ثروت ۱.۵ میلیارد دلاری این زن ایرانی او را در فهرست زنان خودساخته ثروتمند آمریکای فوربز در رتبه ۲۳ قرار داده است؛ یکی از تنها پنج زن میلیاردر فعال در حوزه بهداشت و درمان
ایندیپندنت فارسی - فوربز در معرفی مکی زنگنه، زن ایرانی که به جمع میلیاردرها در آمریکا راهیافته است، مینویسد: پیش از آنکه مکی زنگنه به مدیرعامل مشترک شرکت نوپای زیستفناوری Summit Therapeutics تبدیل شود، دندانپزشک بود، در حوزه جراحی رباتیک کار میکرد، یک داروی انقلابی برای درمان سرطان را به بازار آورد و از سرطان سینه جان سالم به در برد.
مکی زنگنه در سال ۱۹۷۰ در تهران به دنیا آمد، ۹ سال پیش از انقلاب اسلامی که ایران را دگرگون کرد. او شب خاصی را به یاد میآورد که پلیس نظامی خانهای را در ته یک بنبست کنار خانهشان با گاز اشکآور مورد حمله قرار داد و با تیربار به آن شلیک کرد. او و دو خواهر بزرگترش تنها در خانه بودند. «صبح ساعت هفت بیدار شدیم و مثل همیشه باید میرفتیم مدرسه، انگار هیچ اتفاقی نیفتاده بود.» او با لحنی خونسرد میگوید: «این زندگی من در ایران بود.»
این خونسردی غیرعادی و رفتار قاطع، به زنگنه کمک کرد تا در زندگی پر از پیچوخم، راه خود را پیدا کند. چند سال پس از آن شب هولناک، والدینش که هر دو معمار بودند، از ایران به آلمان گریختند. او ابتدا در رشته دندانپزشکی و سپس در مدیریت امبیای MBA تحصیل کرد، اما سر از یک شرکت آمریکایی فعال در حوزه جراحی رباتیک درآورد. در آنجا با باب داگان، کارآفرین سریالی، میلیاردر آینده و چهره برجستهای در فرقه ساینتولوژی آشنا شد؛ بعدها از او صاحب پسری شد و سپس با او ازدواج کرد.
Last month, Summit Therapeutics' ivonescimab beat @Merck's blockbuster Keytruda in a head-to-head lung cancer trial.
-- STAT (@statnews) October 16, 2024
Hear from CEO Maky Zanganeh about how she and co-CEO Bob Duggan are thinking about the company. @SMMT_TX #STATSummit pic.twitter.com/4zTWsUJlpO
او که به چهار زبان فارسی، آلمانی، انگلیسی و فرانسوی تسلط دارد، صدها میلیون دلار به عنوان سرمایهگذار و مدیر اجرایی درآمد کسب کرد، از سرطان سینه جان سالم به در برد و اکنون همراه با داگان، Summit Therapeutics مستقر در میامی را اداره میکند. این شرکت در بازار نزدک ثبت شده و ثروتی بالغ بر ۱.۵ میلیارد دلار برای او به همراه آورده است. این ثروت او را در فهرست زنان خودساخته ثروتمند آمریکای فوربز در رتبه ۲۳ قرار داده است؛ یکی از تنها پنج زن میلیاردر فعال در حوزه بهداشت و درمان.
فوربز مینویسد، زمانی که او و داگان در سال ۲۰۲۰ شرکت Summit را در اختیار گرفتند، درآمدی کمتر از یک میلیون دلار، دهها میلیون دلار زیان و تنها یک داروی امیدوارکننده در خط تولید داشت که همان هم در سال ۲۰۲۲ کنار گذاشته شد. اما در کمتر از پنج سال، آنها ستارگان دنیای بیوتک شدند. عامل کلیدی موفقیتشان: دریافت مجوز یک داروی ضدسرطان نادیدهگرفتهشده از یک شرکت چینی بود. این دارو، ایونِسیمب (ivonescimab)، اکنون به نظر میرسد در آستانه موفقیت بزرگی است.
در یک کارآزمایی بالینی در سال گذشته، ایونسیمب از Keytruda، پرفروشترین داروی جهان، عملکرد بهتری داشت. کیترودا برای شرکت مرک در سال ۲۰۲۴ نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار درآمدزایی کرده بود. سهام Summit طی ۱۲ ماه گذشته ۵۷۵ درصد رشد کرد و ارزش بازار آن به حدود ۲۱ میلیارد دلار رسید، با وجود اینکه هنوز هیچ درآمدی ندارد.
کن کلارک، شریک شرکت حقوقی Wilson Sonsini و عضو هیئتمدیره Summit میگوید: «من او را دستکمگرفتهشدهترین مدیر در کل صنعت بیوتک میدانم.» او معتقد است زنگنه و داگان که هیچکدام سابقه سنتی در صنعت بیوتک ندارند، با پرسش از فرضیههای تثبیتشده و رویکردهای غیرمرسوم، با سرعت بالا کارها را به سرانجام میرسانند.
داروی ایونسیمب اکنون در چندین مرحله سوم کارآزمایی بالینی برای انواع سرطان ریه است و شرکت قصد دارد تا پایان سال برای دریافت تاییدیه افدیای اقدام کند.
زنگنه مسیری غیرمعمول را طی کرد؛ از مدرسهای در تهران تا دفتر مدیرعاملی در میامی. در سال ۱۹۸۴، پنج سال پس از سقوط شاه، والدینش همراه او به آلمان رفتند. زنگنه نزد عمویش در شهر اولدنبورگ ماند و والدینش بین اروپا و ایران رفتوآمد داشتند. او در دانشگاه لویی پاستور (استراسبورگ) دندانپزشکی خواند و در سال ۱۹۹۵ فارغالتحصیل شد.
فوربس مینویسد، اما بهسرعت دریافت که دندانپزشکی برای او نیست: «انگار هر روز در یک جعبه گیر افتاده بودی.» در ۱۹۹۷، توسط یکی از دوستان خواهرش با شرکت Computer Motion آشنا شد که در زمینه تولید بازویهای رباتیک جراحی فعالیت داشت. در آنجا استخدام شد و سپس مدرک MBA خود را در سال ۱۹۹۸ از دانشگاه بینالمللی شیلر گرفت.
در ۲۸ سالگی، مدیر منطقهای شرکت شد و سفرهای زیادی به دبی، عربستان سعودی و مصر برای معرفی فناوری جدید داشت. همانجا بود که با داگان همکاری خود را آغاز کرد.
در سال ۲۰۰۳، پس از فروش Computer Motion، آن دو به دنبال فرصت بعدی بودند. زنگنه شرکتی به نام Pharmacyclics را انتخاب کرد که داروی ضدسرطان آزمایشی داشت. آنها در سال ۲۰۰۴ سرمایهگذاری کردند؛ زنگنه سهام خود را فروخت و از بانک وام گرفت. او به عنوان معاون توسعه کسبوکار و سپس مدیر اجرایی ارشد به شرکت پیوست.
او مذاکرات را با شرکت Johnson & Johnson به سرانجام رساند و توافقی بیسابقه رقم زد که در آن شرکت کوچک Pharmacyclics درآمد آمریکا را حفظ کرد. نتیجه: داروی Imbruvica برای درمان سرطان خون مزمن تاییدیه افدیای گرفت و در سال ۲۰۱۵ شرکت AbbVie آن را با مبلغ ۲۱ میلیارد دلار خرید. زنگنه از سرمایهگذاری یک میلیون دلاریاش، ۲۲۵ میلیون دلار سود پیش از کسر مالیات بهدست آورد.
در سال ۲۰۱۹، زمانی که برای عمل پدرش به فرانسه رفته بود، متوجه وجود تودهای شد که به سرطان سینه مرحله ۲ تشخیص داده شد. تحت جراحی قرار گرفت و سپس به آمریکا بازگشت تا همزمان با شروع همهگیری کووید، شیمیدرمانی خود را آغاز کند. عوارض شدید، بستری شدن و تهدیدات جدی سلامت را تجربه کرد.
مطالب بیشتر در سایت ایندیپندنت فارسی
در ۲۰۲۰، داگان شرکت Summit را خرید. زنگنه نیز پس از پایان شیمیدرمانی، به عنوان مدیر ارشد عملیات و عضو هیئتمدیره به آن پیوست و در ۲۰۲۲ مدیرعامل مشترک شد. پس از شکست پروژه آنتیبیوتیک، تیمی کوچک از نیروهای سابق Pharmacyclics تشکیل دادند و به دنبال داروی ضدسرطان جدید رفتند.
در نهایت، داروی ایونسیمب از شرکت چینی Akeso انتخاب شد. در دسامبر ۲۰۲۲، Summit حق استفاده از دارو را با پرداخت ۵۰۰ میلیون دلار پیشپرداخت و ۴.۵ میلیارد دلار پرداختهای احتمالی در صورت تایید نهایی، به دست آورد.
در حال حاضر، ایونسیمب در حال گذراندن ۱۱ کارآزمایی بالینی فاز سوم است. گرچه در یکی از آنها به یکی از اهداف اولیه دست نیافت و سهام شرکت ۳۰٪ افت کرد، اما تحلیلگران میگویند نتایج در مجموع مثبت بوده است.
زنگنه، به عنوان نجاتیافته از سرطان، میگوید: «ما باید سریع تصمیم بگیریم. چون این بیماران زمان زیادی ندارند.»

الهه حسیننژاد به قتل رسید + بازداشت قاتل