• ژنرال عیساک بن اسراییل استدلال میکند که توقف ایران با اتکا به زور بسیار دیر است. بهتر است که با آمریکا همکاری شود تا تفاهم هستهای بازنگری شود.
نوشته: ژو شفیتس ۷ دسامبر ۲۰۲۱
مترجم: فاطمه حقیقت جو
اسرائیل کشور ژنرالها و استراتژیستهای نظامی است. اعتقاد آنها در خصوص اینکه چگونه تلاشهای بین المللی برای بازبینی برجام (موافقت نامه هستهای ایران در دوره ریاست جمهوری اوباما) پیگیری شود متفاوت است. دانالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ از تفاهم برجام خارج شد. تندروها پافشاری میکنند که اسرائیل باید با تفاهم هستهای مخالفت کند و خودش را برای اقدام یکجانبه علیه برنامه هستهای ایران آماده کند. بقیه معتقدند که این اشتباه است و اسرائیل توان مقابله با جامعه بین الملل را ندارد.
این هفته نظرات ژنرال عیساک بن اسراییل را خواهان شدم. وی در مرکز امنیت ملی اسرائیل بیش از ۴ دهه فعال میباشد. به عنوان یک افسر جوان، طراح اصلی حمله موفقیت آمیز اسرائیل به راکتور اتمی عراق بود. بعدها وی به عنوان رییس امنیت نیروی هوایی و فرمانده نسخه اسراییلی موسسه پروژههای تحقیقات دفاعی امریکا (یا دی آی آر پی ا) بود، جایی که وی بر توسعه سیستمهای سلاحهای راهبردی نظارت میکرد.
به عنوان فرد غیر نظامی، بن اسرائیل اولین دفتر ملی سایبری اسرائیل را تاسیس کرد و مشاور نخست وزیر سابق اسرائیل بنیامین نتانیاهو بود. وی درجات عالی در فلسفه و فیزیک دارد و استاد دانشگاه تل آویو است و دو تا ثینک تنک مهم را هدایت میکند.
بن اسراییل نه تند رو است و نه دنبال گفتگوهای صلح است، وی یک فرد عملگرا است. آنچه در زیر میخوانید نسخه اصلاح شده گفتگوی ما در خصوص ممکنها و ناممکنهای شرایط راهبردی پیچیدهای که اسرائیل امروز با آن مواجه است.
ژو شفیتس: اسرائیل در دوره ما بعد ترامپ و ما بعد نتانیاهو قرار دارد. بنظر میرسد گفتگوهای وین در خصوص برنامه هستهای مورد علاقه دولت اسرائیل نیست. شما نخست وزیر بنتالی بنت را از قدیم میشناسید. چگونه از بعد راهبردی به وی مشاوره میدهید؟
عیساک بن اسراییل: من گفتگویی را با بنت پس از نخست وزیریاش داشتم. همان مشاورهای را که به نخست وزیر قبلی دادم به وی نیز دادم، که از مخالفت با بازگشت آمریکا به تفاهم برجام دست بکشد.
ژو شفیتس: بنظر نمیرسد که نخست وزیر توجهای به مشاوره شما کرده باشد. وی پافشاری میکند که اسراییل پروژه بمب ایرانی را یک طرفه نابود خواهد کرد، اگر تفاهم هستهای به گونهای باشد که اسرائیل احساس ناامنی کند.
عیساک بن اسراییل: الان دیگه خیلی دیر شده است. ده سال پیش ممکن بود چنین امری امکانپذیر باشد. اما امروز تمام تکنولوژی که برای تولید یک بمب لازم است را ایرانیها دارند. تنها سوال باقیمانده اینست که آیا ایران تصمیم میگیرد که بمب بسازد یا خیر. و این فقط مربوط به زمان این تصمیم است.
ژو شفیتس: فرمانده نیروی هوایی اسرائیل اخیر گفت که نیروی هوایی بیمه نامه ملی علیه ایران اتمی است.
عیساک بن اسراییل: اصلا مساله این نیست که اینجا را بمب بیاندازیم یا آنجا را، یک عملیات یا دو تا انجام دهیم. ما میتوانیم عملیات نظامی کنیم. ما در مورد پایگاههای هستهای ایران بسیار مطلع هستیم عموما بدلیل نظارتهای بین المللی قبلی و ما توان نابود کردن پایگاههای هستهای ایران را داریم.
ژو شفیتس: حتی بدون بمبهای سنگر شکن بتنی سی هزار تنی امریکایی؟
عیساک بن اسراییل: بله ما میتوانیم صرفا با اتکا به توانایی داخلی اینکار را انجام دهیم. ما وسایل گوناگونی داریم. صرفا سوال اینست که هزینه فایده کنیم. اگر ما تسهیلات هستهای ایران را نابود کنیم، ایران میتواند بعد از یک یا دو سال دوباره بسازد و برنامه هستهایاش را فعال کند. و البته بدون نظارتهای بین المللی پایگاههای جدیدی وجود دارد که ما کمتر مطلع هستیم. واقعیت اینست که اسرائیل دیگر نمیتواند پروژه هستهای ایران را نابود کند.
ژو شفیتس: برنامه جایگزین چیست؟
عیساک بن اسراییل: تلاشهای نتانیاهو در ترغیب دولت ترامپ که از تفاهم هستهای خارج بشود تبدیل به بزرگترین اشتباه راهبردی در طول تاریخ اسراییل شده است. ما باید به این منفی گرایی پایان دهیم و امریکا را تشویق کنیم که بر تفاهمی روی نکته اصلی تمرکز کند.
ژو شفیتس: آن چیه؟
عیساک بن اسراییل: جلوگیری از دسترسی قریب الوقوع ایران به بمب.
ژو شفیتس: بسیاری از متخصصان معتقدند که هر نوع تفاهمی باید گروههای تروریستی که ایران پشتیبانی میکند را نیز دربرگیرد.
عیساک بن اسراییل: بسیار اشتباه است که امور را پیچیده کرد. ما میتوانیم با تروریسم خودمان مقابله کنیم. غزه یک تهدید راهبردی نیست. تنها دلیلی که ما حماس یا جهاد اسلامی را شکست نمیدهیم به این دلیل است که ما نمیخواهیم یک یا دو میلیون فلسطینی را اداره کنیم.
ژو شفیتس: حزب الله لبنان تقریبا صد و پنجاه هزار راکت و موشک دارد.
عیساک بن اسراییل: ما براحتی میتوانیم وارد جنوب لبنان بشیم و راکتها و موشکها را از رده خارج کنیم و به خانه برگردیم. ما قبلا هم این کار را انجام دادهایم.
ژو شفیتس: حزب الله میتواند به شمال لبنان بره و از آنجا موشک پرانی کند.
عیساک بن اسراییل: حزب الله کمتر از ۵۰ تا راکت با برد ۴۵-۵۰ کیلومتری (۲۸-۳۱ مایل) دارد. این تعداد قابل کنترلی برای ما است.
ژو شفیتس: اگر ایران بمب داشته باشد و حمله به دوستانش (پراکسی) یک چالش جدید دیگر خواهد بود.
عیساک بن اسراییل: زمانی که چنین اتفاقی بیفتد همه چیز تغییر میکند. آن زمان، اسرائیل باید دکترین اولیهاش را که متعهد شده بود دشمنان منطقهاش را از دسترسی به بمب اتم محروم کند، عوض کند. ما نیازمند دکترین جدید امنیت ملی بازدارنده خواهیم بود که موازنه قدرت هستهای ایجاد کنیم.
ژو شفیتس: اطمینان از قدرت تخریب گری متقابل همانگونه که امریکا و اتحاد جماهیر شوروی در دوره جنگ سرد ایجاد کرده بودند؟
عیساک بن اسراییل: کاملا درسته. این مستلزم پایان دادن به سیاست ابهام هستهای و توانایی امان را درست کنیم و نیاتمان را کاملا به دشمنان آشکار کنیم. ساختار و ماموریت نیروهایمان هم باید تغییر کند و همینطور اولویتهای داخلی مان.
ژو شفیتس: مانند چی؟
عیساک بن اسراییل: مثلا اسراییل باید پناهگاههای اتمی داشته باشد. ساختن آنها بیلیونها دلار خرج برمی دارد. مثال دیگر مهاجرت است که دلیل وجودی ما است.
ژو شفیتس: بنظر وحشتناک میرسد.
عیساک بن اسراییل: دولت قبلی تحت نظر نتانیاهو بوضوح در خصوص محدودیتهای نفوذ اسرائیل فکر نکرده بود. الان زمان تفکر واقع گرایانه است، یعنی همکاری با آمریکا. ما و آمریکاییها علایق ملی مشترکی در بازداری ایران از تبدیل به یک تهدید منطقهای و ماورای منطقهای شود داریم.