رهبر عملیات «برج‌های خبر» دو دهه در ایران مخفی بود
احمد المغسل در سال ۱۳۸۴ برای مراسم عروسی پسرش راهی بیروت شده بود. او ماهرانه تغییر قیافه داده بود ولی به شکلی که کم و کیفش تا پیش از سخنرانی حسن روحانی روشن نبود لو رفت و در همان فرودگاه دستگیر شد. روحانی می‌گوید که سپاه پاسداران او را راهی قربانگاه کرده بود تا برجام را به هم بزند
علی رسولی - رادیو زمانه
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری پیشین ایران این روزها بیشتر سخنرانی می‌کند. سخنرانی‌هایی که محور آن‌ها شرح مانع‌تراشی‌ها و بیان پشت‌پرده‌های نامرادی‌های او و دولتش است. اما یک لغزش زبانی یا اعتراف ناخواسته در سخنرانی روز دوشنبه ۲۷ اسفند رخ داد که می‌تواند بر کارنامه ترورها و اعمال خرابکارانه جمهوری اسلامی در خارج کشور نور بیشتری بتاباند.
او در بخشی از صحبت‌هایش برای نشان دادن تحرکات امنیتی مخالفان داخلی‌اش (احتمالاً سپاه پاسداران) برای برهم زدن توافق هسته‌ای موسوم به برجام چنین گفت:
در کویت خانه‌ای را که پر از اسلحه بود لو دادند، فردی که در ایران ۱۹ سال مخفی بود، فرستادند به لبنان و دستگیرش کردند، به عبری نوشتند ما می‌خواهیم اسرائیل را نابود کنیم و بالاخره سفارت عربستان را اشغال کردند. همه این‌ها بازی بود برای این‌که برجام اجرایی نشود.
دو اقدام از چهار اقدامی که روحانی به عنوان «تلاش برای برهم‌زدن برجام» اشاره کرده، قبلاً به کرات گفته شده بود. به ماجرای کویت و تلاش ایران برای شکل دادن به یک گروه نیابتی و بی‌ثبات‌سازی این کشور هم بارها در رسانه‌های سعودی و جهان عرب پرداخته شده است. اما آن کسی که ۱۹ سال در ایران مخفی بود و بعدتر به لبنان فرستاده شد که دستگیر شود کیست؟ چرا این شخص آنقدر اهمیت داشته که دستگیری او می‌توانست توافقی جهانی در سطح برجام را بر هم بزند؟ چرا او را ۱۹ سال در ایران مخفی کرده بودند؟
داستان دو برج
از شهریور ۱۳۷۴ که تحریم‌های داماتو علیه صنعت نفت ایران اعمال شد تا تیرماه ۱۳۷۵، تنها ۱۱ ماه نیاز بود تا آمریکا نخستین ضربه بزرگ در خاورمیانه را دریافت کند.
در تاریخ ۲۵ ژوئن ۱۹۹۶ (۵ تیر ۱۳۷۵)، انفجاری مهیب مجتمع مسکونی «برج‌های خبر» در ظهران عربستان سعودی را لرزاند. این مجتمع محل استقرار دو هزار نیروی نظامی آمریکایی بود که مأموریتشان نظارت بر اجرای منطقه پرواز ممنوع بر فراز عراق در زمان حکومت صدام حسین بود. در این حمله، ۱۹ نظامی آمریکایی کشته و بیش از ۵۰۰ نفر از نیروهای آمریکایی و غیرآمریکایی زخمی شدند.
پس از تحقیقات، دولت آمریکا به این نتیجه رسید که جمهوری اسلامی ایران طراح اصلی این حمله بوده و گروهی موسوم به «حزب‌الله سعودی» یا «حزب‌الله الحجاز» را برای اجرای آن ساخته و پرداخته کرده است. این انفجار هزینه حضور آمریکا در منطقه خاورمیانه را به شدت بالا برد و عربستان سعودی را نیز در موقعیتی دشوار قرار داد و پیوندهای نظامی این کشور با ایالات متحده را بیش از پیش آشکار کرد؛ مسأله‌ای که خشم روحانیان سنی و افراطیونی چون اسامه بن لادن را برانگیخت.
اما در ایران بلافاصله اعلام شد که جمهوری اسلامی نقشی در این انفجار‌ها ندارد. شواهد در مورد مداخله ایران به اندازه‌ای بود که حتی موضوع حمله نظامی تلافی‌جویانه آمریکا علیه ایران هم بسیار جدی شده بود. اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس‌جمهوری وقت در روزنوشت ۲۷ آذر ۱۳۷۵ از جلسه بالاترین نهاد امنیتی کشور در حضور علی خامنه‌ای برای بررسی حمله احتمالی آمریکا نوشته است:
شب شورای عالی امنیت ملی جلسه داشت. درباره شایعات اخیر مبنی بر احتمال حمله آمریکا به ایران به بهانه انفجار ظهران و فرض‌های مختلف و عکس‌العمل احتمالی بحث شد.
انفجار برج‌های «خبر» بزرگترین حمله منتسب به ایران علیه آمریکا از اوایل دهه ۱۹۸۰ بود؛ دورانی که تیم عماد مغنیه در جهاد اسلامی لبنان (شاخه نظامی حزب‌الله که در حال تأسیس بود) با حمایت ایران، در حملاتی به مقر تفنگداران آمریکایی در لبنان، نزدیک به ۳۰۰ نظامی، دیپلمات و شهروند آمریکایی را کشت و در نهایت آمریکا را مجبور به خروج از لبنان کرد.
پس از انفجار خبر، دولت بیل کلینتون اطلاعات مربوط به بسیاری از افسران اطلاعاتی جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف را افشا کرد. اخراج مهره‌های اطلاعات خارجی به ویژه در اروپا شدت بیشتری نسبت به دیگر نقاط جهان داشت.
با وجود این‌که حمله نظامی یک احتمال بسیار قوی شده بود ولی استفاده از یک نیروی نیابتی سعودی برای اجرای عملیات، کار را پیچیده کرد و به مقامات در تهران اجازه داد ادعا کنند که در این حمله دخالتی نداشته‌اند.
۱۹ سال زیر عبای جمهوری اسلامی
در ژوئن ۲۰۰۱، دادگاهی در ایالت ویرجینیای آمریکا کیفرخواستی علیه ۱۴ نفر، عمدتاً اعضای «حزب‌الله الحجاز» صادر کرد که آن‌ها را به قتل، توطئه و سایر جرائم مرتبط با انفجار برج‌های خبر متهم کرد. از جمله این افراد احمد ابراهیم المغسل، ابراهیم الیعقوب و هانی الصیغ بودند. هانی الصیغ قبلاً در بازداشت آمریکا بود اما به دلیل نبود مدارک کافی به عربستان بازگردانده شد.
در ژوئیه ۲۰۰۱، عربستان سعودی اعلام کرد ۱۱ نفر از متهمان در بازداشت هستند اما از استرداد آن‌ها به آمریکا خودداری کرد و سرنوشت نهایی دادگاه و زندانیان نیز هرگز علنی نشد. نقش عبدالله بن عبدالعزیز، ولیعهد وقت سعودی و سیاست او در کاهش تنش با ایران برای در پرده ماندن بخش بزرگی از اطلاعات مربوط به این انفجار حیاتی بود.
با این حال، اسناد طبقه‌بندی‌شده آمریکا و دادگاه‌های این کشور ایران را عامل اصلی معرفی کردند و حتی احتمال نقش مستقیم علی خامنه‌ای، مطرح شد. در دسامبر ۲۰۰۶، رویس سی. لامبرت، قاضی فدرال آمریکا، رأی داد که ایران و حزب‌الله لبنان مستقیماً مسئول حمله هستند و مدارک ارائه‌شده در دادگاه این نقش را «قاطع» توصیف کرد. البته این رأی به صورت غیابی و بدون حضور نماینده‌ای از سوی ایران صادر شد.
با وجود این‌که تقریباً همه اعضای هسته اصلی حزب‌الله الحجاز دستگیر شده بودند اما یک نفر که جایگاه رهبری و مغز متفکر عملیات خبر را داشت سال‌ها ناپدید بود.
او احمد ابراهیم المغسل بود که از ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۵ از رادار دستگاه‌های امنیتی خارج شده بود. آیا زنده بود؟ جایی در افغانستان پناه گرفته بود؟ در هسته‌های زیرزمینی القاعده جذب شده بود؟
پای آیت‌الله در میان بود
طبق کیفرخواست صادر شده در سال ۲۰۰۱، طراحی و اجرای عملیات بمب‌گذاری در «برج‌های خبر » از سال ۱۹۹۳ (۱۳۷۲) آغاز شده بود؛ زمانی که احمد ابراهیم المغسل (رهبر شاخه نظامی حزب‌الله الحجاز) گزارش‌های تیم شناسایی درباره نظامیان آمریکایی در عربستان را بررسی می‌کرد.
در سال ۱۹۹۴، این گروه مجتمع خبر در شهر ظهران را به‌عنوان هدف اصلی شناسایی کرد و به دنبال محل‌هایی برای مخفی‌سازی مواد منفجره در منطقه رفت. در سال ۱۹۹۵، یک افسر نظامی ایرانی تیم شناسایی را مأمور بررسی سواحل دریای سرخ برای اهداف احتمالی دیگر کرد. همچنین طبق کیفرخواست، مقاماتی از ایران ارتباط نزدیکی با المغسل داشتند و از او و گروهش حمایت مالی می‌کردند.
در ژوئن ۱۹۹۵، نظارت مستمر بر برج‌های خبر به دستور المغسل و به عنوان هدف نهایی آغاز شد. در اواخر پاییز همان سال، المغسل تصمیم نهایی گرفت که حمله با کامیون حامل مواد منفجره انجام شود. اوایل سال ۱۹۹۶، پنهان‌سازی مواد منفجره در اطراف مجتمع خبر آغاز شد.
در اوایل ژوئن ۱۹۹۶، اعضای گروه یک تانکر خریدند و طی دو هفته آن را به بمب متحرک تبدیل کردند. در شب ۲۵ ژوئن ۱۹۹۶، برنامه نهایی حمله ریخته شد.
در زمان حمله، یک ون داتسون با چراغ زدن علامت «امن بودن» مسیر را به بمب‌گذاران داد. سپس کامیون بمب‌گذاری شده به رانندگی المغسل و همراهی علی سعید بن علی الحوری وارد محوطه شده و کنار ساختمان پارک شد. پس از پیاده شدن، هر دو نفر سوار خودروی شورولت کاپریس شده و با اسکورت داتسون محل را ترک کردند.
چند دقیقه بعد، انفجار عظیم رخ داد و بخش شمالی ساختمان ۱۳۱ به کلی ویران شد. ۱۹ نظامی آمریکایی کشته و ۳۷۲ نفر زخمی شدند. قدرت این بمب معادل ۲۰ هزار پوند تی‌ان‌تی برآورد شد.
بلافاصله پس از انفجار، مغسل و سایر عوامل با گذرنامه جعلی از عربستان گریختند. در سال ۲۰۰۱، مغسل رسماً تحت پیگرد قضایی قرار گرفت و نامش در فهرست ۲۲ تروریست تحت تعقیب اف‌بی‌آی قرار گرفت ولی کسی از او خبری نداشت تا مرداد ۱۳۸۴.
پسری که پس از نصرالله کشته شد
در مرداد ۱۳۸۴ تنها چند روز پس از اعلام توافق هسته‌ای موسوم به برجام، در فرودگاه بیروت، احمد ابراهیم المغسل، رهبر «حزب‌الله الحجاز» و طراح اصلی انفجار خبر، بازداشت و بلافاصله به عربستان منتقل شد. هرچند سعودی‌ها این خبر را تأیید نکردند، اما منابع اطلاعاتی آمریکا صحت آن را محتمل دانستند.
در خبر مربوط به بازداشت این فرد مهم که روزنامه الشرق‌الاوسط وابسته به دولت سعودی آن را فاش کرد گفته نشده بود که المغسل از کجا به فرودگاه بیروت وارد شده بود. با کدام هواپیما؟ از کدام مبدا؟
حال حدود ۱۰ سال پس از این رویداد از افشاگری حسن روحانی می‌توان فهمید که او ۱۹ سال در ایران مخفی بوده است. در مرداد ۱۳۸۴ مأموران امنیتی جمهوری اسلامی به او اجازه دادند خاک ایران را ترک کند. او برای عروسی پسرش راهی بیروت شده بود.
عمران المغسل پسر احمد المغسل سال‌ها در لبنان ساکن بود و بعدتر مشخص شد که از چهره‌های مهم حزب‌الله لبنان بوده است. در نوامبر ۲۰۲۴ تنها یک ماه پس از کشته شدن حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، عمران المغسل در حمله هدفمند اسرائیل به لبنان کشته شد. مراسم ختم بزرگی برای او در بیروت برگزار شد که نشان می‌داد او جایگاه مهمی در ساختار نظامی این گروه داشته است.
احمد المغسل در سال ۱۳۸۴ برای مراسم عروسی همین پسرش راهی بیروت شده بود. به روایت الشرق‌الاوسط او ماهرانه تغییر قیافه داده بود و مدارک جعلی حرفه‌ای در اختیار داشت ولی به شکلی که کم و کیفش تا پیش از سخنرانی حسن روحانی روشن نبود لو رفت و در همان فرودگاه دستگیر شد. روحانی می‌گوید که سپاه پاسداران او را راهی قربانگاه کرده بود تا برجام را به هم بزند.
از ۱۳۷۵ تا امروز جمهوری اسلامی نقش داشتن در انفجار برج‌های خبر را تکذیب کرده بود. همان‌طور که دست داشتن در ترورهای برون‌مرزی مخالفان سیاسی‌اش را هم رد می‌کرد. اما مقام‌های جمهوری اسلامی یکی یکی به حرف زدن افتاده‌اند و پرده‌های جنایت را دانه به دانه کنار می‌زنند.
اما پرسش بزرگ این است: چرا سعودی‌ها در ۱۰ سال گذشته از این شاه‌مهره به صورت علنی استفاده نکردند؟ پرونده انفجار خبر در ظهران سعودی هنوز ابعاد پنهان بسیاری دارد. اما از این پس هر گاه این پرونده گشوده شود به اعتراف حسن روحانی در پناه دادن به مغز متفکر آن اشاره خواهد شد.
