ایران وایر - احسان مهرابی
نهادهای نزدیک به رهبر جمهوری اسلامی از چند ماه پیش بار دیگر پرونده‌های مراجع تقلید و روحانیون سرشناس مخالف او را نبش قبر کرده و تلاش می‌کنند با انتشار اطلاعات غلط، آن‌ها را موافق «علی خامنه‌ای» جلوه دهند یا بار دیگر تخریب‌شان کنند.
اکنون «موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی»، وابسته به وزارت اطلاعات مصاحبه‌ای را با یکی از مقامات وقت وزارت اطلاعات که نامش مشخص نیست، منتشر کرده است.
***
چندی پیش پروژه همراه نشان دادن آیت‌الله «احمد آذری قمی» با آیت‌الله «علی خامنه‌ای»، رهبر جمهوری اسلامی و پشیمانی او از مواضع خود با انتشار نامه‌ای که خانواده‌اش «جعلی» خواندند، شروع شد اما شکست خورد.
درباره آیت‌الله «حسین‌علی منتظری»، قائم‌مقام وقت «روح‌الله خمینی»، اولین رهبر جمهوری اسلامی اما ماجرا به قدری روشن است که دیگر نمی‌توان نامه‌های زیرخاکی را رو یا جعل کرد.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
در چند سال اخیر، انتشار فایل صوتی اعتراض آیت‌الله منتظری به اعدام‌های سال ۱۳۶۷، پخش مستند «قائم‌مقام» و مطرح شدن دوباره اعدام «مهدی هاشمی»، برادر داماد آیت‌الله منتظری در رسانه‌ها بار دیگر موضوع حذف قائم‌مقام رهبر پیشین جمهوری اسلامی را مطرح کرده است.
اینک «موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی»، وابسته به وزارت اطلاعات، هم‌زمان با دوازدهمین سالگرد درگذشت آیت‌الله منتظری، مصاحبه‌ای با یکی از مقامات وقت وزارت اطلاعات که نامش مشخص نیست را منتشر کرده است.
به جز «محمد محمدی ری‌شهری نیک» وزیر وقت اطلاعات، «روح‌الله حسینیان» و «غلام‌حسین محسنی اژه‌ای» نمایندگان وقت دادستانی در وزارت اطلاعات و «جواد اکبریان» بازجوی اصلی مهدی هاشمی، سه فرد دیگر به طور مستقیم در پروژه حذف آیت‌الله منتظری تاثیرگذار بودند.
«علی رازینی» نیز قاضی پرونده مهدی هاشمی و «علی فلاحیان»، قائم‌مقام وقت وزارت اطلاعات و هم‌چنین دادستان دادگاه ویژه روحانیت بود. اما مشخص نیست که این مقام امنیتی، یکی از این افراد رده اول بوده است یا فردی در رده‌های بعدی.
در سخنان این مقام وزارت اطلاعات، علاوه بر روایت‌های معمول و مغشوش نیروهای امنیتی و نهادهای جمهوری اسلامی درباره آیت‌الله خامنه‌ای، اعتراف می‌شود که ماجرای برخورد با آیت‌الله منتظری از یک سال پیش از بازداشت مهدی هاشمی، برادر داماد او کلید زده شده بود و از دوره‌ای نیز تلفن‌های نزدیکان آیت‌الله منتظری شنود می‌شده است.
در روایت‌های ابتدایی مقامات حکومت از حذف آیت‌الله منتظری، از جمله کتاب «خاطرات سیاسی» محمد محمدی ری‌شهری‌نیک، وزیر وقت اطلاعات، نقطه آغاز پرونده مهدی هاشمی و پس از آن، برخورد با آیت‌الله منتظری، کشف یک «خانه تیمی» وابسته به نهضت‌های آزادی‌بخش (نهادی شبیه به نیروی «قدس» فعلی) ذکر شده است.
با این حال، بنا بر آن‌چه در روایت این مقام اطلاعاتی آمده است، محمدی ری‌شهری سال ۱۳۶۴، یعنی یک سال پیش از دستگیری مهدی هاشمی، تعدادی از مقامات وزارت اطلاعات را گرد هم آورده و نگرانی آیت‌الله خمینی درباره دفتر آیت‌الله منتظری را مطرح کرده بود.
بر اساس این روایت، آیت‌الله خمینی به ری‌شهری گفته است: «من نگران قم و دفتر آقای منتظری و مسایل حاشیه‌ای این مجموعه، مثل مدارس و طیف سیدمهدی هاشمی هستم. شما موظفید این مساله را پی‌گیری کنید.»
این مقام اطلاعاتی روایت کرده است: «[در این جلسه] یکی از دوستان به‌عنوان مدیرکل اطلاعات قم در نظر گرفته شد تا با ماموریت پی‌گیری مسایل مربوط به بیت و اطرافیان آقای منتظری، در قم مستقر و مشغول به‌کار شود.»
روح‌الله حسینیان نیز روایتی شبیه به این موضوع را بیان کرده بود اما زمان ادعایی روایتش یک سال جلوتر است.
او گفته بود در اوایل تشکیل وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۳، محمد محمدی ری‌شهری پس از دیدار با آیت‌الله خمینی، او، غلام‌حسین محسنی اژه‌ای و جواد اکبریان را خواسته و گفته بود روی مهدی هاشمی کار کنید.
آیت‌الله منتظری نیز در خاطراتش اشاره می‌کند که در اواخر زمستان سال ۱۳۶۴، «اکبر هاشمی رفسنجانی» و «احمد خمینی» پس از جلسه سران قوا نزد او مانده‌اند و هاشمی رفسنجانی از حساسیت بر روی مهدی هاشمی سخن گفته است.
یک سال پس از این جلسه و اتفاقات دیگر، مهدی هاشمی را بازداشت و ششم مهر ۱۳۶۶ اعدام کردند و پروژه حذف آیت‌الله منتظری نیز وارد فاز علنی شد.
شنود نزدیکان آیت‌الله منتظری
این مقام اطلاعاتی هم‌چنین گفته که پس از این جلسه ری‌شهری با مقامات وزارت اطلاعات، کنترل دفتر آیت‌الله منتظری و نزدیکانش آغاز شده است.
به گفته او، تلفن‌های دفتر آیت‌الله منتظری شنود نمی‌شده اما تلفن‌های مرتبطین با «سوژه اصلی» شنود می‌شدند: «[اما] بعد از ماجرای دستگیری سیدمهدی و مشکلاتی که آقای منتظری درست کرد، مجوز کنترل‌های فنی هم توسعه پیدا کرد و دست سیستم بازتر شد.»
در کتاب‌های دفتر آیت‌الله منتظری اما اعلام شده است که تلفن‌های دفتر او نیز شنود می‌شده‌اند.
این مقام اطلاعاتی هم‌چنین گفته است که چند نفر در پروژه کسب اطلاعات برای حذف مهدی هاشمی و آیت‌الله منتظری همکاری کرده‌اند؛ سخنانی که مشخص نیست چه‌قدر درست باشند. زیرا مقامات حکومت از همه اتهامات مطرح شده درباره مهدی هاشمی، از جمله قتل‌هایی که پیش و پس از انقلاب توسط افراد نزدیک به او انجام شده، اطلاع داشته و چه بسا آن‌ها را تشویق هم می‌کرده‌اند.
او در این میان از «سلمان صفوی»، برادر «یحیی رحیم صفوی» نام برده است که از افراد نزدیک به مهدی هاشمی بود و مدتی نیز ریاست مرکز اسلامی لندن را بر عهده داشت.
این مقام اطلاعاتی گفته است: «[او] همکاری داشت و در یک صحنه‌سازی هماهنگ شده فرار کرد و به خارج رفت.»
سلمان صفوی یکی از اعضای «شورای کتاب‌خانه سیاسی» بود که زیر نظر مهدی هاشمی اداره می‌شد.
این مقام اطلاعاتی هم‌چنین گفته که وزارت اطلاعات برای کسب اطلاع از مهدی هاشمی، از اعضای خارجی مرتبط با نهضت‌های آزادی‌بخش استفاده کرده است.
تصمیم آیت‌الله خمینی به حذف آیت‌الله منتظری
این مقام اطلاعاتی با اشاره به پیام آیت‌الله خمینی به نشست مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۲، نتیجه گرفته که رهبر وقت جمهوری اسلامی از همان زمان میانه خوبی با آیت‌الله منتظری نداشته است. در آن زمان، آیت‌الله منتظری هنوز به عنوان قائم‌مقام رهبری یا رهبر آینده انتخاب نشده بود.
آیت‌الله خمینی در آن پیام گفته بود: «باید بدانید که تبه‌کاران و جنایت‌پیشگان بیش از هرکس چشم طمع به شما دوخته‌اند و با اشخاص نفوذی در بیوت شما با چهره‌های صد درصد اسلامی و انقلابی ممکن است خدای ناخواسته فاجعه به بار بیاورند و با یک عمل انحرافی، نظام را به انحراف بکشانند و با دست شما به اسلام و جمهوری اسلامی سیلی بزنند.»
در همان زمان نیز زمزمه‌هایی در مجلس خبرگان رهبری درباره دفتر آیت‌الله منتظری و مهدی هاشمی مطرح بود. حتی این موضوع در جلسات رای‌گیری درباره انتخاب آیت‌الله منتظری به عنوان رهبر آینده مطرح شد؛ از جمله احمد آذری قمی به اطرافیان آیت‌الله منتظری اشاره کرد اما «ابراهیم امینی» گفت: «بهتر بود درباره بیت ایشان هم صحبت نمی‌شد. صلاح نیست در یک مجلس عمومی، آن هم یک چیزی که آدم اطلاع کافی ممکن است نداشته باشد و مستند نیست، صحبت کند. ایشان این جور نیست که هر چه به او گفتند، تحت تاثیر قرار بگیرد و عمل کند.»
در سال‌های گذشته نیز بحث‌های مختلفی درباره مخالفت آیت‌الله خمینی با انتخاب آیت‌الله منتظری به عنوان رهبر آینده، از جمله روایت «محمد محمدی گیلانی» مطرح شده است. محمدی گیلانی گفته آیت‌الله خمینی خواستار آن شده بود که موضوع انتخاب آیت‌الله منتظری به عنوان رهبر آینده در نشست مجلس خبرگان رهبری در سال ۱۳۶۴ مطرح نشود.
هاشمی رفسنجانی اما روایت کرده که آیت‌الله خمینی پیش از جلسه خبرگان، از نظر خود منصرف شده و به او گفته بود اگر این نظر بیان شود، آثار بدی برای آیت‌الله منتظری و نظام خواهد داشت و دست همه را می‌بندد.
آیت‌الله خامنه‌ای نیز گفته است: «قضیه آقای محمدی گیلانی و ملاقاتش با امام و پیغام به آقای هاشمی رفسنجانی را من سال‌ها بعد شنیدم. اصلاً گمان نمی‌کردیم امام با این قضیه مخالفتی داشته باشد. فکر می‌کردیم این چیزی است که حتماً امام [با آن] موافق است.»
«محسن کدیور»، پژوهش‌گر دینی از علی خامنه‌ای به عنوان کارگردان اصلی انتخاب منتظری به عنوان رهبر آینده و از هاشمی رفسنجانی، دستیار اول کارگردان نام برده و نوشته است: «بسیار مستبعد است (دور از احتمال) که این دو نفر با علم یا حتی احتمال مخالفت آقای خمینی، اقدام به تصویب آن کرده باشند.»
با این حال، شواهد دیگری وجود دارد که نزدیکان آیت‌الله خمینی و به‌ویژه احمد خمینی از همان ابتدا برای حذف آیت‌الله منتظری تلاش می‌کردند.
یکی از شواهد، نامه احمد خمینی به آیت‌الله منتظری در سال ۱۳۵۹ است که موسسه تنظیم و نشر آثار آیت‌الله خمینی آن را تکذیب نکرده است.
در این نامه، احمد خمینی از تشکیل دفتر، فعالیت‌های سیاسی آیت‌الله منتظری و پخش دیدارهای او از رادیو و تلویزیون انتقاد کرده و نوشته بود: «به زور نمی‌شود رهبر شد و به زور نمی‌شود مرجع شد.»
ترس حکومت از اتحاد ارگانیک میان مردم
جشن شب یلدا؛ سنت دیرین ایرانیان
