روز ۸ دسامبر ۱۶ سال صدراعظمی آنگلا مرکل رسما به پایان می‌رسد. برای زنی ۶۷ ساله که نزدیک به ۴۰ سال را در سیاست و در مناصب بالای قدرت گذرانده، بازنشستگی چه مفهومی خواهد داشت؟ مطلبی از زابینه کین‌کارتز، گزارشگر دویچه‌وله.
دویچه وله - آنگلا مرکل عاشق پختن سوپ سیب‌زمینی و کیک آلوست؛ خوراکی‌های پاییزی آلمان. اما در هفته‌های گذشته او وقتی برای آشپزی نداشته است. مطابق قوانین آلمان پس از انتخابات و تا تشکیل دولت جدید، صدراعظم پیشین همچنان اداره امور را در دست دارد، اما از روز ۸ دسامبر (۱۷ آذر) این دوران گذار رسما به پایان می‌رسد و مرکل پس از نزدیک به ۱۶ سال صدراعظمی خانه‌نشین می‌شود. البته او نتوانست رکورد "پدر سیاسی‌اش"؛ هلموت کهل را بشکند. کهل در سال ۱۹۹۸ پس از ۵۸۷۰ روز صدراعظمی از این سمت خداحافظی کرد و از لحاظ طول دوران صداراعظمی آلمان همچنان رکورددار است.
در هفته‌های گذشته، مرکل بسیاری از کارها را برای آخرین بار انجام داد: نشستن در جایگاه کابینه دولت در مجلس آلمان، اداره کابینه دولت و یا ریاست جلسه بحران کرونا با حضور نخست‌وزیران ایالتی.
ارتش آلمان در یک مراسم رسمی و با یک مارش نظامی ویژه با مرکل خداحافظی کرد.
مرکل همچنین در هفته‌های گذشته برای آخرین بار به عنوان صدراعظم به بسیاری از پایتخت‌های دنیا سفر کرد؛ پاریس، لندن و واشنگتن. در نشست کشورهای گروه ۲۰، نخست‌وزیر ایتالیا گفت امیدوار است در آینده مرکل را بیشتر در ایتالیا ببیند و البته "در موقعیت‌هایی کمی راحت‌تر و آسوده‌تر". مرکل در پاسخ گفت که او به زودی می‌تواند عشقش به ایتالیا را با شیوه دیگری نمایان سازد، زمانی که دیگر صدراعظم نخواهد بود.
👈 مطالب بیشتر در سایت دویچه وله
مرکل اما در ادبیات سیاسی آلمان همچنان صدراعظم خواهد بود و از او با این عنوان یاد خواهد شد: صدراعظمی که دیگر در خدمت نیست یا صدراعظم سابق.
از آشپزی تا ورود به یک داستان جنایی
اولین روز مرکل به عنوان صدراعظم سابق در واقع به معنای آغاز زندگی جدیدی خواهد بود که او تاکنون خیلی روشن در باره آن حرف نزده است. در ماه ژوئیه زمانی که مرکل در واشنگتن بود و یک دکترای افتخاری دیگر را کسب کرد، در این باره که پس از پایان صدراعظی چه می‌خواهد بکند گفت اول باید کمی استراحت کند و بنابراین هیچ دعوتی را نمی‌پذیرد. او افزود ابتدا باید این واقعیت را بپذیرد که وظایفی را که تا کنون بر عهده او بود، حالا فرد دیگری انجام خواهد داد اما بلافاصله اضافه کرد: «فکر می‌کنم این برایم خیلی خوب خواهد بود.»
آنگلا مرکل در سال ۱۹۹۷ در پست وزارت محیط زیست
مرکل گفت، در وقت آزادی که حال انتظار او را می‌کشد، در این باره فکر خواهد کرد که "واقعا به چه چیزهایی علاقه دارد". او برای این کار در ۱۶ سال گذشته وقت کمی داشته است. مرکل ادامه داد: «بعد شاید سعی کنم چیزی بخوانم، چشمانم بسته می‌شوند و کمی می‌خوابم و بعد ببینیم کجا دوباره بیدار می‌شوم.»
فعلا برای روزهای آینده یک عکاس هنری و یک نویسنده داستان‌های جنایی اوقات مرکل را رزرو کرده‌اند. "آندریاس موهه" عکس‌هایی دوتایی و تکی از صدراعظم گرفته که او را در کمال آرامش و در یک تنهایی درخشان نشان می‌دهند و از این عکس‌ها نمایشگاهی هم برپا کرده است.
"داوید سفیر" نویسنده داستان‌های جنایی نیز بر این عقیده است که آنگلا مرکل بدون مشغله‌های کاری‌اش به سرعت خسته می‌شود. او در کتاب جنایی-کمدی‌اش "میس مرکل" صدراعظم را به خانه تعطیلاتش در برندنبورگ می‌برد و در آنجا او را در یک زندگی روستایی به تصویر می‌کشد. نویسنده در این کتاب، با الهام از داستان‌های خانم مارپل، نوشته آگاتا کریستی، مرکل را که فقط در حال راه‌پیمایی و آشپزی است با یک پرونده قتل روبرو می‌کند.
بازنشستگی بی‌دغدغه مالی
آنگلا مرکل ۱۷ ژوئیه امسال ۶۷ ساله شد. او بر خلاف بسیاری از هم‌سن‌هایش در آلمان، برای دوران بازنشستگی‌اش هیچ دغدغه مالی نخواهد داشت. در حال حاضر مرکل ماهیانه ۲۵ هزار یورو حقوق صدراعظمی دریافت می‌کند که این حقوق را به طور کامل تا سه ماه پس از پایان شغلش دریافت خواهد کرد. پس از آن حداکثر تا ۲۱ ماه نیمی از این مبلغ را دریافت می‌کند.
او همچنین ماهیانه ۱۰ هزار یورو بابت ۳۰ سال نمایندگی مجلس آلمان دریافت می‌کند.
آنگلا مرکل در کنار همسرش، یوآخیم زاوئر در سال ۲۰۲۱
حقوق بازنشستگی دائمی آنگلا مرکل با توجه به سمت‌هایی که او داشته تعیین می‌شود؛ وزیر، نماینده مجلس و صدراعظم. بر اساس قانونی که در سال ۱۹۵۳ تصویب شد، صدراعظمی که حداقل چهار سال در این پست باشد به طور مادام‌العمر ۲۷.۷۴ درصد از حقوقی را که در زمان بازنشستگی می‌گرفته، دریافت می‌کند. به ازای هر سالی که بیشتر از چهار سال صدراعظم بوده ۲.۳۹۱۶۷ درصد به حقوق او اضافه می‌شود اما حداکثر تا ۷۱.۷۵ درصد.
بدین ترتیب آنگلا مرکل تا پایان عمرش ماهیانه حدود ۱۵ هزار یورو حقوق بازنشستگی می‌گیرد. علاوه بر این او تا آخر عمرش حق استفاده از محافظ شخصی، یک خودروی کاری و یک دفتر در ساختمان بوندس‌تاگ، پارلمان آلمان در برلین را دارد. مرکل برای این دفتر تقاضای یک رییس دفتر، یک معاون رییس دفتر، دو سخنگو، سه مسئول امور اداری و دو راننده کرده است.
شغل دوم پس از صدراعظمی
تمامی کسانی که در دولت آلمان بوده‌اند تا پایان عمر باید اسرار دولتی را حفظ کنند و اجازه صحبت کردن در این باره را ندارند. اما می‌توانند به فعالیت‌های اقتصادی بپردازند. همچنین به دلیل ارتباطات سیاسی گسترده‌ای که دارند، می‌توانند به عنوان مشاور فعالیت کنند.
برخی از پیشینیان مرکل به طور کامل به فعالیت‌های اقتصادی مشغول شدند از جمله هلموت اشمیت که در سال ۱۹۸۲ مسئولیت انتشارات هفته نامه "دی‌تسایت" را بر عهده گرفت و نیز تا پایان عمرش به عنوان سخنران کار می‌کرد. او در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۲ گفت: «من این را برای خودم مقرر کرده‌ام که برای هر سخنرانی کمتر از ۱۵ هزار دلار نگیرم.»
خانه تعطیلات مرکل در "هوهن‌والده"
اما بیشتر از هلموت اشمیت، دو صدراعظم سابق دیگر هلموت کهل و گرهارد شرودر از گذشته سیاسی خود برای کسب درآمد استفاده کردند. کهل یک شرکت برای مشاوره سیاسی و استراتژی تاسیس کرد و به عنوان لابیست و مشاور درآمد زیادی کسب کرد.
گرهارد شرودر نیز علیرغم تمامی انتقادات در سال ۲۰۰۵ تنها چند ماه پس از پایان صدراعظمی‌اش برای خط لوله گازی نورد استریم فعالانه وارد عمل شد؛ شرکتی که زیرمجموعه شرکت روسی گازپروم است. او در زمان صدراعظمی‌اش نیز برای احداث این خط لوله بسیار تلاش کرده بود.
اما در سال‌های اخیر این قانون مصوب شده که اعضای سابق دولت وقتی قصد فعالیت اقتصادی دارند باید بررسی شود که فعالیت‌شان "تاثیر مخربی بر منافع عمومی" نداشته باشد. یک کمیسیون اخلاقی به دولت توصیه کرده که در صورت شک داشتن به این مسئله می‌توانند تا ۱۸ ماه صبر کنند و این فعالیت را متوقف کنند.
اما آنگلا مرکل هنوز فاش نکرده که می‌خواهد یک شغل جدید داشته باشد یا ترجیح می‌دهد به فعالیت‌های داوطلبانه بپردازد. چیزی که مشخص است این است که او فعلا در برلین می‌ماند و همسرش یوآخیم زاوئر ۷۲ ساله که متخصص شیمی کوانتوم است نیز فعلا قصد بازنشستگی ندارد. او پروفسور دانشگاه هومبولت برلین است و قرارداد او به عنوان محقق ارشد تا سال ۲۰۲۲ اعتبار دارد.
آفای رئیس جمهور! جمشید بسم‌اللهِ امروز کیست؟
جست‌وخیز ناموس در نروژ! هادی خرسندی
