لغو پروازها، نوسان قیمت ارز در بازار، اسکورت هواپیمای مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران با جنگنده‌های ارتش و حضور علی خامنه‌ای، رهبر ایران در نماز جمعه تهران همگی نشانه‌هایی از وضعیت فوق‌العاده‌ ایجادشده است. اسرائیل احتمالا در شرایط فعلی تداوم این وضعیت در ایران را پیش از عملیات خود مناسب ارزیابی کرده است.

از سوی دیگر ایران از آنجاکه در انتظار واکنش نظامی اسرائیل به سر می‌برد فعلا به نوعی در لاک دفاعی فرو رفته و امکان اقدام جسورانه جدید و ابتکار عمل از آن سلب شده است. به قول معروف اکنون توپ در زمین اسرائیل است و ایران چاره‌ای جز انتظار کشیدن ندارد.

تلاش برای «غافلگیری»

از سخنان بسیاری از مقام‌های اسرائیل اینگونه می‌توان برداشت کرد که این کشور «عامل غافلگیری» را در واکنش به حمله موشکی ایران به طور خاص مدنظر دارد. یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل گفته است که واکنش کشورش به حمله موشکی ایران «مرگبار، دقیق و غافلگیرکننده» خواهد بود.

مقام‌های اسرائیلی احتمالا از موفقیت عملیات انفجار پیجرها و بی‌سیم‌های حزب‌الله لبنان و حذف کادر رهبری حزب‌الله به این نتیجه رسیده‌اند که عملیات‌شان در برابر ایران نیز باید نامتعارف و خارج از چهارچوب‌های قابل پیش‌بینی‌ باشد.

از سوی دیگر تاکید زیاد اسرائیل بر «غافلگیری» را می‌توان بخشی دیگر از عملیات «جنگ روانی» علیه تهران دانست. مقام‌های ایران هم چند هفته پیش شاهد انفجار پیجرها در لبنان بوده‌‌اند و هم ترور پیاپی رهبران حزب‌الله در این کشور را نظاره کرده‌اند. تعلل اسرائیل در واکنش به حمله موشکی ایران احتمالا مقام‌های ایران را از تکرار سناریویی مشابه یا یک سناریوی غافلگیرانه دیگر نگران خواهد کرد.

از سوی دیگر سران جمهوری اسلامی پس از تجربه کشته شدن اسماعیل هنیه، رهبر حماس در تهران و دیگر ترورها و اقدامات خرابکارانه اسرائیل در داخل ایران به این امر آگاه هستند که نفوذ اسرائیل در ساختار نظام و داخل کشور قابل انکار نیست.

اسرائیل پیش از این با ترور محسن فخری‌زاده، معاون وزیر دفاع ایران در داخل کشور و انفجار در مراکز هسته‌ای و نظامی ایران دامنه نفوذ خود در داخل ساختار حکومت را نشان داده است.

گزارش‌های منتشرشده در مورد لو رفتن موقعیت حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله توسط یک «عامل ایرانی» نیز می‌تواند بیش از پیش زمینه نگرانی مقام‌های ایران را فراهم کند. این در حالی است که گزارش‌هایی در مورد بازجویی از اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس سپاه که مدتی است در انظار عمومی دیده نشده هم منتشر شده است.

انتخاب «زمان و مکان» حمله به ایران با توجه به اعیاد یهودیان

در این میان نقش رویدادهای مذهبی یهودیان در تاخیر در واکنش نظامی اسرائیل به حمله ایران را هم باید درنظر داشت. یهودیان روزهای جمعه و شنبه (۱۱ و ۱۲ اکتبر/۲۰ و ۲۱ مهر) یوم کیپور را جشن می‌گیرند. می‌توان این احتمال را در نظر گرفت که مقام‌های اسرائیلی از آنجا که بیم حمله مجدد ایران پس از واکنش نظامی اسرائیل می‌رود ترجیج می‌دهند ساکنان کشورشان در جریان رویدادهای مهم مذهبی مجبور به فرار به پناهگاه‌ها نشوند.

مردم اسرائیل هفته گذشته تنها دو روز پس از حمله موشکی ایران نیز سال جدید یهودی، معروف به «روش هشانا» را جشن گرفته بودند.

انتخاب «زمان و مکان» حمله به ایران زمانی برای اسرائیل پیچیده‌تر می‌شود که درگیری این کشور در جنگ با حزب‌الله لبنان، گروه حماس در نوار غزه و حوثی‌های یمن را نیز در نظر بگیریم. اسرائیل علاوه بر این هر از چند گاه حملاتی هوایی در خاک سوریه انجام می‌‌دهد و از سوی شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران در عراق نیز مورد حمله قرار می‌گیرد.

به این ترتیب چندان عجیب نخواهد بود که اسرائیل بخواهد زمانی را برای واکنش به ایران انتخاب کند که شرایط در دیگر جبهه‌های نبرد را به سود خود ارزیابی می‌کند.

از سوی دیگر اسرائیل در صورت حمله موشکی مجدد ایران برای دفاع از خود به حمایت آمریکا و متحدان این کشور نیاز خواهد داشت. پایگاه «اکسیوس» گزارش داده است که مواضع جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در جریان مکالمه تلفنی روز چهارشنبه به یکدیگر نزدیک‌تر شده است هرچند هنوز دو طرف در مورد ماهیت و دامنه واکنش نظامی اسرائیل به حمله موشکی ایران اختلاف نظر دارند.

این در حالی است که بنا به گزارش‌ها شماری از شرکای آمریکا در منطقه به واشنگتن اطلاع داده‌اند که به جنگنده‌های اسرائیلی اجازه استفاده از حریم هوایی خود را نخواهند داد و نیروهای آمریکایی نیز نمی‌توانند از خاک آنها برای انجام عملیات تهاجمی استفاده کنند. پیش از این گزارش‌هایی مبنی بر هشدار تهران به برخی کشورهای منطقه برای جلوگیری از استفاده از حریم‌ هوایی‌شان برای حمله به ایران منتشر شده بود.