هاشمی گفته بود نگرانم روزی زنان اقدام تندی علیه ما بکنند
اسحاق جهانگیری، معاون اول دولت روحانی، با اشاره به اعتراضات سراسری علیه جمهوری اسلامی گفت اکبر هاشمی رفسنجانی در یک ملاقات به او گفته بود: «من نگران روزی هستم که زنان کشور دست به اقدام تندی علیه ما بزنند.»
روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: معاون اول رئیس جمهور در دولت های یازدهم و دوازدهم گفت: در آمارهایی که امروز ازسوی مسئولین اعلام میشود، این تعداد بازداشتی، نگرانکننده است.
بهرحال، هر فرد زندانی دارای خانواده و فامیل، دوست و... است و نتیجه هر برخوردی، در مجموعه بزرگی انعکاس یافته، و نگرانی ایجاد میکند. دشمنان نیز همین را به فرصتی برای تبلیغ علیه کشور بدل کردهاند.
روزنامه جمهوری اسلامی درصدد برآمد با توجه به شرایط خاص کنونی کشور، از صاحبنظران بپرسد اگر آیتالله هاشمی رفسنجانی اکنون در میان ما بود، با وضعیت موجود چه برخوردی میکرد؟
به این سوال و همینطور درخواست نقل یک خاطره از ایشان، جمعی از صاحبنظران پاسخ دادهاند که از امروز متن این پاسخها را از نظر خوانندگان گرامی روزنامه میگذرانیم.
متن سوالها اینها هستند...
۱- پاییز ۱۴۰۱ با خاطرههای رنج آوری از اعتراضات و اغتشاشات و خسارتهای جانی و مالی زیادی به کشورمان همراه بود. در این شرایط دشوار، جای خالی آیتالله هاشمی رفسنجانی که بحرانها را با مهارت مهار میکرد خالی است. به نظر شما اگر ایشان در این زمان در میان ما بودند، چه میکردند؟
۲- لطفا خاطرهای از نوع حکمرانی آیتالله هاشمی رفسنجانی بفرمایید.
اگر هاشمی رفسنجانی امروز بود به عنوان مدیری همه جانبه نگر و آیندهنگر، با کوله باری از تجربه و شناخت عمیقی که از ایران و مسائل بحرانی آن داشت، بهمثابه مشاوری دلسوز برای رهبری و جامعه، راه برونرفت از بحران کنونی را در جلب مشارکت تام و تمام مردم در حل مساله میدید. راهبرد بلندمدتی با محوریت توسعه ایران و حل موانع آن ارائه میداد. در کوتاه مدت توصیهاش به نحوی بود که نظامی که مردمی بودن مهمترین سرمایه و امتیازش بوده است، به همان مسیر برگردد. و با برخی اقدامات نسنجیده و افراطی به بهانه مقابله با بحران، موجب افزایش نارضایتی و خشم عمومی و مایه تمسخر دشمنان جهانی و منطقه نشود.
هاشمی رفسنجانی همانند هر انسان و مدیری خالی از نقد نبود، اما او را باید در یک فرآیند و بهویژه در مقاطع حساس دوران آخر عمر پربارش دید و بر آن اساس قضاوت کرد. او در نماز جمعه تیرماه سال ۸۸ که آخرین نماز جمعه او هم شد برای حل وقایع آن سال در کوتاه مدت، پنج پیشنهاد داد که اکنون هم همان پیشنهادها میتواند راهگشا باشد. البته همزمان با اعلام راهبرد اصلاحی بلند مدت، مفروض آقای هاشمی در پیشنهادهایش این بود که مردم همهکاره نظام هستند و مشروعیت همه مسئولین با رای و همراهی اکثریت مردم است. لذا بر آن مبنا، پنج موضوع را مطرح کرد که من آنها «روز آمد» میکنم.
۲. جلب اعتماد عمومی؛ متاسفانه امروز اعتماد مردم و سرمایه اجتماعی آسیبهای زیادی دیده و بازسازی آن ضرورت حیاتی دارد. پس بهتر است هرچه زودتر بدون نگرانی سیاسی و امنیتی برای اجرای آن اقدام لازم را انجام دهند یا اخذ نظر مردم مطابق اصل ۵۹ قانون اساسی در مسائل مهم کشور.
۳. آزادی زندانیان؛ در آمارهایی که امروز ازسوی مسئولین اعلام میشود، این تعداد بازداشتی، نگرانکننده است. بهرحال، هر فرد زندانی دارای خانواده و فامیل، دوست و... است و نتیجه هر برخوردی، در مجموعه بزرگی انعکاس یافته، و نگرانی ایجاد میکند.
دشمنان نیز همین را به فرصتی برای تبلیغ علیه کشور بدل کردهاند. باید از جناب اژهای خواست که به قضات دستور دهد ضمن طی روند قانونی و دقیق در محاکم، در صدور احکام، قانون و رافت اسلامی اصل و مبنا باشد نه به شکلی که نه فقط افکار عمومی، که صاحبنظران حقوق و فقه هم به احکام صادره ایرادات جدی وارد کنند. این توجه در بحث حیات دوچندان است، چرا که پس از اجرای چنین احکامی، راه بازگشتی وجود ندارد.
۴. دلجویی از آسیب دیدگان؛ باید در هر رخدادی به دلجویی از آسیبدیدگان و مردم پرداخت. در این دوره اعزام هیات منتخب رهبری به سیستان و بلوچستان، آنهم استانی با آن حجم از محرومیت، و مردمی کاملاً وفادار به ایران اقدامی مناسب بود. مسئولین و اعضای هیات باید با پیگیری و مذاکره با چهرههای ذینفوذ استان و نیز افراد صاحبنظری که در دورههای مختلف در این استان مسئولیت داشتهاند، راهکارهای خود را تکمیل و مسئله احساس تبعیض مردم شریف بلوچ را به نحوی پایدار حل کنند. همین کار در مورد سایر مناطق کشور خصوصاً کردستان عزیز و نیز شهرستان ایذه میتواند انجام بگیرد.
۵. آزادی رسانه؛ آزادی رسانه امروز جز مهمترین حقوق و مطالبات مردم است که در قانون اساسی هم به آن پرداخته شده است. اگر رسانههای تصویری، مکتوب و مجازی محدودیتی جز قانون نداشته باشند، مردمی که اعتراض و مطالبههایی دارند، سخن خود را در رسانههای داخلی و یا در زبان نمایندگان واقعی خود میبینند. در این صورت است که دیگر ضرورتی برای اجتماعات و تحرکهای اعتراضی تند نمیبینند و مرجعیت رسانه به خارج از کشور نمیرود.
آقای هاشمی در موضوع زنان هم نظرات بسیار راهگشایی داشت. نگرانی او از بیتوجهی به نیمی از جمعیت کشور در سخنان و رفتارش انعکاس داشت. یکبار در ملاقاتی که با او داشتم به این موضوع پرداختم که این میزان محدودیت برای زنان مشکلساز است. اگر بخواهیم زنی با داشتن همه شایستگیها در مدیریت کلان بهکار بگیریم باید ملاحظات افراد و شخصیتهای مختلف را مدنظر داشته باشیم. گویی ناراحت نشدن فلان شخصیت مهم است، ولی بیاعتمادی و ناامیدی نیمی از جمعیت کشور نه. او با صراحت این نظر را تایید کرد و با ناراحتی گفت من نگران روزی هستم که زنان کشور دست به اقدام تندی علیه ما بزنند. آنقدر این سخن تکان دهنده بود که در یکی از جلسات دولت در سال ۹۸ (درمذاکرات دولت ثبت است) که شاید بحث در مورد خودکشی دختری بود که میخواست به ورزشگاه برود، این مساله و نگاه ایشان را مطرح کردم. آقای هاشمی نتیجه محدودیتها و فشارها را چنین میدید.
در پایان میگویم حل مسائل کشور نیازمند حل مشکلات معیشتی و بهبود وضعیت رفاهی مردم ایران است. لازمه حل مشکلات معیشتی نیز تمرکز بر مسائل اقتصادی، و این یعنی اقتصادی به مسئله اصلی ایران تبدیل شود. پذیرش این سیاست بمعنای قبول تمام الزامات آن است در زمان کنونی حل مسائل اقتصادی نیز به میزان زیادی به حل مسائل خارجی و تحریمها برای فراهم شدن بستر لازم برای تعامل گسترده و بدون محدودیت با کشورهای هدف است نیاز دارد.