در مورد هر مسئله بحث انگیز، با این پرسش مبنی بر "راه حل شما چیست"، روبرو میشویم. یعنی هنوز مسئله روشن نشده انتظارِ ارائه "راه حل" داریم. به همان میزان که برای شناخت از رویدادهای فرهنگمان سهل انگاریم به همان میزان در جستجوی "راه حل" کوشا. در جریان هفتمین "نمایشگاه کتاب بدون سانسور تهران" در استکهلم، هنگامی که مشغول معرفی کتابم بودم از من پرسیده شده بود که "راه حل"ام چیست"! به دنبال "راه حل" خیز برداشتن بی آنکه شناختی حاصل شده باشد فقط لو دهنده فرار از دشواریِ کسب شناخت است. پاسخم روشن بود و آن اینکه، مسئله همگانی لازمهاش شناخت مشترک همگانی است. حاصل شناخت، نخستین راه در حل آن مسئله است. راه حل نسبت به شناخت متأخر است.
تمام مشقِ با مداد سیاه شده "راه سوم"را، در نظر گیریم و بپرسیم چیست "راه سوم"؟ اینچنین غلو کردن و در هیچ و پوچ خود غره شدن خود گویای ازخودباختگی است که از پی آن بی نزاکتی هم عارض میگردد. "راه سوم"، محافظه کارانه و بزدلانه است و مانع همبستگی ملی ایرانی میشود. "نه به جنگ، نه به جمهوری اسلامی" هم مبهم است و آغازگرِ جنگِ برخاسته از سیاست "صدور انقلاب اسلامی" و "نابودی اسرائیل" را افشاء نمیکند و به همین جهت خوشایند جمهوری اسلامی است. درست مثل این میماند که مسبب اصلی و شروع کننده جنگ جهانی دوم را به گردن همه طرفهای درگیر جنگ القاء کرده تا نازیسم و فاشیسم آلمان هیتلری بعنوان آغازگر جنگ، قسر در روند!
مشق نویسان "راه سوم" ابن الوقت اند؛ هم با اصلاح طلبان حکومتی میپِلِکند هم رویداد ۵۷ را بعنوان انقلاب میستایند و هم گوشه چشمی به انقلاب زن زندگی آزادی دارند. "آش را با جاش" میخواهند. اگر رویداد ۱۴۰۱ انقلاب است پس در اینصورت چه سنخیت با رویداد ۵۷ دارد که آن هم انقلاب نامیده میشود؟ اینها نمونه ایست در فقدان شناختشان نسبت به هر سه آن رویدادها. رویدادهایی که هیچ سنخیت با هم ندارند. "راه سوم" معطوف است به ناتوانی در "شناختِ"موضوعات و رویدادها، که مجبور است در پشت "راه حل"ها پناه بگیرد و آن را یگانه "راه حل"، بنماید. و، "نه به جنگ، نه به جمهوری اسلامی"هم، در واقع خوشایند جمهوری اسلامی است چونکه جنگ طلبیاش در سایه "هر دو طرف مقصر جنگی"اند، پنهان میماند. و بالاخره اینکه، "راه سوم" صرفاً نامی است پُرطمطراق و دهان پُرکن از روی پُرتفرعن، که میتوان آسیب دیدگیِ ازخودباختگی را در آن ملاحظه کرد.
نیکروز اعظمی
*
*
لالۀ داغدار، رضا بیشتاب
خطبه خروسیِ خامنهای، مهران رفیعی