کیهان لندن - سومین گفتگو میان عباس عراقچی و استیو ویتکاف فرستاده دونالد ترامپ از ظهر شنبه ششم اردیبهشت ۱۴۰۴ آغاز شد. در ارتباط با دیدارها و جلسات مرتبط با آن که گفته شده شامل گفتگوی‌های فنی تیم کارشناسان می‌شود، از منابع مختلف داخلی و بین‌المللی اظهارات ضد و نقیض زیادی شنیده می‌شود. برخی منابع می‌گویند جمهوری اسلامی از آمریکا تضمین امنیتی خواسته است.
پیشتر یک «منبع ایرانی» به رویترز گفته بود، «جدی‌ترین اختلاف بین طرفین برنامه‌های موشکی جمهوری اسلامی است»؛ اما منابع دیگر می‌گویند مسئله اصلی غنی‌سازی اورانیوم و میزان آن خواهد بود.
مواضعی که از سوی آمریکایی‌ها مطرح می‌شود نیز متفاوت است. از یکسو مایک والتز مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا تأکید می‌کنند تهران باید با «برچیدن کامل» برنامه هسته‌ای خود موافقت کند؛ اما استیو ویتکاف ادعا کرده بود به رژیم ایران اجازه داده خواهد شد غنی‌سازی ۳/۶۷ درصدی را که در برجام نیز آمده، حفظ کند.
دستیاران عراقچی در دور سوم گفتگوها، مجید تخت‌روانچی معاون سیاسی وزیر خارجه و کاظم غریب‌آبادی معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت خارجه هستند. نزدیک ۱۰ نفر نیز به عنوان کارشناس فنی از تهران راهی مسقط شده‌اند. در مقابل، تیم آمریکایی شامل حدود ۱۲ نماینده از وزارتخانه‌های مختلف از جمله وزارت خارجه، وزارت خزانه‌داری و نهادهای اطلاعاتی است که هدایت آنها را مایکل آنتون مدیر برنامه‌ریزی سیاست‌های وزارت خارجه آمریکا به عهده دارد. آنتون همیشه یکی از منتقدان سرسخت «برجام» بوده است.
اینهمه در حالیست که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روز جمعه مثل همیشه در اظهاراتی مبهم، روند مذاکرات رژیم ایران و آمریکا را «بسیار خوب» ارزیابی کرد و گفت: «فکر می‌کنم اوضاع با ایران بسیار خوب پیش می‌رود. خواهیم دید چه می‌شود.»
مأموریت عراقچی «وقت‌کشی» است
بسیاری از ناظران و مخالفان جمهوری اسلامی می‌گویند مأموریت اصلی عراقچی در این گفتگوها «وقت‌کُشی» است. در همین ارتباط ترامپ نیز گفت، «فکر می‌کنم روشن است که به دنبال گفتگوهای طولانی نیستیم. توافق بسیار ساده‌ای است. فقط یک موضوع، آنها فقط نمی‌توانند سلاح هسته‌ای داشته باشند. من درواقع با همین یک شرط برای آنها سخاوت بزرگی نشان می‌دهم. داشتن سلاح هسته‌ای بسیار گران و در عین حال خطرناک است و آنها نباید هیچوقت سلاح هسته‌ای داشته باشند. فقط با همین شرط من میلیاردها دلار برایشان صرفه‌جویی می‌کنم. چون هزینه سلاح هسته‌ای چنین مبلغی است.»
او همچنین افزود: «همانطور که گفتم، توافق با ایران خوب پیش می‌رود. ما در حال مذاکره در بالاترین سطح با آنها هستیم و فکر می‌کنم که آنها می‌خواهند به توافق برسند و ما هم همین را می‌خواهیم. البته بعضی افراد می‌خواهند به نوع دیگری از توافق برسند، توافقی بسیار خشن‌تر و من نمی‌خواهم چنین چیزی برای ایران اتفاق بیفتد؛ البته اگر که بتوانیم از آن جلوگیری کنیم.»
نظام از آمریکا تضمین امنیتی می‌خواهد
منابع غیررسمی می‌گویند جمهوری اسلامی دو خواسته اصلی با آمریکا مطرح کرده است. یکی «توافق موقت» و دیگری تضمین برای اینکه آمریکا به دنبال براندازی حکومت نباشد! علی خامنه‌ای رهبر نظام نیز که زیر فشارهای داخلی و بین‌المللی مجبور به عقب‌نشینی و وادار به مذاکره شده، در یک سخنرانی با توسل به روایت «صلح امام حسن با معاویه» برای توافق احتمالی زمینه‌چینی کرد.
درباره اینکه جمهوری اسلامی خواستار چه تضمین‌هایی از دونالد ترامپ شده، سردار پاسدار اسماعیل کوثری عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی می‌گوید: «آمریکا باید در مذاکرات با جمهوری اسلامی تعهدات روشن و عملی از جمله خروج کامل نظامی از منطقه و کاهش حمایت از اسرائیل بدهد.»
کوثری می‌افزاید: «ما به مذاکره اصولی و توأم با احترام متقابل اعتقاد داریم، اما تجربه نشان داده که آمریکا به تعهدات خود پایبند نبوده است. بنابراین هر گفتگویی نیازمند تضمین‌های عملی و نظارت بین‌المللی است.»
اینکه جمهوری اسلامی در مقابل خشم و انزجار و اعتراضات مردم، برای بقای خود از آمریکا تضمین می‌خواهد درخواست جدیدی نیست. سردار پاسدار حسین دهقان مشاور علی خامنه‌ای اواخر آذرماه سال ۱۳۹۹ به آسوشیتدپرس گفته بود آمریکا و اسرائیل به دنبال دو چیزند: براندازی یا تسلیم نظام. او خواست که آنها با «نظام کار کنند» و «به دنبال حذف موجودیت آن» نباشند. دهقان با صراحت گفته بود که اگر آمریکا تغییر رویکرد بدهد و رژیم ایران و قدرتش را در منطقه به رسمیت بشناسند، هیچ مشکلی برای آنان ایجاد نمی‌شود.
حتا پیش از توافق اتمی در سال ۲۰۱۵ نیز منابع روسی گزارش داده بودند که جمهوری اسلامی از غرب «تضمین امنیتی» خواسته است. اما مقامات جمهوری اسلامی این خبر را رد کردند.
در شرایطی که گفته می‌شود دور سوم گفتگوها آغاز شده برخی منابع داخلی ادعا کرده‌اند که این گفتگو «مستقیم» است ولی دقیقاً گفته نشده است چه کسانی مستقیم دیدار و گفتگو کرده‌اند: ویتکاف و عراقچی یا کارشناسان!
