوکی بیمار شده و برخی جان خود را از دست دادهاند. در این مطلب به شماری از آنها اشاره میشود.
آقای ناوالنی، ۲۰ اوت با علایمی مشکوک به مسمومیت به کما رفت و در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد.
او همان روز در جریان پرواز از شهری در سیبری به نام تومسک راهی مسکو بود که بیهوش شد. هواپیما در شهر اومسک، در سیبری، فرود اضطراری انجام داد و او با آمبولانس به بیمارستان منتقل شد.
هواداران آقای ناوالنی حدس میزند مادهای سمی در سالن انتظار فرودگاه تومسک در چای او ریخته شده باشد چون او آن روز چیز دیگری نخورده بود.
الکسی ناوالنی (در سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۹)
آوریل ۲۰۱۷، طرفداران کرملین با مادهٔ ضدعفونی که به آن زیلونکا یا سبز درخشان میگویند به ناوالنی حمله کردند که باعث سوزش شیمیایی چشم راست او شد.
او پیش از آنکه در اسپانیا تحت عمل جراحی چشم قرار بگیرد گفت که نگران است بینایی چشمش را از دست بدهد.
در ژوئیهٔ ۲۰۱۹، ناوالنی که دوران محکومیت حبس کوتاهمدت خود را به جرم شرکت در اعتراضات مسکو میگذراند به دلیل ناراحتی جسمی از زندان به بیمارستان منتقل شد.
مقامات گفتند که رهبر مخالفان دچار واکنش شدید حساسیتی شده بود اما پزشک شخصی او معتقد است که مسموم شده بود.
سرگی اسکریپال، جاسوس سابق (۲۰۱۸)
بعد از مسموم شدن سرگی اسکریپال و دخترش، ترزا می، نخستوزیر وقت بریتانیا گفت این دو با سم اعصاب جنگی مسموم شدهاند که در روسیه تولید میشود.
مأمور سابق اطلاعاتی روسی، سرگی اسکریپال و دخترش یولیا که در مارس ۲۰۱۸ در سالزبری بریتانیا با عامل اعصاب نوویچوک مسموم و به شدت بیمار شدند.
او در سال ۲۰۰۶ به جرم جاسوسی برای بریتانیا در روسیه دستگیر اما در سال ۲۰۱۰ در جریان تبادل زندانی آزاد و در بریتانیا ساکن شد.
پیوتر ورزیلوف، فعال سیاسی (۲۰۱۸)
پیوتر ورزیلوف، عضو گروه روسی پوسی رایت هم در آلمان تحت درمان قرار گرفت
پیوتر ورزیلوف، اخبار حقوق بشری را در وبسایت مدیازونا منتشر میکرد و از فعالان مخالف کرملین در گروه فمینیستی اعتراضی پوسی رایت بود . او در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۸ در مسکو با نشانههایی شبیه به مسمومیت، بیمار شد.
کمی بعد او را برای درمان به آلمان بردند جایی که پزشکان گفتند "به احتمال قریب به یقین" مسمومیت باعث بیماری او شده است.
روزنامهٔ مخالف دولت نوایا گازتا زمانی که او بیمار شد گزارش کرد که ورزیلوف در حال تحقیق در مورد قتل اورغان جمال، روزنامهنگار، الکساندر راستورگیوف، فیلمساز و کیریل رادچینکو فیلمبردار بود که در جمهوری آفریقای مرکزی تیراندازان ناشناس آنها را به قتل رسانده بودند. این افراد در حال تحقیق در مورد پیمانکار نظامی خصوصی روسیه به نام واگنر در این کشور بودند.
ولادیمیر کارا مورزا (پسر)، فعال سیاسی (۲۰۱۵ و ۲۰۱۷)
ولادیمیر کارا مورزا، روزنامهنگار و از مخالفان سیاسی، دو بار در سالهای اخیر پس از وقایعی مشکوک به مسمومیت دچار بیماری شدیدی شده است.
هم در ماه مه ۲۰۱۵ و هم در فوریهٔ ۲۰۱۷ کارا مورزا (پسر)، یکی از چهرههای شاخص طرفدار دموکراسی و از اعضای جنبش روسیه آزاد که توسط میخائیل خودورفسکی، راهاندازی شده، در بیمارستان در کما بوده است.
او میگوید پزشکان به او گفتند اگر برای بار سوم چنین وضعیتی برای او پیش بیاید، جان به در نخواهد برد.
امیلیان گبروف (۲۰۱۵) تاجر بلغاری اسلحه
آوریل ۲۰۱۵، بازرگان سرشناس بلغاری و تاجر اسلحه، امیلیان گبروف با مادهای بسیار سمی مسموم شد.
وبسایت تحقیقی بلینگکت در سال ۲۰۱۹ گزارش کرد که سرویس اطلاعات نظامی فدرال روسیه در این ماجرا دست داشته است.
بلینگکت میگوید:" به نظر میرسد سومین فرد مظنونی که در سال ۲۰۱۸ سرگی اسکریپال را در سالزبوری مسموم کرد، در زمان قتل گبروف در بلغارستان هم حضور داشته است".
در این سایت آمده است " به طور قطعی مشخص شده است" که مرد روسی که با نام سرگی فدوتوف به بریتانیا سفر کرده بود، مأمور سرویس اطلاعات نظامی روسیه بوده است.
الکساندر پرپلیچنی (۲۰۱۲)، کارآفرین تبعیدی روسی
الکساندر پرپلیچنی در نوامبر ۲۰۱۲ در حالی که برای پیادهروی در شهرک ویبریج در بریتانیا از خانهاش بیرون رفته بود، به زمین افتاد و مرد.
او در سال ۲۰۰۹ به مسکو سفرکرد و به دادستانی سوئیس کمک کرد تا پرده از کلاهبرداریهای بزرگ مقامات رسمی روسیه بردارد.
در تحقیقاتی که در سال ۲۰۱۵ انجام شد آثاری از گیاه سمی گلسیمیومالگانس درمعدهٔ او مشاهده شد.
کارینا موسکالانکو (۲۰۰۸)، وکیل
کارینا موسکالانکو، وکیل خانوادهٔ روزنامهنگار کشتهشده آنا پولیتکوفسکایا میگوید اکتبر سال ۲۰۰۸ در حالی که آماده میشد برای شرکت درجلسات اولیهٔ دادگاه قتل موکلش به مسکو برود، در استراسبورگ تلاش شد او را با جیوه مسموم کنند.
او پس از چند روز بیماری به پلیس فرانسه مراجعه کرد. همسرش چندین تکه از مادهای جیوهمانند در زیر کفپوشهای اتومبیل او پیدا کرد.
پس از آنکه پزشکان فرانسوی به او اجازه دادند، او به روسیه بازگشت.
آلکساندر لیتوینینکو (۲۰۰۶)، جاسوس سابق
نوامبر ۲۰۰۶، جاسوس سابق و منتقد دولت روسیه، آلکساندر لیتوینینکو، در اثر آلودگی به عنصر رادیواکتیو پولونیوم با جرم اتمی ۲۱۰ در شهر لندن جان سپرد.
گفته شد آقای لیتوینینکو ۴۳ ساله پس از آن که در یک هتل در لندن همراه با دو مرد روسی که یکی از آنها افسر سابق کاگب بود، چای نوشید با ماده رادیو اکتیو پلونیوم مسموم شد و در بیمارستان درگذشت.
او در سال ۲۰۰۰ به بریتانیا گریخت و یکی از منتقدان سرشناس ولادیمیر پوتین و سرویسهای اطلاعاتی روسیه بود.
پلیس بریتانیا، دیمیتری کووتون و آندره لوگووی، عضو فعلی مجلس دومای روسیه را در این قتل مجرم میداند.
آنا پولیتکوفسکایا (۲۰۰۴)، روزنامهنگار
سپتامبر ۲۰۰۴، فعال حقوقبشر و روزنامهنگار، آنا پولیتکوفسکایا در هواپیمایی که از مسکو به شهر روستوف در کرانهٔ رود دن در جنوب روسیه پرواز میکرد، بیهوش شد.
حبس ابد برای قاتلان روزنامهنگار منتقد پوتین
او قصد داشت به شهر بسلان در اوسیتای شمالی در قفقاز سفر کند، جایی که صدها بچهمدرسهای به گروگان گرفته شده بودند.
او چندین روز پس از این ماجرا حالش بهتر شد اما در سال ۲۰۰۶ در آسانسور آپارتمانش در مسکو با گلوله به قتل رسید.
پولیتکوفسکایا خبرهای مربوط به جنگهای روسیه و چچن را به طور گسترده پوشش میداد و صدای مخالف دولت روسیه و رهبر چچن، رمضان قدیروف بود.
یوری شیکوچیکین (۲۰۰۳)، روزنامهنگار و سیاستمدار
یوری شیکوچیکین نمایندهٔ دومای دولتی روسیه و معاون سردبیر روزنامهٔ منتقد دولت نوایا گازتا در ژوئن ۲۰۰۳ بیمار شد و یک ماه پس از آن فوت کرد. پزشکان بیماری او را واکنش شدید حساسیتی تشخیص دادند.
آنها نتوانستند تعیین کنند که چه آلرژی باعث این واکنش شده است.
نزدیکان شیکوچیکین میگویند بعضی نشانههای بیماری او مانند ریختن موهایش نشان از مسموم شدن او داشت.
سردبیر وقت روزنامه به وبسایت گازتا گفت تحقیقات شیکوچیکین در ماجرای رسواییهای مالی موسوم به سهنهنگ منجر به استعفای چندین نفر از مقامات بلندپایهٔ روسیه شده بود.
شیکوچیکین همچنین عضو کمیسیونی بود که دربارهٔ دخالت سرویس امنیت فدرال روسیه در بمب گذاری سال ۱۹۹۹ آپارتمانی در مسکو تحقیق کرده بود.
کرملین همواره هرگونه دخالت در این ماجراها را انکار میکند.
نامه قالیباف به آیتالله جنتی درباره بورس