سازمان حقوق بشر ایران؛ ۱۰ فروردین ۱۴۰۰: سیزدهمین گزارش سالانه اعدام در ایران، کاری است از سازمان حقوق بشر ایران که با پشتیبانی سازمان «با هم علیه مجازات اعدام» (ECPM)، به ارزیابی و تجزیه و تحلیل روند مجازات اعدام در سال ۲۰۲۰ در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است. این گزارش نشان میدهد که بهرغم همهگیری بیماری کووید-۱۹، مقامهای جمهوری اسلامی مانند سالهای گذشته به اجرای احکام اعدام ادامه دادهاند.
در سال ۲۰۲۰ ایران تنها کشوری بود که اعدام کودک-مجرمان را ادامه داد. همچنین، مجازات اعدام برای سرکوب معترضان، اقلیتهای اتنیکی و روزنامهنگاران به کار گرفته شد.
با این حال، سوی دیگر قضیه، گسترش کارزارهای مردمی در مخالفت با مجازات اعدام است. در سال ۲۰۲۰ ما شاهد کارزار گسترده #اعدام_نکنید در شبکههای مجازی بودیم که میلیونها تن را به خود جذب کرد. در همین سال، میزان بخشش در جرایم قتل عمد و ترجیح آن به قصاص، به طرز قابل توجهی افزایش یافت.
محمود امیریمقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، در مورد جنبش ضد اعدام در ایران گفت: «مقامهای جمهوری اسلامی از مجازات مرگ برای هراسافکنی در میان مردم استفاده میکنند تا قدرت را حفظ کنند. اما اعتراضات سالهای اخیر نشان داد که نهتنها احساس ترس در میان مردم رنگ باخته، بلکه خشم آنها را نسبت به اعدامها برانگیخته است. ما از جنبش رو به رشدِ مبارزه با اعدام که در سال گذشته در شبکههای اجتماعی اوج گرفته، استقبال میکنیم.»
گزارش سالانه ۲۰۲۰ در یک نگاه
دستکم ۲۶۷ نفر در سال ۲۰۲۰ اعدام شدند. این آمار در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۱۸، به ترتیب ۲۸۰ نفر و ۲۷۳ نفر بوده است
۹۱ مورد از اعدامها (۳۴ درصد) توسط منابع رسمی اعلام شدهاند. در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به ترتیب، اعدام ۹۳ نفر (۳۴ درصد) و ۸۴ نفر (۳۰ درصد) از سوی منابع رسمی اعلام شده بود
تقریبا ۶۶ درصد از اعدامهای شمارششده در گزارش ۲۰۲۰، یعنی ۱۷۶ مورد اعدام، رسماً اعلام نشدهاند
دستکم ۲۱۱ مورد اعدام (۷۹ درصد از کل اعدامها) با اتهام قتل عمد اجرا شد
دستکم ۲۵ نفر (۱۰ درصد از کل) با اتهام مرتبط با مواد مخدر اعدام شدهاند
۱ اعدام در ملاء عام اجرا شده است؛ کمترین میزان در ۱۵ سال اخیر
دستکم ۴ کودک-مجرم در میان اعدامشدگان بودهاند
دستکم ۹ زن اعدام شدهاند
۲ مورد اعدام در ارتباط با اعتراضات سراسری صورت گرفته است.
۱ مورد اعدام بر اساس اتهامات مربوط به راهاندازی کانال خبری-سیاسی در رسانههای اجتماعی صورت گرفته است
۱ مورد اعدام به دلیل مصرف نوشیدنیهای الکلی بوده است
حداقل ۳۸ مورد از اعدامها در سال ۲۰۲۰ و بیش از ۳۶۱۹ اعدام از سال ۲۰۱۰ بر اساس احکام صادره توسط دادگاههای انقلاب، اجرا شدهاند
در سال ۲۰۲۰ خانواده قربانیان، دستکم ۶۶۲ زندانی محکوم به قصاص را بخشیدهاند. این آمار سال گذشته ۳۷۴ مورد بوده است. میزان بخشش در سال ۲۰۲۰ افزایش چشمگیری را نسبت به سالهای گذشته نشان میدهد.
سرآغازی تازه در تاریخ فوتبال جهان