بی بی سی - در آخرین روزهای ریاست جمهوری دونالد ترامپ، یکی از سناتورهای جمهوریخواه در نامهای به او راه حلی را برای سد کردن راه بازگشت به توافق هستهای ایران (برجام) و همین طور توافق محیط زیستی پاریس پیشنهاد کرده است.
تد کروز، سناتور تگزاس و از مخالفان سرسخت برجام و توافق پاریس، در نامهاش به آقای ترامپ پیشنهاد کرده این دو توافق "فاجعهبار" را برای رایگیری به سنا ببرد تا سنا آنها را رد کند و راه بازگشت جو بایدن، رئیس جمهور منتخب به این دو توافق در عمل سد شود.
برجام و توافق پاریس از مهمترین توافقهای بینالمللی بودند که خروج دولت دونالد ترامپ از آنها با جنجال زیادی همراه شد.
آقای بایدن گفته است بعد از به قدرت رسیدن به دنبال راهی برای بازگشت به برجام خواهد بود و اطمینان داده که بلافاصله به توافق اقلیمی پاریس بازخواهد گشت.
پیمان رسمی یا توافق سیاسی غیرالزامآور؟
سناتور تد کروز در نامهاش خطاب به آقای ترامپ و مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، از آنها خواسته تا پیش از پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، این دو توافق را به عنوان "پیمان رسمی" برای رایگیری به سنا بفرستند؛ با ابراز اطمینان از این که هیچ کدام از آنها رای لازم (دو سوم نمایندگان) سنا را نخواهند گرفت.
استدلال آقای کروز در واقع نوعی چالش حقوقی است که بر اساس آن توافقهای هسته ایران و اقلیمی پاریس را "پیمانهای رسمی" و مشمول اصل دوم قانون اساسی میداند که نیاز به "توصیه و رضایت" سنا و جلب دوسوم آرای نمایندگان این مجلس دارد.
اما وزارت خارجه آمریکا در زمان امضای برجام آن را توافق سیاسی "غیرالزامآور" معرفی کرد و گفت که پیمانی رسمی یا توافق اجرایی نیست که نیاز به تصویب سنا داشته باشد. در همان زمان هم در کنگره آمریکا مخالفتهای زیادی با برجام شد اما در نهایت به نتیجه نرسید.
تد کروز در نامه به آقای ترامپ استدلال کرده است که این دو سند به دلیل "گستره فراگیر و تاثیر قابل توجه بر سیاست داخلی و خارجی آمریکا" باید به عنوان پیمان شناخته میشد و گفته است که الان هم باید این اتفاق بیفتد.
"میخ آخر به تابوت برجام"
آقای کروز با ستایش از دونالد ترامپ به خاطر خارج شدن از این توافقها از او خواسته "با در نظر گرفتن هرگونه تلاش دولت آینده برای احیای این توافقهای خطرناک" با پیشنهاد او موافقت کند و اجازه دهد سنا نقش قانونی خود را در قبال آنها ایفا کند.
تد کروز در نامهاش از برجام به عنوان توافق "اوباما-بایدن" نام برده و آن را "پرپیامدترین موضوع مطرح در سیاست خارجی آمریکا از زمان حمله به عراق" توصیف کرده است.
سایت RealClearPolitics که اولین بار خبر مربوط به نامه آقای تد کروز را منتشر کرد، به نقل از یکی از مشاوران کنگره عملی شدن پیشنهاد او را "کوبیدن میخ آخر بر تابوت برجام" خواند.
برجام بعد از خروج آمریکا و بازگشت تحریمهای ایران در عمل به بنبست رسید اما اعضای باقیمانده این توافق امیدوارند با آمدن جو بایدن راهی برای بازگشت به آن بیابند.