سازمان حقوق بشر ایران؛ ۲۵ مهر ۱۴۰۱: شمار کشتهشدگان اعتراضات اخیر به دستکم ۲۱۵ تن، از جمله ۲۷ کودک، افزایش یافت. حمله و سرکوب خشونتبار کودکان در مدارس، خشم عمومی را در بسیاری از شهرها برانگیخته است.
سازمان حقوق بشر ایران ضمن محکوم کردن سرکوب خشونت بار کودکان و زندانیان در اعتراضات سراسری اخیر، بار دیگر بر ضرورت تشکیل یک سازوکار مستقل تحت نظارت سازمان ملل، برای حسابرسی مسئولان جنایات انجام شده از سوی نیروهای امنیتی و سرکوبگر، تاکید کرد.
محمود امیری مقدم مدیر این سازمان در این خصوص گفت: «خشونت بیپروای حکومت که حتی کودکان و زندانیان را نیز هدف قرار میدهد، همراه با روایت دروغین مقامات جمهوری اسلامی، نیاز فوری به ورود جامعه جهانی و تشکیل مکانیزم پاسخگویی آمران و عاملان جنایتها و تحقیق مستقل تحت نظارت سازمان ملل را بیش از پیش کرده است.»
شامگاه ۲۳ مهر ماه، زندان اوین، واقع در شمال تهران، شاهد آتشسوزی و ناآرامیهایی بود که طی آن به گزارش رسانههای رسمی، ۸ تن کشته و دهها تن مجروح شدند. در جریان این واقعه و روز بعد از آن، زندانیان سیاسی بسیاری، به شدت مورد ضرب و جرح قرار گرفتند و به زندان رجاییشهر کرج منتقل شدند. رسانههای رسمی با پخش روایتهای خلاف واقع و تحریف حقایق سعی کردند این ناآرامیها را نزاع بین زندانیان غیرسیاسی و بیارتباط با اعتراضات اخیر نشان دهند. احتمال میرود میزان کشتهشدگان زندان اوین، بسیار بیشتر از چیزی باشد که رسانههای رسمی در ایران اعلام کردند.
روز یکشنبه ۱۷ مهر ماه نیز، اخباری در خصوص شورش و درگیری بین زندانیان و نیروهای حکومتی در زندان مرکزی رشت (لاکان)، منتشر شده بود که بر اساس گزارشهای تایید نشده شش زندانی جان خود را ازدست دادند. سازمان حقوق بشر ایران هنوز موفق به تایید تعداد دقیق یا هویت کشتهشدگان در این دو زندان نشده و به همین دلیل، آمار کشتهشدگان این دو زندان، در آمار فوقالذکر لحاظ نشده است. این سازمان بار دیگر تاکید میکند که آمار کنونی «حداقلی» است و تنها مواردی را شامل میشود که مورد تایید محققان سازمان قرار گرفتهاند. بنابراین، آمار واقعی کشتهشدگان بسیار بیشتر ارزیابی میشود و سازمان حقوق بشر ایران کماکان به تحقیقات خود ادامه میدهد.
***
بر اساس آمار و اطلاعات سازمان حقوق بشر ایران، شمار کشتهشدگان اعتراضات اخیر به دستکم ۲۱۵ نفر رسیده است. براساس گزارشهایی که این سازمان دریافت کرده، ۲۷ تن از کشتهشدگان زیر ۱۸ سال سن داشتهاند. هنوز برای تمام آنها شناسنامه و اسنادی که نشانگر سن دقیق ایشان باشد، دریافت نشده است. تلاش برای ثبت دقیق سن آنان ادامه دارد.
کشتهشدگان تا امروز از ۱۹ استان مختلف گزارش شدهاند و بیشترین کشتهها به ترتیب از استانهای سیستان و بلوچستان، مازندران، کردستان، گیلان و تهران بودهاند. بیشترین کشتهها به ترتیب در روزهای ۳۰ شهریور (۲۱ سپتامبر)، ۳۱ شهریور (۲۲ سپتامبر) و ۸ مهر (۳۰ سپتامبر) گزارش شدهاند.
۱۹ استانی که کشته شدن معترضان در آنها کشتهشدهاند، به این شرح است: سیستان و بلوچستان ۹۳ نفر، مازندران ۲۸ نفر، کردستان ۱۶ نفر، تهران ۱۵ نفر، گیلان ۱۴ نفر، آذربایجان غربی ۱۳ نفر، کرمانشاه ۱۰ نفر، البرز ۶ نفر، خراسان رضوی ۴ نفر، اصفهان ۳ نفر، قزوین ۲ نفر، کهگیلویه و بویراحمد ۲ نفر، زنجان ۲ نفر، آذربایجان شرقی ۲ نفر، اردبیل ۱ نفر، ایلام ۱ نفر، بوشهر ۱ نفر، سمنان ۱ نفر، خوزستان ۱ نفر.
سازمان حقوق بشر ایران همچنین گزارشهای متعددی از بازداشتهای گروهی فعالان مدنی و معترضان دریافت کرده است. بدرفتاری و استفاده از شکنجه علیه این معترضان به کرات گزارش شده و دستکم دو نفر از کشتهشدگان اخیر، در بازداشت جان خود را از دست دادهاند. بستگان برخی از بازداشت شدگان به سازمان حقوق بشر ایران گفتند که عزیزانشان برای اعتراف تلویزیونی تحت فشار قرار دارند.
در استان سیستان و بلوچستان، روز جمعه ۸ مهر ماه، تجمعی پس از نماز جمعه در زاهدان در اعتراض به تجاوز فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر نوجوان بلوچ شکل گرفت که با سرکوب خونباری همراه شد. این روز از سوی فعالان مدنی و رسانهها «جمعه خونین زاهدان» لقب گرفته است.
شمار کشته شدگان «جمعه خونین زاهدان» که از سوی «کمپین فعالین بلوچ» اعلام شده، به دستکم ۹۳ نفر رسید. شماری از این افراد، روزهای بعد در بیمارستان جان خود را از دست دادهاند.