• قیمت دلار در سه سال اخیر ۷ برابر شده است
نوید اقتصادی - در دوره ریاست عبدالناصر همتی بر بانک مرکزی از تاریخ ۳ مرداد سال ۱۳۹۷، ارزش ریال ایران در مقایسه با ۲۲ ارز خارجی بین ۱۶۰ تا ۲۱۸ درصد افت کرده است.
به گزارش «نود اقتصادی» بررسی مقایسهای نرخ ۲۲ ارز خارجی در دوره ریاست عبدالناصر همتی بر بانک مرکزی نشان میدهد طی این مدت که شروع آن از تاریخ ۳ مرداد سال ۱۳۹۷ بوده، ارزش ریال ایران در مقابل ۲۲ ارز ذکر شده در جدول بهطورمیانگین بین ۱۶۰ تا ۲۱۸ درصد افت پیدا کرده است. طی دوره همتی، در میان این ۲۲ ارز خارجی، فرانک سوئیس با ۲۱۸ درصد بیشترین رشد را در مقابل ریال ایران داشته است. پس از آن، کرون دانمارک با ۲۰۴ درصد در رتبه دوم، ین ژاپن با ۲۰۲ درصد در رتبه سوم، روپیه هند با ۱۹۷ درصد در رتبه چهارم و یورو نیز با ۱۹۴ درصد رشد در مقابل ریال ایران، در رتبه پنجم قرار دارد. در این ردهبندی دلار آمریکا نیز با رشد ۱۹۰ درصدی در مقابل ریال کشورمان، رتبه هشتم را بین ۲۲ ارز خارجی داشته است. در بین کشورهای همسایه نیز، طی دوره ریاست همتی بر بانک مرکزی، ارزش دینار بحرین در مقابل ریال ایران با ۱۹۱ درصد رشد در رتبه هفتم بین ۲۲ کشور قرار دارد. پس از آن، درهم امارات، ریال عربستان، ریال قطر و ریال عمان هر کدام با ۱۸۹ درصد در رتبههای ۹ تا ۱۲ قرار دارند. دینار کویت با ۱۸۶ درصد در رتبه ۱۴، دینار عراق با ۱۸۳ درصد در رتبه ۱۶، افغانی افغانستان با رشد ۱۷۵ درصدی در رتبه ۱۷، روپیه پاکستان با ۱۱۹ درصد در رتبه ۱۹، لیر ترکیه با ۸۷ درصد در رتبه ۲۰، منات آذربایجان با رشد ۱۴ درصدی در رتبه ۲۰ و روبل روسیه نیز با ۱۳ درصد در رتبه ۲۲ قرار دارد.
پرواز قیمت دلار در صرافیها
روز چهارشنبه در بازار آزاد قیمت دلار با افزایش نسبت به قیمتهای پایانی روز قبل، ۲۷ هزار و ۲۰۰ تومان، یورو ۳۲هزار تومان و درهم امارات ۷هزار و ۴۴۰ تومان اعلام شد. قیمتهایی که با هفته گذشته اختلاف فاحشی دارند.
معاملهگران احساس میکنند مطابق با گفتهها و ادعاهای مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده از ۲۰ سپتامبر/ ۳۰ شهریور، آمریکا مکانیسم ماشه را فعال خواهد کرد و ذیل آن تمامی تحریمهای شورای امنیت به واسطه بازگشت قطعنامههای شش گانه این شورا علیه ایران احیا خواهد شد. این در حالی است که عده دیگری هم عنوان میکنند، چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. از نگاه این گروه، آنچه از لحاظ سیاسی بازار را تحت تاثیر قرار داد، احساس نگرانی برخی از معاملهگران است و همین عامل هم موجب شده که گروهی ترجیح بدهند ریال خود را به طلا و دلار تبدیل کنند.
گزارشها از روند بازار نشان میدهد که از ابتدای سال تاکنون دلار با افزایشی بیش از ۱۲ هزار تومان روبهرو شده است و در این میان، برخی از جریانهای بازار، از هدایت قیمتها به ارقامی بالاتر هم میگویند. تشدید نوسانات ارزی و ورود دلار به کانال ۲۷ هزار تومان موجب شد تا بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و برهمین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، از سرگیری فروش ارز سهمیهای و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد مقدمات کاهش قیمتها را در بازار ارز فراهم کرد. سیاستهای بازارساز موقتا در روز نخست اجرای طرح در بازار جواب داد و دلار با کاهش ۱۰۰۰ تومانی همراه شد؛ دلار از ۲۷ هزار و ۲۰۰ تومان به ۲۶ هزار و ۲۰۰ تومان در پایان معاملات کاهش یافت اما روند نزولی در بازار خیلی دوام نداشت و از میانه هفته مدار قیمت ارز افزایشی شده است؛ این درحالی است که در روزهای گذشته بازارساز به منظور کاهش اختلاف نرخ رسمی دلار با بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافیهای بانکی و بازار متشکل ارزی را بیش از ۳ هزار تومان افزایش داد. البته نرخ خرید و فروش دلار و یورو در صرافیهای بانکی و بازار متشکل ارزی متغییر است و در چند نوبت قیمتها در این صرافیها تغییر میکند.
قیمتهای نجومی
از آنجا که افزایش قیمت ارز بر همه بازارهای کشور تاثیر مستقیم میگذارد، در همین مدت کوتاه قیمت خودرو و طلا بالا رفته و بازار سرمایه هم درروزهای اخیر به گرانی دلار واکنش مثبتی داشته است و بازارهای موازی از جمله سکه، خودرو و مسکن نیز با نوسان صعودی همراه بودهاند، در واقع افزایش قیمت ارز بهانهای شده تا قیمتها در بازارهای دیگر نیز با نوسان همراه شود و گرانی در تمامی حوزههای اقتصادی صورت گیرد؛ از لاستیک خودرو تا تیرآهن و مصالح ساختمانی و از تخممرغ تا کره همگی شاهد جهش قیمت تا دو و سه برابر و حتی بیشتر بودهاند. تا جایی که یک فعال در بازار تولید و توزیع تخممرغ گفته است: مردم با این وضعیت گرانی دلار و نهادهها، منتظر تخممرغ شانهای ۵۰ هزار تومان باشند. حاشیههای افزایش قیمت و سهمیهبندی کره هم که درروزهای گذشته طنزهای فراوانی را در فضای مجازی به وجود آورد. قیمت سکه هم در روزهای گذشته به طرز فزایندهای در حال افزایش بودهاست و سکه بهار آزادی از مرز ۱۳ میلیون تومان گذر کرده است و قیمت سکه هم که از ابتدای سال با افزایش بیش از ۱۳۰ درصدی مواجه بوده حالا همگام با دلار صعود میکند. هر چند نوسانات در بازار ادامه دارد اما فعالان بازار سکه و طلا، دلیل اصلی این افزایش قیمت را ناآرامیهای اخیر دلار میدانند و میگویند: نوسانات ارزی بازار طلا و سکه را نیز متشنج کرده و باعث افزایش تقاضا برای خرید طلای آبشده و سکه شده است. در واقع مردم میخواهند داراییهایشان را از کاهش بیشتر ارزش نجات دهند. به گفته فعلان بازار، یکی از دلایل دیگر افزایش قیمت ارز در بازار افزایش چشم گیر درهم امارات میباشد؛ نرخ درهم امارات هم در بازار نیما و هم بازار آزاد در هفتههای اخیر افزایش چشمگیر داشته است؛ در واقع د افزایش قیمت درهم بیانگر بالا بودن تقاضای خرید ارز در بازار است. پیش از این فعالان اقتصادی از نرخهای بالا بخصوص در سامانه نیما برای تامین ارز گله داشتند و میگفتند با این قیمتها، فعالان اقتصادی برای خرید ارز به مشکل میخورند چرا که قیمتها کاملا فضایی شده است.
نرخ دلار در سه سال اخیر ۷ برابر شده
تحلیلگر مسائل اقتصادی با بیان اینکه در سه سال اخیر نرخ دلار عملا ۷ برابر شده است یعنی ارزش پول ملی به یک هفتم سه سال اخیر رسیده است، گفت: دلیل عمده این وضعیت، سوء مدیریت دولت و بانک مرکزی است. احسان سلطانی، اظهار داشت: در روزهای اخیر بار دیگر بازار ارز دچار شوک دیگری شده و قیمت دلار به بالای ۲۷ هزار تومان رسیده و بانک مرکزی هر روز با یک تصمیم جدید سعی دارد که با ایجاد محدودیت یا تغییر نرخ صرافی و نیما و... تعادل نسبی ایجاد کند و از نوسان شدید جلوگیری نماید. اما واقعیتهای بازار و اقتصاد فراتر از این تصمیمگیریهای مقطعی بانک مرکزی و حضور عدهای سفته باز برای کسب سود در بازار کم عمق آزاد ارز است. وی بیان کردتصریح کرد: در سه سال اخیر نرخ دلار عملا ۷ برابر شده است یعنی ارزش پول ملی به یک هفتم سه سال اخیر رسیده است. لذا به نظر میرسد که فشار تحریمها تنها یک بهانه است و دلایل عمده دیگری باید برای این وضعیت برشمرد که مهمترین آن سوء مدیریت دولت و بانک مرکزی است که از منابع در اختیار دولت و امکانات کشور به خوبی استفاده نمیکنند و عملا دست بانکها را در خلق پول باز گذاشتهاند و عدهای عامل عمده رشد نرخ ارز هستند. لذا آنچه در بازار بهانه میکنند که سوداگران در بازار هستند و یک عده مشغول خرید و فروش در صرافی یا کف خیابان فردوسی و... هستند اینها در مقابل عرضه و تقاضای اصلی ارز، و هزاران میلیارد تومان خلق پول بانکها و گردش مالی آنها عددی نیستند و نمیتوانند روی قیمت دلار اثرگذار باشند. چون تقاضای جدی ندارند و این بازار کم عمق است و لذا مشکل را باید در جای دیگری مدیریت کنند.