آنچه لاوروف به وزیر خارجه ایران گفت، برخلاف رویهای بود که از سال ۹۲ وجود داشته / مسکو دارد تفسیر جدید از برجام ارائه میدهد
یک کارشناس سیاست خارجی معتقد است وزیر خارجه روسیه در گفتگو با همتای ایرانی خود، نه تنها از موضع خود درمورد دریافت تضمین کتبی عقب ننشسته، بلکه یک گام هم فراتر رفته است.
رحمان قهرمانپور در گفتگو با «انتخاب» در پاسخ به پرسشی مبنی بر گفتگوی تلفنی امیرعبداللهیان و لاوروف پس از درخواست تضمین روسیه از امریکا در برجام مطرح کرد: «آقای امیرعبداللهیان بعد از موضع روسیه درباره گرفتن تضمین در اجرای برجام، با آقای لاوروف صحبت کرده و موضع مهمی گرفتهاند. ایشان عنوان کردهاند که از نظر جمهوری اسلامی نه جنگ راه حل است و نه نادیده گرفتن ملاحظات امنیتی روسیه. به باور من با توجه به حواشی که یک هفته اخیر در مورد موضعگیریهای برخی از مقامات جمهوری اسلامی پیشآمده بود، این یک امر مهم بود. اما در نقطه مقابل انتظار داشتیم که آقای لاوروف بخشی از موضع قبلی خود را تصحیح کند یا توضیح دهد، اما چنین نشد و به نظر میرسد لاوروف یک گام هم فراتر رفته است و نه تنها خواستار گرفتن تضمین کتبی از امریکا شده و موضع قبلی مسکو را تکرار کرده است، بلکه خواهان این شده است که طرفهای برجام همه از حقوق برابر برخوردار باشند. این خواسته خلاف رویهای بود که از سال ۹۲ وجود داشته است و خود روسیه هم به نوعی این عرف و رویه را پذیرفته بود.»
این تحلیلگر سیاست خارجی درباره رویهای که پیش از این وجود داشته است، گفت: «آن رویه این بود که طرفین اصلی برجام ایران و امریکا هستند و طرفهای دیگر یعنی اتحادیه اروپا، روسیه و چین تلاش میکنند تا این دو طرف مشکلشان را حل کنند. حتی از نظر حقوقی کار نظارت برجام به اتحادیه اروپا سپرده شده است و روسیه و چین بیشتر به عنوان ناظری برای کمک به حل اختلافات هستند.»
قهرمانپور افزود: «با این تفاسیر، این موضعگیری روسیه در نقض آن رویهای بوده که پیش از این وجود داشته است و بر اساس آن خود روسیه و چین تمایل نداشتند که در برجام نقش بیشتری بر عهده گیرند. همچنین به نظر میرسد این تعبیر جدیدی از کرملین در مورد برجام است و در واقع تفسیر جدیدی از برجام را ارائه میدهد که ما این تفسیر را تا پیش از این نداشتهایم و نمیدانیم آیا چین هم با این تفسیر موافقت میکند یا خیر. در هر حال این موضعگیری آقای لاوروف قدری بر آیندهی احیای برجام سایه افکنده است. هرچند بدون حضور روسیه هم احیای برجام ممکن است، ولی با توجه به روابط نزدیکی که جمهوری اسلامی با روسیه داشته، میخواهد که رضایت روسیه را در این مورد جلب کند.»
این پژوهشگر ارشد روابط بین الملل در پاسخ به این پرسش که آیا امکان دارد امریکا تضمینی به روسیه دهد، اظهار کرد: «آقای بلینکن موضع رسمی وزارت خارجه امریکا را اعلام کرد و گفت که چنین تضمینی نمیتواند بدهد، ضمن اینکه اصلا ضرورتی ندارد چراکه نقش روسیه در برجام، بنابر اخباری که منتشر شده، در حد اورانیوم ۲۰ درصد و ۶۰ درصد است و فراتر از این نیست. افزون بر این بازطراحی راکتور آب سنگین عراق هم به چین و انگلیس سپرده شده است؛ بنابراین روسیه در اجرای برجام حداقل تا قبل از آن که نقش آنچنانی نداشته است، این بار هم اگر توافقی شود حداکثر تقشی که خواهد داشت مسئله اورانیوم ۲۰ درصد و ۶۰ درصد خواهد بود. کما اینکه امریکا هم اعلام کرده که تحریمهایی که علیه روسیه اعمال شده است تاثیر و ارتباطی در اجرای برجام ندارد. افزون بر این امریکا یک نظام ریاستی است و به لحاظ معاملات سیاسی داخلی نمیتواند چنین تضمینی دهد، دو سال دیگر هم انتخابات ریاست جمهوری است و هر کس دیگری که بر سرکار بیاید، این تضمین دیگر اهمیت و اعتباری ندارد. چنانکه به ایران هم تضمینی برای اینکه از برجام خارج نمیشود را نداده است.»
***
در همین زمینه:
بیانیه وزارت خارجه روسیه در مورد مکالمه تلفنی لاوروف - امیرعبداللهیان
سایت وزارت خارجه فدراسیون روسیهاز گفت و گوی تلفنی وزرای خارجه ایران و این کشور خبر داده است
بنابر گزارش دیده بان ایران؛ بر اساس بیانیه منتشر شده در سایت وزارت خارجه روسیه «سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه امروز با حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تلفنی گفتگو کرد.»
در این گفت و گو تاکید شد که احیای توافق هسته ای(برجام) باید تضمین کند که همه شرکتکنندگان در آن از حقوق برابر در زمینه توسعه بدون مانع همکاریها در همه زمینهها بدون هیچ تبعیضی برخوردار باشند.
در این تماس تلفنی تبادل نظر در مورد تعدادی از موضوعات مهم در دستور کار منطقه ای و بین المللی از جمله حل و فصل سوریه و وضعیت اوکراین صورت گرفت.
سرگئی لاوروف به همتای ایرانی خود، گفته است که روسیه میخواهد احیای برجام به همه کشورهای عضو، حقی یکسان در پیشبرد همکاریهای بدون مانع با ایران در همه زمینهها و بدون تبعیض بدهد.
لاوروف تاکید کرده احیای برجام نباید به تبعیض در همکاری کشورهای مذاکره کننده با ایران منجر شود.
در این تماس تلفنی تبادل نظر در مورد تعدادی از موضوعات مهم در دستور کار منطقه ای و بین المللی از جمله حل و فصل سوریه و وضعیت اوکراین صورت گرفت.
آنطور که سایت وزارت خارجه روسیه گزارش داده، تماس تلفنی وزیران خارجه دو کشور به ابتکار ایران بوده است.
بنابر گزارش دیده بان ایران؛ لاوروف چند روز پیش در اظهار نظری جنجالی گفته بود آمریکا باید ضمانت کتبی دهد که تحریمهای جدید اعمال شده علیه مسکو بهدلیل تهاجم این کشور به اوکراین، پس از احیای برجام بر روابط تجاری ایران و روسیه اثر منفی نخواهد داشت. ظاهراً دولت چین هم چنین درخواستی از طرف غربی داشته است.
فرانسه این درخواست را «باجگیری» از مذاکرات برجام خوانده و آمریکا نیز گفته است که درخواست روسها «بیربط» است.
تلاش نافرجام دو عضو سپاه برای ترور جان بولتون
درگیری دوباره نیروهای ایران و طالبان