رادیو بین المللی فرانسه - وزیر امور خارجۀ آمریکا که بعد از اسرائیل و سودان اینک به بحرین رفته همچنان هدف اصلی خود، یعنی تشویق کشورهای منطقه به برقراری روابط با اسرائیل و جبههگیری مشترک علیه ایران را دنبال میکند. سفرهای پمپئو در منطقه کمتر از دو هفته بعد از آشتی سیاسی میان امارات متحد عرب و اسرائیل صورت میگیرد.
روز چهارشنبه ٢۶ اوت/ ۵ شهریور، مایک پمپئو از خارطوم - پایتخت سودان - به منامه رفت. او در توئیتر نوشت که در دیدارش با ولیعهد بحرین سلمان بن حمد آل خلیفه به ویژه دربارۀ "اهمیت تقویت صلح و ثبات در منطقه و همچنین اتحاد بیشتر کشورهای عرب برای مقابله با نفوذ بدخواهانۀ ایران" گفتگو کرده است.
در پی برقراری روابط سیاسی میان امارات متحد عرب و اسرائیل، دولت آمریکا بسیار امیدوار شد که بتواند سایر کشورهای منطقه را نیز به اسرائیل نزدیک کند. اما روز گذشته در خارطوم، مقامات دولت موقت سودان به پمپئو پاسخ منفی دادند و گفتند که دولت موقت صلاحیت بازنگری در روابط با اسرائیل را ندارد و این امر باید بعد از تشکیل یک دولت پایدار بررسی شود.
👈مطالب بیشتر در سایت رادیو بین المللی فرانسه
اما بحرین، با اینکه رسماً با اسرائیل رابطۀ سیاسی ندارد از حدود بیست سال قبل تماسهای زیادی با این کشور داشته است. بحرین نخستین کشور منطقۀ خلیج فارس بود که برقراری روابط میان امارات و اسرائیل را تبریک گفت.
وحشت از جمهوری اسلامی ایران وجه مشترک اصلی بحرین و اسرائیل است. منامه بارها تهران را متهم کرده که با نفوذ در میان شیعیان بحرینی آنان را آلت دست قرار میدهد و علیه دولت بحرین میشوراند.
با اینحال بحرینیها نمیتوانند [حداقل در ظاهر] حقوق فلسطینیان را نادیده بگیرند و با اسرائیل رابطه برقرار کنند. دولت بحرین، مثل سایر کشورهای عرب منطقه نگران است که نزدیکی بیمحابا به اسرائیل مخالفتها و اعتراضهایی را در برخی محافل سیاسی و مذهبی برانگیزاند و در نهایت کار را به بحرانی جدی بکشاند. با اینهمه هفتۀ گذشته یکی از مقامات بحرینی تأکید کرد که با توجه به اصل حاکمیت ملی، دولت بحرین باید بر اساس "منافع ملی" خود تصمیم بگیرد.
در مورد نزدیکی اعراب با اسرائیل، عربستان سعودی نقش کلیدی را به عهده دارد. ریاض از تصمیم اخیر اماراتیها انتقاد نکرده اما گفته است تا زمانی که یک توافق صلح میان اسرائیل و فلسطینیان امضا نشود، عربستان با اسرائیل رابطه برقرار نخواهد کرد. برخی تحلیلگران معتقدند که حتی اگر پمپئو در منامه به موفقیتی دست نیابد، این امکان وجود دارد که بحرین به طور غیررسمی تماسهای بیشتری با اسرائیلیها برقرار کند و نقش واسطه میان اسرائیل و عربستان را به عهده گیرد.
نزدیکی امارات و اسرائیل و مسئلۀ حساس اف-٣۵
قرار است که مایک پومپئو بعد از بحرین به ابوظبی برود و با همتای اماراتی خود گفتگو کند. او روز گذشته نیز گفتگویی تلفنی با ولیعهد امارات، شیخ محمد بن زاید آل نهیان داشت. تقریباً همزمان، بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل که برقراری رابطه با امارات را یک "رویداد مهم تاریخی" توصیف کرده، تحویل هواپیماهای جنگی آمریکایی اف-٣۵ به امارات را تکذیب کرد.
قبلاً شایع شده بود که یکی از شروط اماراتیها برای نزدیک شدن به اسرائیل، موافقت واشنگتن با فروش هواپیماهای پیشرفتۀ اف-٣۵ به امارات بوده است. اما نتانیاهو تأکید کرد که نه تنها چنین شرطی وجود نداشته، بلکه اسرائیل صریحاً با تحویل این نوع هواپیما به کشورهای منطقه مخالفت میکند زیرا نمیخواهد برتری تکنولوژیک خود را از دست بدهد. به غیر از ترکیه و اسرائیل، هیچیک از کشورهای خاورمیانه صاحب هواپیمای اف-٣۵ نیست.
اخیراً رسانههای اسرائیلی گفته بودند که برخی مقامات نظامی کشور احتمال فروش اف-٣۵ به ابوظبی را بدون اطلاع بنی گانتس، وزیر دفاع، پذیرفتهاند. اما این موضوع بعداً تکذیب شد. روز گذشته (سهشنبه)، بنی گانتس تلفنی با همتای اماراتی خود گفتگو کرد. محتوای دقیق مذاکرات معلوم نیست و فقط گفته شده که دو وزیر در جهت گسترش همکاریهای دفاعی میان اسرائیل و امارات تبادل نظر کردهاند.