مهسا مژدهی: توییت اخیر میخائیل اولیانوف که از مقامات ایرانی می پرسید که منظورشان از«به زودی» چیست؟ یک بار دیگر نگاه ها را به سمت رویکرد روسیه به ماجرای احیای برجام جلب کرد. در ماه های گذشته مقامات روسی ایران را به خاطر بی اعتمادی به غرب و امریکا محق می دانستند. اما اخیرا به نظر می رسد که این کشور نسبت به قبل با ایالات متحده همراه تر است.

در خبرآنلاین با شعیب بهمن کارشناس اوراسیا به گفتگو نشسته ایم:

توییت اولیانوف که مذاکره کننده روس ها در زمینه احیای برجام است، بسیاری را متعجب کرد. او تقریبا همان ادبیاتی را داشت که همتایان امریکایی اش در مورد بازگشت ایران به گفتگوها به کار می برند. علت چنین تغییری در ادبیات روس ها به ویژه نماینده این کشور یعنی اولیانوف چه بود؟

در وهله اول باید توجه داشت که روسها یکی از حامیان شکل گیری برجام بوده اند و بر همین اساس در طول سال های گذشته، نسبت به طرفهایی که توافق را نقض کرده یا به تعهداتشان عمل نکرده بودند، حساسیت نشان دادند به نحوی که امریکا را مصر عدم کارایی برجام می دانستند و به اروپایی ها اعتراض می کردند که چرا به تعهداتتان پایبند نیستید. قاعدتا در حال حاضر هم آنها سیاستشان مبنی بر احیای برجام را دنبال می کنند. نگاه ها و نظراتی که از طرف روس ها اعلام می شود، با همان هدف احیای مذاکرات و به سرانجام رسیدن آنها و شکل گیری توافق جدید بین طرف های مختلف برجام است.

روس ها به نظر می آید که رفتار دوگانه ای از خود نشان می دهند. آنها به صورت دائم حمایتی را از ایران اعلام می کردند که ظاهرا کم رنگ تر شده. این اتفاق همزمان با سفر بنت به مسکو هم بوده است. چنین روندی وجود دارد؟

من چنین روندی را به شکل کاملا مشخصی مشاهده نکردم. مقامات روس که درگیر پرونده هسته ای ایران بوده اند یکسان و همسو بوده و همه آنها متفق القول خواهان احیای برجام بوده اند و البته در تحولاتی که در سه سال گذشته رخ داد، ایران را در کاهش تعهدات هسته ای خود، محق دانسته بودند و معتقدند که اگر امریکا و ناتوانی اروپا در عمل به تعهداتش وجود نداشت، ایران هم به سمت کاهش تعهدات نمی رفت. موضع روس ها در این خصوص روشن است و تغییری هم نکرده است. موضع روسیه در بین کشورها، نزدیک ترین موضع به تهران به حساب می آید. در روند مذاکرات احیای برجام هم آنها نزدیک ترین موضع را داشته اند.این که تصور کنیم سفر کسی مثل بنت،می تواند روی موضع روسیه تاثیر بگذارد اشتباه است. سفرها و دیدارهای نتانیاهو هم نتوانست بر روی موضع روسیه موثر باشد. در شرایط فعلی که اختلاف نظر بین اسراییل و امریکا هم وجود دارد و آنها حتی نتوانسته اند دولت بایدن را تحت فشار قرار دهند تا مذاکرات را متوقف کند. منافع روسیه در این خصوص کاملا مشخص است.