استیو ویتکوف، نماینده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه گفته است که لبنان و سوریه ممکن است به‌زودی روابط خود را با اسرائیل عادی‌سازی کنند. او این سخنان را در نشست کمیته یهودیان آمریکا مطرح کرد
یورونیوز - نماینده جدید آمریکا در امور خاورمیانه که از سوی دونالد ترامپ منصوب شده، با اشاره به چالش‌هایی که گروه‌های وابسته به ایران در لبنان و سوریه با آن مواجه‌اند از جمله تضعیف حزب‌الله و سقوط حکومت بشار اسد، گفته است که تحولات سیاسی منطقه ممکن است به این دو کشور نیز کشیده شود.
او در ادامه خاطرنشان کرد: «هلال ایرانی عملا از هم پاشیده است. ببینید چه بر سر سوریه آمده، ما یک انتخابات مهم در لبنان داریم، و تغییرات گسترده‌ای در حال رخ دادن است.»
ویتکوف همچنین افزود که لبنان ممکن است به توافق‌های ابراهیم بپیوندد و این احتمال درباره سوریه نیز وجود دارد.
این ایده پیش‌تر در ماه اکتبر از سوی اسرائیل کاتز، وزیر امور خارجه اسرائیل مطرح شده بود. او گفته بود که اگر عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل عادی کند، لبنان نیز ممکن است چنین کند.
با این حال، لبنان اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد و بر اساس قوانین این کشور، شهروندان لبنانی اجازه سفر به اسرائیل را ندارند. همچنین هر فردی که گذرنامه اسرائیلی داشته باشد یا مهر ورود اسرائیل در پاسپورتش باشد اجازه ورود به لبنان را نخواهد داشت.
یاسر زعاتره، نویسنده و تحلیلگر فلسطینی با اشاره به تهاجم اخیر اسرائیل به لبنان و سوریه اظهارات نماینده آمریکا را «تراژدی» توصیف کرده است.
او در واکنش به سخنان ویتکوف گفته است: «ترامپ و دار و دسته‌اش فکر می‌کنند خدایان زمین هستند، دستور می‌دهند و انتظار دارند که دیگران اطاعت کنند.»
درگیری‌های اخیر لبنان و سوریه با اسرائیل
لبنان و سوریه در یک سال و نیم گذشته به شدت تحت تاثیر جنگ اسرائیل در غزه قرار گرفته‌اند.
اسرائیل نزدیک به یک سال درگیری‌های پراکنده‌ای با حزب‌الله در مرزهای لبنان داشت، اما این تنش‌ها در سپتامبر ۲۰۲۴ به یک جنگ تمام‌عیار تبدیل شد که در آن بیش از چهار هزار لبنانی جان خود را از دست دادند. در ماه اکتبر، اسرائیل به جنوب لبنان حمله کرد اما پس از توافق آتش‌بس در ۲۷ نوامبر این درگیری‌ها کاهش یافت. با این حال اسرائیل بارها این توافق را نقض کرده و با حمله هوایی به مناطقی در جنوب لبنان ده‌ها نفر را کشته است.
در سوریه نیز اسرائیل به حملات هوایی خود علیه اهدافی که آنها را وابسته به حزب‌الله یا ایران می‌خواند، ادامه داده است. هم‌زمان با جنگ در غزه، اسرائیل به منطقه حائل در جنوب سوریه، نزدیک بلندی‌های جولان اشغالی، حمله کرده است. این حملات پس از سقوط حکومت بشار اسد در دسامبر تشدید شده است. اسرائیل ادعا کرده که این عملیات با هدف تضعیف توانایی‌های نظامی ارتش سوریه انجام شده است.
حملات اسرائیل در جنوب سوریه و دمشق نیز شدت گرفته است.
واکنش دولت موقت سوریه و مقامات لبنانی
دولت موقت سوریه بارها خواهان خروج اسرائیل از این کشور شده و از تل‌آویو خواسته که به حملاتش پایان دهد. با این حال آنها می‌گویند که در شرایط گذار کنونی، توانایی نظامی لازم برای مقابله با اسرائیل را ندارند.
وائل ابوفاعور، نماینده پارلمان لبنان گفته است که در نهایت، کشورش ممکن است توافقی مشابه آتش‌بس ۱۹۴۹ را بپذیرد. پس از جنگ ۱۹۴۸ میان کشورهای عربی و اسرائیل، لبنان، اردن، سوریه و مصر با تل‌آویو قراردادهای آتش‌بس امضا کردند.
او با اشاره به فشارهای آمریکا برای عادی‌سازی روابط لبنان با اسرائیل، به‌ویژه پس از نقش واشنگتن در توافق آتش‌بس ماه نوامبر و تضعیف حزب‌الله، تأکید کرد که «حاکمیت کشور نباید میان گروه‌های مسلح، مداخله‌گران خارجی یا هر طرفی که در امور منطقه دخالت می‌کند، تقسیم شود.»
ابوفاعور همچنین افزود: «چالش اصلی لبنان، حفظ انحصار دولت بر تمام امور کشور است و این تنها با وحدت ملی قابل تحقق خواهد بود.»
در همین حال اسرائیل اعلام کرده است که علی‌رغم پایان مهلت تعیین‌شده برای خروج کامل نیروهایش، در پنج نقطه استراتژیک در جنوب لبنان باقی خواهد ماند.
تل‌آویو گفته است که حضور این نیروها برای «حفاظت از شهروندان اسرائیلی و جلوگیری از تهدیدها» ضروری است.
عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل
ویتکوف همچنین از احتمال پیوستن عربستان سعودی به توافق ابراهیم سخن گفته و ابراز امیدواری کرده است که ریاض روابط خود را با تل‌آویو عادی کند.
در سال‌های اخیر به‌ویژه پس از آنکه امارات، بحرین و مراکش در چارچوب توافق‌های ابراهیم روابط رسمی خود را با اسرائیل برقرار کردند. گمانه‌زنی‌هایی درباره احتمال عادی‌سازی روابط میان عربستان و اسرائیل مطرح شده بود.
با این حال، عربستان بارها اعلام کرده که پیش از تاسیس یک کشور مستقل فلسطینی روابط خود را با اسرائیل عادی نخواهد کرد. این موضع‌گیری پس از جنگ اسرائیل در غزه که از اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شده و تاکنون جان بیش از ۶۱ هزار فلسطینی را گرفته است، بیش از پیش تقویت شده است.
دونالد ترامپ بارها تاکید کرده است که در دوره جدید ریاست‌جمهوری خود عربستان را به سمت برقراری روابط رسمی با اسرائیل سوق خواهد داد و توافق ابراهیم را گسترش خواهد داد.
با این حال سخنان او در هفته‌های اخیر خشم بسیاری را در منطقه برانگیخته است. او گفته است که آمریکا باید کنترل غزه را در دست بگیرد و آن را به «ریویِرای خاورمیانه» تبدیل کند و هم‌زمان خواستار اخراج فلسطینیان از این منطقه و انتقال آنها به مصر و اردن شده است.
