ایندیپندنت فارسی - بابک تقوایی کارشناس نظامی و دفاعی
در ماههای پایانی زمامداری دونالد ترامپ، رئیسجمهوری پیشین ایالاتمتحده آمریکا، مقامهای لشکری و کشوری اسرائیل تلاش کردند موافقت وی برای پشتیبانی نیروی هوایی آمریکا از یک طرح حمله هوایی به تاسیسات اتمی ایران را جلب کنند اما ناکام ماندند. این مسئله سبب شد تا واحد ۸۲۰۰ نیروی دفاعی اسرائیل و همچنین موساد با استفاده از حملات سایبری و خرابکاری در تاسیسات اتمی ایران به خصوص در نطنز در تاریخ ۱۲ تیر و نیز ترور محسن فخری زاده، رئیس سازمان پژوهشهای نوین دفاعی ایران در ۷ آذر ۱۳۹۹، بکوشند در دستیابی رژیم جمهوری اسلامی ایران به سلاح اتمی تاخیر ایجاد کنند. تاخیری که به نظر میرسد در راستای فراهم کردن فرصتی برای آمادهسازی ابزار حمله به تاسیسات اتمی ایران در نظر گرفته شده است.
از آنجا که حمله به تاسیسات اتمی ایران پاسخ نظامی سپاه قدس از طریق گروههای نیابتی آن چون حزبالله، حماس و جهاد اسلامی را در پی خواهد داشت (از طریق حمله راکتی و موشکی به اسرائیل)، نیروی دفاعی این کشور از جمله نیروی هوایی اسرائیل مامور شدند در جریان عملیاتی به نام «محافظان دیوار» از تاریخ ۱۰ تا ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۰، با از میان برداشتن خطر زرادخانه راکتی حماس و جهاد اسلامی فلسطین در نوار غزه، بخشی از این تهدید پیش رو را از بین ببرند. حالا به نظر میرسد که در مرحله بعد، این نیروها خود را برای حذف کردن خطر زرادخانه موشکی و راکتی حزبالله آماده کردهاند.
نیروی هوایی اسرائیل در دومین جنگ تمامعیار علیه حزبالله نقش مهمی ایفا کرد. در این راستا اسکادرانهای شکاری کاربر جنگندههای همهمنظوره اف-۱۶ در پایگاه هوایی رمات دیوید (Ramat David) در شمال اسرائیل و در نزدیکی شهر حیفا، از یک اسکادران در ابتدای سال جاری به سه اسکادران در هفتههای گذشته افزایش یافت. پیشتر، اسکادران۱۰۹ «دره» (109 Valley Squadron)، تنها اسکادران شکاری مستقر در این پایگاه، به ۲۰ فروند اف-۱۶دی (F-16D) مجهز بود.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
به دنبال افزایش احتمال بروز یک جنگ تمامعیار با حزبالله، اسکادرانهای ۱۰۱ و ۱۰۵که به ترتیب به ۲۹ فروند جنگنده اف-۱۶سی (تککابینه) و ۲۵ فروند جنگنده اف-۱۶دی (دو کابینه) مجهز بودند، از پایگاه هوایی هاتزر به این پایگاه منتقل شدند.
فرماندهان ارتش دفاعی اسرائیل تخمین میزنند که حزبالله حدود یک هزار موشک بالیستیک و راکت هدایت توپخانهای داشته باشد که با بخش اعظمی از آنها میتواند تنها در یک روز به اهداف مختلفی در اسرائیل شلیک کند. ۱۰ واحد سامانه پدافندی ارتفاع پست گنبد آهنین، دو واحد سامانه پدافندی ارتفاع متوسط فلاخن داوود، شش واحد سامانه پدافند موشکی ارتفاع بلند پاتریوت پیاِیسی-۲/جِم+ (Patriot PAC-2/GEM+)، دو واحد سامانه پدافند ضدموشک بالیستیک پیکان-۲ و یک واحد سامانه پیکان-۳ فرماندهی پدافند هوایی اسرائیل در انهدام این موشکها پس از شلیک و پیش از برخورد به خاک اسرائیل نقشی مهم ایفا خواهند کرد.
اهمیت تاریخی پایگاه هوایی رمات دیوید
پایگاه هوایی رمات دیوید واقع در نزدیکی روستایی به همین نام، نخستین بار به عنوان یک زمین مسطح برای فرود گروهی از جنگندههای هاکر هاریکن (Hawker Harricane) نیروی هوایی سلطنتی انگلستان در سال ۱۳۲۰ (۱۹۴۱) استفاده شد. این زمین مسطح را که کشاورزان و ساکنان روستای رمات دیوید در میان یک مزرعه ذرت ایجاد کرده بودند، تنها یک سال بعد به پایگاه نیروی هوایی سلطنتی انگلستان تبدیل شد و به عنوان یک پل ارتباطی بین اسکادرانهای این نیرو در خاورمیانه و اروپا نقش مهمی ایفا کرد و دهها فروند هواپیمای جنگنده و ترابری این نیرو در سالهای جنگ جهانی دوم در آن مستقر بودند.
سرانجام پس از جنگ و به دنبال تشکیل کشور اسرائیل، این پایگاه در تاریخ ششم اردیبهشت ۱۳۲۷ برابر با ۲۶ مه ۲۰۲۱ به ارتش دفاعی اسرائیل واگذار شد. چهار روز پیش از آن، در حالی که این پایگاه هنوز در اختیار نیروی هوایی انگلستان بود، نیروی هوایی سلطنتی مصر به اشتباه و به تصور اینکه یک پایگاه هوایی اسرائیل است، به آن حمله کرد. حملهای که چند هواپیمای انگلیسی را نابود و یک آشیانه هواپیما را تخریب کرد و چهار خدمه پروازی انگلیسی را به کشتن داد. در همان روز شش جنگنده مصری بر فراز این پایگاه ساقط شدند.
سه سال پس از تحویل این پایگاه هوایی به ارتش دفاعی اسرائیل، نیروی هوایی این کشور در تیرماه سال ۱۳۳۰، اسکادران ۱۰۹ «دره» را در رمات دیوید با استفاده از بمبافکنهای دو موتوره ماسکیتو افِ بی.۶ و پیآر.۱۶ (Mosquito FB.6 and PR.16) از پایگاه هوایی هاتزر تاسیس کرد. دو سال بعد یعنی در سال ۱۹۵۳ (۱۳۳۲) اسکادرانهای ۱۱۰ «شوالیههای شمال» و ۱۱۷ «نخستین جت» نیروی هوایی اسرائیل در این پایگاه تاسیس شد و به ترتیب به بمبافکنهای ماسکیتو سابق نیروی دریایی انگلستان و جنگندههای گلاستر مِتِئوراف.۸ (Gloster Meteor F.8) و نمونه آموزشیشان یعنی تی.۷ سابق نیروی هوایی انگلستان مجهز شدند. متئورها نخستین جنگندههای جت نیروی هوایی اسرائیل بودند و نخستین بار در سال ۱۳۳۴ در میدان نبرد به کار گرفته شدند و دو فروند جنگنده جت ومپایر نیروی هوایی مصر را بر فراز صحرای نگِو ساقط کردند.
در سال ۱۳۳۵، بمبافکنهای دوموتوره ماسکیتو اسکادرانهای ۱۰۹ و ۱۱۰ جای خود را به جنگندههای مجهز به موتور جت دادند. اسکادران ۱۰۹ جنگندههای میستِر۴آ (Mystere IVA) و اسکادران ۱۱۰ بمبافکنهای وِتور (Vatour) فرانسوی را تحویل گرفت. همچنین در سال ۱۳۴۱ تعداد ۱۲ فروند جنگنده متئورهم به این اسکادران تحویل شد. این اسکادرانها به همراه اسکادران ۱۱۷ که در سال ۱۳۴۱ جنگندههای میراژ۳ سیجِی فرانسوی دریافت کرده بود، در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ (۱۳۴۶) و بسیاری از عملیات مهم تاریخی دیگر جنگ اعراب و اسرائیل شرکت کردند. پس از جنگ شش روزه، اسکادرانهای ۱۰۹ و ۱۱۰ به جنگندههای تهاجمی اِی-۴اِچ اسکایهاک (A-4H Skyhawk) و نمونههای آموزشی رزمی آنها مجهز شدند. این سه اسکادران در جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ (۱۳۵۲) شرکت کردند.
اسکادران ۱۰۹ «دره» که در سال ۱۳۵۶ به جنگندههای مافوق صوت کفیر سی.۱ و سپس سی.۲ به جای اِی-۴ مجهز شده بود، در جنگ لبنان در سال ۱۳۶۱ شرکت کرد و دهها ماموریت تهاجم هوایی علیه گروه تروریستی ارتش آزادیبخش فلسطین و ارتش عربی سوریه به انجام رساند و سرانجام در سال ۱۳۶۵ موقتا بسته شد.
اهمیت جنگندههای اف-۱۶ مستقر در پایگاه رمات دیوید
روز چهارشنبه ۱۱ تیر ۱۳۵۹، اسکادران ۱۱۷ نیروی هوایی اسرائیل نخستین واحد این نیرو بود که به کاربر جنگنده نسل چهارم اف-۱۶ تبدیل شد و تنها چهار ماه بعد در تاریخ ۳۰ آبان ۱۳۵۹، خلبانان جنگنده اف-۱۶ این اسکادران آمادگی رزمی پیدا کردند. پس از آن نوبت اسکادران ۱۱۰ بود تا به این جنگندهها مجهز شود؛ جنگندههایی که در اصل در راستای سفارش ۱۶۰ فروندی نیروی هوایی شاهنشاهی ایران ساخته شدند اما به علت لغو قرارداد خریدشان از سوی دولت شاپور بختیار در بهمن ۱۳۵۷، تحویل آنها به ایران منتفی شد و به نیروی هوایی اسرائیل داده شدند. این دو اسکادران هر کدام با چهار فروند جنگنده اف-۱۶ در عملیات موفقیتآمیز انهدام نیروگاه هستهای تموز یا اوسیراک عراق در بغداد در تاریخ ۱۷ خرداد ۱۳۶۰ برابر با ۷ ژوئن ۱۹۸۱ شرکت کردند.
در اواخر دهه ۱۳۶۰، این دو اسکادران که کاربر اف-۱۶آ و بی های سفارشی سابق ایران بودند، جنگندههایشان را با نمونههای پیشرفتهتر اف-۱۶سی و دی بلاک۴۰ جایگزین کردند. در سال ۱۳۷۰، اسکادران ۱۰۹ «دره» هم دوباره تشکیل شد؛ ولی این بار با جنگندههای دوکابینه آموزشی رزمی اف-۱۶ دی بلاک۴۰ و سرانجام در سال ۱۳۸۴ با دریافت تمامی اف-۱۶دی های اسکادران ۱۱۷، در کنار انجام ماموریتهای رزمی به آموزش خلبانان اف-۱۶ هر سه اسکادران نیز پرداخت.
در تاریخ سهشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹ (۱۲ مه ۲۰۲۰)، سپهبد آویو کوخاوی، رئیس ستاد مشترک اسرائیل از تعطیلی موقت برخی از اسکادرانهای اف-۱۶ نیروی هوایی اسرائیل به منظورآمادهسازی برای تشکیل اسکادرانهای اف-۳۵ آیادیر در نیروی هوایی اسرائیل خبر داد. در این میان، اسکادران ۱۱۷ در پایگاه رمات دیوید انتخاب شد. پیش از آن در تاریخ ۱۰ اسفند ۱۳۹۵، اسکادران ۱۱۰ در این پایگاه تعطیل و جنگندههایش به اسکادران ۱۱۷ و دیگر اسکادرانهای کاربر اف-۱۶ نیروی هوایی اسرائیل واگذار شده بود. سرانجام اسکادران ۱۱۷ نیز در تاریخ سهشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۹ تعطیل شد و اسکادران ۱۰۹ «دره» را با ۲۰ فروند جنگنده اف-۱۶دی در رمات دیوید تنها گذاشت.
تقویت توان رزمی پایگاه هوایی رمات دیوید برای جنگ با حزبالله
در اسفند ماه ۱۳۹۹ که خطر بروز جنگ با حزبالله لبنان بیش از پیش افزایش یافته بود، فرماندهان ارتش دفاعی اسرائیل در نخستین اقدام برای آمادهسازی نیروی هوایی اسرائیل به منظور جلوگیری از حملات تصمیم گرفتند توان رزمی پایگاه هوایی رمات دیوید را که در آن زمان تنها ۲۰ فروند جنگنده اف-۱۶دی از اسکادران ۱۰۹ «دره» و شش فروند هلیکوپتر تهاجمی اِی اِچ-۶۴ دی آپاچی ساراف اعزامی از پایگاه هوایی رامون را در اختیار داشت، تقویت کنند. در این راستا، تصمیم گرفته شد تا اسکادرانهای ۱۰۱ و ۱۰۵ نیروی هوایی اسرائیل که به ترتیب به ۲۹ فروند جنگنده اف-۱۶سی و ۲۵ فروند اف-۱۶دی مجهز بودند، از پایگاه هوایی هاتزر (Hatzor) به پایگاه هوایی رمات دیوید منتقل شوند. این انتقال در اجرای عملیات «نگهبان دیوارها» برای از میان برداشتن زرادخانه راکتی حماس و جهاد اسلامی در اردیبهشتماه به تعویق افتاد.
با انتقال ۵۴ فروند جنگنده اف-۱۶سی و دی از پایگاه هاتزر به رمات دیوید، حالا نیروی هوایی اسرائیل در شمال این کشور، در مجموع ۷۴ فروند جنگنده اف-۱۶ در اختیار دارد که از این تعداد دستکم ۶۰ فروند قادرند بهطور همزمان عملیاتی نگه داشته شوند و در عملیاتی اعم از رهگیری و انهدام پهپادهای شناسایی و انتحاری سپاه قدس و حزبالله لبنان، ماموریتهای بمباران و حمله هوایی به پایگاههای حزبالله و انبارهای مهماتش در لبنان و سوریه در صورت آغاز جنگ شرکت کنند. شرکت در عملیات «نگهبان دیوارها» علیه حماس و جهاد اسلامی فلسطین در آمادهسازی خلبانان جنگنده نیروی هوایی اسرائیل نقش مهمی ایفا کرد؛ خلبانانی که احتمالا به زودی در جنگی تمامعیار علیه حزبالله شرکت خواهند کرد.
دلنوشته حسین علیزاده برای مردم خوزستان