جواد رنجبر درخشیلر، شاهنامهپژوه و دانشآموخته علوم سیاسی، در توییتی در واکنش به مصاحبهی رضا پهلوی در شبکه ایندیپندنت فارسی چنین گفت: چرا کسی به این وهن شاهنشاهی ایران نمیگوید که در ایران تبعیض قومیتی نداریم؟ رنجبر در تماس خبرنگار انصاف نیوز باز هم بر این گفتهاش تاکید کرد و گفت که «محور اصلی تبعیضهایی که به وجود میآید بر سر ابراز وفاداری به جمهوری اسلامیست». او همچنین به این موضوع هم اشاره کرد که در زمانهی پهلوی اول و دوم نیز بحث تبعیض قومیتی در ایران وجود نداشته است و این امر نسبتی نارواست.
در ایران تبعیض قومیتی نداریم
انصاف نیوز: چرا تبعیض قومیتی در ایران نداریم؟
بحث مفصلیست و در این مقال نمیگنجد اما خلاصهاش این است که ما در ایران تبعیض قومی به آن معنایی که تصور میشود، نداریم؛ اینکه افراد به دلیل قومیتشان از حقوقی محروم شوند را نه در قانونمان داریم و نه در رویهها و عرف سیاسیمان. افراد را براساس موارد دیگری نظیر ایدئولوژی، وفاداری به حکومت و... در ایران تقسیمبندی میکنند. مثلا در استخدام افراد چنین چیزی اتفاق نیفتاده که فردی مثلا به دلیل تبریزی بودن یا قمی بودن رد شود.
این درواقع وهنیست که بسیاری در ایران به آن دچار شدهاند و از بس تکرار شده این را به عنوان یک حقیقت غیر قابل تغییر پذیرفتهاند. طوری که وقتی من این حرف را میزنم شما هم تعجب میکنید.
تفاوتی که در توسعهی شهرهای مختلف و برخورداری آنها وجود دارد بحث دیگریست و بسته به مشکلات اداری و مدیریتی یا بسته به شرایط فرهنگی و سابقهی آن شهر و... است. اما در مجموع تبعیض قومیتی نه در قانون و نه در رویههای موجود در کشور وجود ندارد.
به شکل خلاصه اگر کسی بتواند وفاداریاش را به جمهوری اسلامی ثابت کند به راحتی میتواند پیشرفت کند و مشکلی هم برایش ایجاد نمیشود. اگر هم ثابت نکند خب نمیتواند پیشرفت کند، در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری شرکت کند و... تبعیض قومی یک انحراف فکری-شناختیست که توسط بسیاری از نماینده مجلس گرفته تا رضا پهلوی تکرار میشود.
از آنجایی که وجود هم ندارد به جایی ختم نمیشود. به بسیاری که گلهمندند از این نوع تبعیض وقتی بگویید خب چه چیزی را باید تغییر داد و اصلاح کرد پاسخی ندارند. من مطمئنم شما از آقای رضا پهلوی هم بپرسید تبعیض قومیتی یعنی چه؟! و ما باید چه چیزی را تغییر دهیم؟! پاسخ درستی ندارد.
باید موضوعمان را به آنچه وجود دارد تغییر بدهیم. مواردی مثل اینکه شاخص توسعه را ارتقا دهیم، مشارکت محلی را در توسعه برانگیزیم، فساد را کم کنیم تا منابع حیف و میل نشود و بسیاری کارهای دیگر.
تبعیدهای رضاخانی هم تبعیض قومیتی نبود
انصاف نیوز: باتوجه به اینکه توییت شما هم اشارهای به مصاحبهی رضا پهلوی و تبعیض قومیتی داشته است سوال من در مورد نظریاتیست که در همین موضوع در مورد پهلوی اول مطرح میشود. از سوی بخشی از مردم موضوع «تبعیض قومیتی» در دوران پهلوی اول به جد مطرح میشود و برای اثباتش نیز اشاره به تبعیدهای خوانین و قومهای مختلف ایرانی کردهاند. شما توضیحی در این مورد دارید؟
اینگونه نگاه کردن به تاریخ تصویر ناقصی به ما میدهد. آن تبعیدها بحث جداگانهای از تبعیضهای قومیتی است. طبق شنیدهها و تحقیقات من تبعیض قومیتی به هیچ وجه در پهلوی اول و دوم هم وجود نداشته است. مهمترین کارخانههای تبریز در دورهی محمدرضا پهلوی ساخته شده. این دیگر مسئلهای نیست که قابل انکار باشد.
مورد دیگر این است که میگویند زبانها را در دورهی پهلوی محدود کردهاند. این هم کاملا غلط است. در دورهی محمدرضا پهلوی زبان ترکی کاملا آزاد بوده است. مردم به راحتی ترکی حرف میزدند و نمایش اجرا میکردند. شما کتاب تاریخ تئاتر تبریز را نگاهی بیندازید آثار زیادی از تئاترهای ترکی روی صحنه رفته است. شعر شهریار هم آن زمان به ترکی منتشر شد. موسیقی ترکی اجرا هم میشده است.
تبعیض قومیتی یک غلط مصطلح است. کسی هم جرئت ندارد جلوی این غلط بایستد و هزاران ناسزا بارت میکنند. بله، ما مشکلات فراوانی داریم از اقتصاد، توسعه، بهداشت، آموزش و... اینها بحث قومی نیست و راه حل قومی هم ندارد. چه جمهوری اسلامی و چه رضا پهلوی نمیتوانند با تغییر مناسبات قومی این مشکلات را حل کنند. این دروغی بزرگ است.