چرا ادعای نفوذی و جاسوس بودن افسران کاربر تور اِم۱ نمی‌تواند درست باشد؟

ادعای نفوذی یا جاسوس بودن پرسنل کاربر سامانه تور اِم۱ که هواپیمای اوکراینی را ساقط کردند، کاملا بی‌اساس است زیرا این نخستین بار نیست که نیروی هوافضای سپاه هواپیماهای غیرنظامی و نظامی خودی را هدف قرار داده است. بر اساس اسناد پِنتاگون، در سال‌های نخست به کار گرفته شدن سامانه‌های تور اِم۱ در نیروی هوایی سپاه (در حال حاضر نیروی هوافضا)، این نیرو به علت ضعف آموزش پرسنل، ضعف در مدیریت و فرماندهی و از همه مهمتر نبود دیسیپلین، در چندین مورد به اشتباه این سامانه‌ها به سمت هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی ارتش و همچنین هواپیماهای مسافربری در حال پرواز در نزدیکی مراکز هسته‌ای ایران موشک شلیک کرده که به علت ارتفاع زیاد هواپیماهای موردنظر، به آن‌ها اصابت نکرده است.

از آنجا که تنها دو رادار هشدار زودهنگام برای استفاده ۲۹ پرتابگر موشک تور اِم۱ خریداری شده از روسیه در سال ۱۳۸۶ به نیروی هوایی سپاه تحویل شده بودند، عمده این سامانه‌ها به طور آتش به اختیار استفاده می‌شوند. امری که به علت نبود آموزش کافی و ضعف در فرماندهی و مدیریت در نیروی هوایی سپاه، سبب شد تا نخستین بار در تیرماه ۱۳۸۶، خدمه یک سامانه تور ام۱ به اشتباه یک موشک زمین به هوا به سمت یک هواپیمای مسافربری متعلق به شرکت ایران‌ایر شلیک کنند. در اردیبهشت ۱۳۸۷ نیز، یک آتشبار ضد هوایی سپاه، یک پهپاد شناسایی این نیرو را ساقط و به سمت یک هواپیمای مسافربری دیگر موشک شلیک کرد که باز هم مثل مورد تیرماه ۱۳۸۶ به هدف برخورد نکردند. در همان ماه، یک سامانه ضد هوایی دیگر سپاه، یک موشک زمین به هوا به سمت یک جنگنده رهگیر اف-۱۴آ نیروی هوایی ارتش شلیک کرد که به آن اصابت نکرد.

در تیر ۱۳۸۷، پس از آن که نیروی هوایی اسرائیل رزمایشی برای شبیه‌سازی حمله هوایی به تاسیسات هسته‌ای نطنز برگزار کرد، فرماندهان نیروی هوایی سپاه، دستپاچه و سراسیمه سطح آماده‌باش سامانه‌ها و سایت‌های پدافند موشکی در سرتاسر کشور و به خصوص سایت‌های هسته‌ای را افزایش دادند تا جایی که به علت ضعف در مدیریت و نبود سواد کافی، سایت‌های پدافندی سپاه به سمت دو هواپیمای مسافربری دیگر موشک شلیک کردند. حتی سپاه، یک فروند هواپیمای مسافربری شرکت هواپیمایی عراق را به اشتباه متخاصم تشخیص داد و به همین دلیل، یک فروند جنگنده بمب‌افکن همه‌منظوره اف-۴ئی فانتوم۲ نیروی هوایی ارتش به سمت آن پرواز کرد اما آن را مسافربری و بی‌خطر تشخیص داد و از ساقط شدن اشتباهی آن توسط سپاه جلوگیری کرد.

سرانجام در بامداد ششم بهمن ۱۳۹۰، ضعف فرماندهی و مدیریت، نبود دیسیپلین و نبود آموزش صحیح پرسنل نیروی هوافضای سپاه منجر به اشتباه گرفته شدن یک جنگنده رهگیر اف-۱۴آ تامکت نیروی هوایی ارتش با یک فروند جنگنده همه‌منظوره اف/اِی-۱۸ نیروی دریایی آمریکا شد و تنها دقایقی پس از بلند شدن به منظور رهگیری یک جسم نورانی ناشناس در نزدیکی جزیره خارک، با یک تیر موشک زمین به هوای شلیک شده از پایگاه موشکی کوثر نیروی هوافضای سپاه، ساقط شد و خلبان آن، سرگرد علیرضا کریمایی و ناوبر یا افسر کنترل رادار آن، مصطفی فصیحی، کشته شدند. پس از این اتفاق، نیروی هوافضای سپاه تلاش کرد تا به منظور حفظ امیرعلی حاجی‌زاده در سمت خود، ادعاهایی دروغین مبنی بر گردش تامکت موردنظر به سمت نیروگاه هسته‌ای بوشهر مطرح کند که پس از چند روز، با پیدا شدن بخشی از لاشه جنگنده موردنظر در نزدیکی جزیره شیف، صحت نداشتن این ادعا مشخص شد.

حال تاریخ تکرار شده است و به نظر می‌رسد که این بار مقامات رژیم جمهوری اسلامی با توجه به نقش خود در جلوگیری از بسته شدن حریم هوایی کشور بر روی هواپیماهای غیرنظامی پس از حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد، در تلاش هستند تا با بیان فرضیه‌ای جدید مبنی بر نفوذی و احتمالا جاسوس موساد بودن چند افسر جزء نیروی هوافضای سپاه، مسئولیت ساقط شدن هواپیما را بر دوش آن‌ها اندازند و با صدور حکم اعدام برای آن‌ها، هم خانواده‌های قربانیان سانحه هواپیمای اوکراینی و هم مقامات دولت‌های اوکراین و کانادا را ساکت نمایند و از سویی اسرائیل را مقصر این فاجعه قلمداد کنند. اگر چنانچه این قصد وجود داشته باشد، به نظر نمی‌رسد که این مقامات حکومتی بتوانند نقشه خود را پیش ببرند.

منبع اسناد پنتاگون در رابطه با شلیک موشک‌های زمین به هوا از سوی سپاه به سمت هواپیماهای نظامی وغیرنظامی ایرانی در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷