بی بی سی - دموکرات‌ها در مجلس نمایندگان آمریکا لایحه استیضاح دونالد ترامپ، رئیس جمهور را ۹ روز مانده به پایان دوره ریاست جمهوری او، رسما به کنگره ارائه کردند.
این لایحه که امروز در جلسه‌ای کوتاه در مجلس نمایندگان طرح شد آقای ترامپ را به "تشویق به شورش" متهم می‌کند و مدعی می‌شود که او فعالانه هواداران خود را به خشونت در جریان حمله به ساختمان کنگره آمریکا تشویق کرده است.
در این بند از لایحه استیضاح به چندین ادعای آقای ترامپ از جمله "دزدیده شدن" انتخابات از او و اصرار او بر پیروزی قطعی اشاره شده است.
این دومین تلاش دموکرات‌های مجلس نمایندگان به رهبری نانسی پلوسی برای استیضاح آقای ترامپ است. استیضاح قبلی با مخالفت سنا ناکام ماند.
متمم ۲۵ یا استیضاح؟
در جلسه روز دوشنبه ۱۱ ژانویه دموکرات‌ها ابتدا لایحه‌ای را ارائه کردند که در صورت تصویب، مایک پنس، معاون آقای ترامپ را ملزم به برگزاری جلسه کابینه و رای‌گیری درباره متمم ۲۵ قانون اساسی می‌کرد.
این متمم به معاون رئیس‌جمهور اجازه می‌دهد که در صورت ناتوانی رئیس‌جمهور از انجام وظایفش به دلایلی مانند ناتوانی به خاطر مشکلات جسمی یا روحی جای او را بگیرد.
به کار بردن این متمم نیاز به اجماع کنگره داشت اما جمهوری‌خواهان جلو تصویب آن را گرفتند.
دموکرات‌ها لایحه استیضاح را به عنوان مسیری دیگر برای برکنار کردن آقای ترامپ ارائه کرده‌اند.
حمله به کنگره در روز شش ژانویه و هم‌زمان با جلسه سنا برای تایید پیروزی جو بایدن در انتخابات چند کشته به جا گذاشت و از همان رو موضوع برکناری فوری آقای ترامپ از قدرت از سوی دموکرات‌ها مطرح شد.
نانسی پلوسی میگوید آقای ترامپ، "تهدید آنی" برای دموکراسی آمریکا و قانون اساسی است.
در صورت رای آوردن لایحه استیضاح در مجلس نمایندگان، آقای ترامپ اولین رئیس جمهور آمریکا خواهد بود که دو بار استیضاح شده است.
منبع تصویر، EPA
در آستانه روز انتقال قدرت در آمریکا و پس از حمله مرگبار روز شش ژانویه، اعضای گارد ملی در مقابل ساختمان کنگره مستقر شدند
حالا چه می‌شود؟
دموکرات‌ها تلاش می‌کنند دو لایحه را برای برکنار کردن آقای ترامپ قبل از ۲۰ ژانویه، تاریخ رسمی واگذاری قدرت به جو بایدن، هم‌زمان پیش ببرند.
یکی الزام مایک پنس به اجرای متمم ۲۵ قانون اساسی که جمهوری‌خواهان مانع تصویب آن شدند و دیگری لایحه استیضاح.
اگر آقای پنس خود برای برکناری دونالد ترامپ با استناد به متمم ۲۵ قانون اساسی اقدام نکند - که به احتمال زیاد نخواهد کرد - مجلس نمایندگان روز چهارشنبه بحث و گفت‌وگو درباره لایحه استیضاح را آغاز می‌کند که امروز با بند اتهامی "تشویق به شورش" علیه آقای ترامپ ارائه شد.
حامیان استیضاح می‌گویند رای کافی برای تصویب این بند در جلسه روز چهارشنبه مجلس نمایندگان را دارند.
اگر این اتفاق بیفتد و روند دومین استیضاح آقای ترامپ شروع شود، سنا باید جلسه‌ای برای محاکمه رئیس جمهور و تصمیم‌گیری درباره مجرم شناختن یا تبرئه او برگزار کند.
دموکرات‌ها می‌گویند این جلسه بلافاصله برگزار نخواهد شد و ممکن است به بعد از دوره ۱۰۰ روز اول ریاست جمهوری آقای بایدن موکول شود، چون سنا مسائل مهم‌تری مانند بسته حمایت مالی کرونا را در هفته‌ها و ماه‌های اول انتقال قدرت در دستور کارش دارد.
استیضاح ترامپ؛ توبیخ یا رد صلاحیت دایمی؟
امیر پیام - بی‌بی‌سی
در سریع‌ترین حالت ممکن طرح استیضاح دموکرات‌ها زودتر از چهارشنبه - ۱۳ ژانویه - به رای گذاشته نخواهد شد. این به آن معنی است که نانسی پلوسی تنها ۷ روز (پیش از پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ) فرصت خواهد داشت که با انتخاب تیم استیضاح و تقدیم طرح به سنا، امیدوار به آغاز جلسات استیضاح در سنا بماند.
در حال حاضر مجلس سنا در تعطیلی به سر می‌برد و نخستین جلسه رسمی این مجلس روز ۱۹ ژانویه تعیین شده است. یعنی کمتر از ۲۴ ساعت مانده به پایان دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ و ورود جو بایدن به کاخ سفید در ظهر روز ۲۰ ژانویه. آن طور که میچ مک کانل در یادداشتی به نمایندگان نوشته برای کشاندن مجلس سنا به هر جلسه فوری خارج از دستور جلسات فعلی که از روز ۱۹ ژانویه تقویم‌بندی شده، باید اجماع کامل میان همه ۱۰۰ سناتور این مجلس شکل گیرد، فرضی تقریبا محال.
به این ترتیب فایده تصویب طرح استیضاح در مجلس نمایندگان چیست؟ احتمالا پاسخ را در دو هدف کوتاه مدت و بلند مدت دموکرات‌ها می‌توان یافت. منطق نخست دموکرات‌ها این است که رفتار آقای ترامپ و حامیان تندرو او در هدف گرفتن خانه دموکراسی (کنگره) آن هم دقیقا در زمانی که «مقدس ترین» رکن دموکراسی -یعنی نتیجه انتخابات- در حال ثبت است، نباید بی‌پاسخ و بدون عقوبت بماند. این اقدام هم تاکیدی بر قانونمندی نظام حکومتی در آمریکا و هم هشداری پیشگیرانه برای آقای ترامپ و حامیان افراطی است که این روزها از تدارک دوباره برای حضور در واشنگتن آن هم در آستانه مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری جدید سخن می‌گویند.
اما در چشم اندازی دورتر، چنانچه طرح استیضاح تصویب اما رسیدگی به آن به بعد از مراسم تحلیف موکول شود، آن وقت با آغاز به کار مجلس جدید سنا که دموکرات‌ها اکثریت آن را در دست خواهند داشت، طرح استیضاح دونالد ترامپ می‌تواند به محکومیت او ختم شود و بنابر قانون اساسی، آقای ترامپ به جرم «شورش علیه حکومت» دیگر نمی‌تواند هیچ گاه برای تصدی پست دولتی اقدام کند.
پیامدی که همچون مسدود شدن حساب توییتر و فیسبوک آقای ترامپ، می‌تواند پایانی بر حضور او در دنیای سیاست و از بین رفتن شانس او برای حضور در انتخابات سال ۲۰۲۴ هم تلقی شود.
