Saturday, Feb 18, 2023

صفحه نخست » عبدالکریم سروش مؤمنی که به جنگ معیارهای نسل امروز ایران آمده، نیکروز اعظمی

Nikrooz_Azami_2.jpgمؤمنی که دیوار کبریایی اش فرسوده شده و در حال فرو ریختن است. سرگشته ای که لگام زبان رها کرده و بی مهار یک مشت جفنگیات به نسل جوان ایران بار می کند تا که خود سبکبال گردد. نسل جوانی که نشستن در زیر منبر و گوش سپردن به واعظ مؤمن را منکر است و بر نمی تابد. پرخاشگریِ اینروزهای سروش ناشی از همین نکته است. کسی که حداقل دو نسل را با بار معنویت و اخلاقیتِ خوانسالارانه دینی اش فریفته اما امروز می بیند که دستاورد آنها برای نسل جوان امروز، مفت نمی ارزد و با آن بیگانه است. مؤمن دلده ای که بلند بالاییِ طبع اسلامی و عرفانی اش سقف فلک را هم می شکافد بی آنکه رضا گردد.

چونکه رضایت نقطه پایانِ یک موضوع حل شده، است. و در پسِ این پایان، موضوع تازه مطرح می گردد. اما پایان ناپذیری استغنای طبع اسلامی و عرفانی سروش هر نوع مجال دیگر را، از وی می رُباید و در همانجا پایبندش می کند بی آنکه بتواند بخود باز گردد. و چون بخود باز نمی گردد تا درون خویشتنش را ببیند، به همین جهت نسبت به خویشتن دینی و عرفانی اش رضا می دهد. وی که در چنین مکانِ منزلتی استوار پای کوبیده و صیقل خورده برایش گران آمده تا در عصری بزیید که نسل جوان امروزی، به داشته های دینی و عرفانی تلمبار شده در ذهنش، وقعی ننهد. این همان دلیلی است که وی با تیغ تیز مؤمنانه به میدان ستیز با نسل جوان ایران و هنرمندانش، بیاید. میان وی و معیارهای نسل جوان کمترین رشته پیوند وجود ندارد. هر چه هست ستیز است در نفی یکدیگر.

سروش هنرنشناس بیهوده گو ست. بی هنری اش را از اسلام دارد که هنر، خصوصاً از جنس طنز و فکاهی اش، نمی توانسته در آن راهی داشته باشد. اسلامی که از میان مردمان متوحش دارای مناسبات قبیله ای برخاسته و در واقع، آغاز بنیاد گذاری و استمرارش بدون شمشیر و خون ممکن نمی شده. چنین دین تعزیه گردان و خشن را چه به هنر، آنهم از نوع طنز و فکاهی که تا مغز استخوان ته نشین می شود و می گزد. بی دلیل نبوده که ترانه انتقادی "نقی" اثر شاهین نجفی و "برهنگی" گلشیفته فراهانی جهت درهم شکستن دیندارانی که از جسم زن برای عوام تابو ساخته، تا مغز استخوانش را گزیده. هر دو موردِ هنرنمایی های شاهین نجفی و گلشیفته فراهانی در حیطه سکولاریسم سیاسی می گنجند و کمترین عمل مجرمانه در آنها یافت نمی شوند مگر از منظر اسلامی سروش، جرم محسوب شوند. اثر داغ هنری این دو هنرمند بی باک و بی ریا چنان بر قلب اسلامی سروش چنگ انداخته که به هر چیز از جمله بیان "سرتا پا برهنه"(که منظورش گلشیفته فراهانی ست)امساک می جوید تا بلکه بتواند آنها را در افکار و انظار عمومی منزوی سازد. غافل از اینکه "آن سبو بشکست و آن پیمانه ریخت". به دلیل اینکه دنیای افکار عمومی جوانان، دنیای غیر اسلامی ست و بینش مؤمنانه سروش در این دنیا رو به قبله و احتضار است.

در نظام "سکولاریسم سیاسی" که سروش آن را پیشترها و در آغاز سکونتش در غرب پذیرفته بود، هنر طنز و فکاهی و بطورکلی همه چیز از جمله "برهنه"شدن جهت اعتراض به کم و کاستی های مسائل و موضوعات موجود، مجاز است. سروش به تأسی از اسلام، دشمن هنر طنز و فکاهی هست. اسلامی که تمسخر انسان غیر مسلمان را مجاز می داند اما برعکس آن را غیر مجاز. مثلاً اگر آن فرد بینوا و فلک زده، تی شرت حکاکی شده ی خوک نشان از قیافه ترامپ را به خود ببندد و به نمایش گذارد کک سروش هم نمی گزد اما اگر به یکی از پیشوایان اسلامی سروش بگویی بالای چشمش ابروست، رگ غوغاسالاری اسلامی اش متورم می شود.

اگر "برهنه" شدن با انگیزه اعتراض به تابوی اسلامی شده ی جسم زن، به قبای اسلامی سروش بر می خورد اما باید بداند که اسلام در تجاوز به جسم زنِ غیر مسلمانِ به اسارت درآمده، دستورالعمل دارد. باری، "سرتا پا برهنه" شدنِ هنرمندِ زن جوان، فریاد خشم بوده بر مذهبی که از جسم زن برای عوام تابو می سازد اما برای خواص مسلمان، حق تجاوز به زن غیر مسلمان را مجاز می شمارد. چنین فریاد و فریادهای خشم نسل امروز ایران بود که از آن، خیزش انقلابی زن زندگی آزادی برخاست. و می رود تا با برهم زدن نظم و هنجار نفسگیر اسلامی، بنیان های سازمان اجتماعی و نظم سیاسی سکولار را پی بریزد. و اگر ادعای سروش مبنی بر پذیرش "سکولاریسم سیاسی" جدی می بود حتماً با این فریادها که در خیزش انقلابی زن زندگی آزادی تبلور پیدا کرده، کنار می آمد. اما عبدالکریم سروش با حاضر شدن در میدان جنگ برای نبرد با معیارهای نوین و غیر دینی/اسلامیِ نسل امروز ایران، نشان داده که با چنین فضای انقلابی بیگانه است.کالای مؤمنانه و بُنجل عبدالکریم سروش نیازمند فضای میدان داری اسلامی و اصلاح طلبیِ اسلامی است که این هم به ورشکستگی کامل کشیده شده، گواهش، خیزش انقلابی مهسایی است.



Copyright© 1998 - 2024 Gooya.com - سردبیر خبرنامه: [email protected] تبلیغات: [email protected] Cookie Policy