ایران وایر - فرامرز داور
اختلافات جمهوری اسلامی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بهحد بیسابقهای در ۱۰ سال اخیر رسیده؛ بهنحوی که یادآور سال ۱۳۸۴ و زمان ارسال پرونده هستهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد است. این اختلافات، از زمان انتشار گزارشهای «رافائل گروسی»، مدیرکل آرژانتینی آژانس، از جمله گزارش جامع او درباره برنامه گذشته و حال اتمی جمهوری اسلامی بهشکل چشمگیری افزایش پیدا کرده، بهطوری که به نظر میرسد مقامهای حکومت ایران، رفتار کموبیش تحقیرآمیزی با گروسی در پیش گرفتهاند که خارج از نزاکت سیاسی است.
***
معطل کردن دو ساعته گروسی در باغ هتل قاهره
گروسی در گزارشهایش درباره ایران، از نحوه همکاری جمهوری اسلامی بهشدت انتقاد کرده و درباره سوالات بیپاسخمانده بازرسان آژانس از ایران، با ابراز نگرانی از ادامه این وضعیت گفته است که عملا ایران تعهدات خود را بر اساس قراردادهای پادمانی با آژانس، نقض کرده است.
دو روز پس از انتشار گزارشهای رافائل گروسی درباره ایران و واکنش تند تهران به آن، هم او هم «عباس عراقچی»، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، عازم سفرهای جداگانهای به قاهره، پایتخت مصر شدند.
جمهوری اسلامی در بیانیه مشترک سازمان انرژی اتمی و وزارت خارجه، گزارشهای او را «سیاسی»، «مغرضانه» و «غیرفنی» خوانده بود. در شرایطی که اختلافات ایران و آژانس و حتی حملات لفظی جمهوری اسلامی به این نهاد بالا گرفته بود، «بدر عبدالعاطی»، وزیر خارجه مصر، پیشنهاد دیدار عراقچی و گروسی را مطرح کرد.
«محمدحسین سلطانیفرد»، حافظ منافع جمهوری اسلامی در قاهره، در شبکه «ایکس» خود نوشته بود که عراقچی دو ساعت گروسی را در حیاط هتل برای دیدار معطل کرد: «گروسی، مدیرکل آژانس را برای اولین بار در سفر وزیر خارجه کشورمان به قاهره در فضای باز هتل محل نشست وزرای خارجه ایران و مصر دیدم. حدود دو ساعت در حیاط هتل نشست و منتظر ماند تا دکتر عراقچی با میانجیگری وزیر خارجه مصر با برگزاری نشست سهجانبه موافقت کند. او اعتراف کرد که گزارش آژانس سیاسی بود.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
دفاع گروسی از گزارشهایش در حضور وزیر خارجه مصر
پیش از دیدار گروسی و عراقچی، مدیرکل آژانس در کنفرانس خبری مشترکی با وزیر خارجه مصر، درباره گزارشهایش درباره ایران از محتوای آنها دفاع کرد: «ما بدون دستور کار سیاسی، همهچیز را همانطور که هست گزارش میکنیم» و سپس گفته بود «بسیار روشن است که به شفافیت بیشتر در ایران نیاز داریم. هیچچیز جز توضیح کامل شماری از فعالیتها، در ما اعتماد ایجاد نمیکند.»
بعید به نظر میرسد که تنها مدت کوتاهی پس از این اظهارات علنی، گروسی آنطور که رییس دفتر حافظ منافع ایران در قاهره مدعی شده، به وزیر خارجه ایران گفته باشد که گزارشهایش را با انگیزه «سیاسی» نوشته است.
مدیرکل آژانس، روش نگارش مشخص و منابع معلومی برای نوشتن گزارش دارد و پیش از انتشار مفاد، آن را برای گرفتن نظر و اصلاحیه احتمالی و درج توضیحات، به کشور هدف، از جمله ایران میدهد.
رییس دفتر حافظ منافع ایران در پست خود در شبکه ایکس گفته بود که زمان شروع ملاقات عراقچی و گروسی با حضور وزیر خارجه مصر «وزیر خارجه کشورمان در وسط حرکت میکند که بیانگر ریاست او بر نشست است.» نوعی ابراز برتری و تخفیف جایگاه مدیرکل آژانس در بحبوحه اختلافات با جمهوری اسلامی. این تنها مورد رفتار خارج از نزاکت و نسبت دادن موارد ادعایی به گروسی از سوی ایران نیست.
خودداری از قرار دادن پرچم آژانس در وزارت خارجه ایران
رافائل گروسی در میان افرادی که در دو دهه اخیر که پرونده اتمی ایران مطرح بوده مدیرکل آژانس بودند، رفتار بیتکلفتری از بقیه دارد و تلاش کرده با سفرهای پیدرپی به ایران، از تنشهای فزاینده کم کند و راهحلی برای اختلافات بیابد.
برخلاف پروتکلهای تشریفاتی که در وزارت خارجه ایران رایج است، در جریان سفرهای گروسی به ایران چه در زمان ریاستجمهوری «حسن روحانی»، «ابراهیم رئیسی» و اکنون «مسعود پزشکیان»، وزارت خارجه از قرار دادن پرچم آژانس بینالمللی انرژی اتمی خودداری میشود.
در هیچکدام از ملاقاتهای وزرای خارجه وقت ایران، از جمله «محمدجواد ظریف»، «حسین امیرعبداللهیان» و عباس عراقچی، در حالی که پرچم جمهوری اسلامی در کنار وزیر خارجه است، برای گروسی پرچم قرار داده نشده است. تنها جایی که پرچم قرار گرفته، در زمان دیدار او از سازمان انرژی اتمی ایران است.
گرچه این موضوع تشریفاتی است، اما از آنجا که جمهوری اسلامی موضوع تشریفات را جدی میگیرد، خودداری از قرار دادن پرچم برای گروسی، ارسال پیامهای ناخشنودی و تحقیرآمیز به سبک رهبران ایران برای مدیرکل آژانس است. او در اغلب سفرهای خود به ایران در حالی که مشتاق به دیدار با رییسجمهور بوده، موفق به ملاقات آنها در همه سفرهای خود نشده است.
پس از مرگ رئیسی در سقوط هلیکوپتر، گروسی پیام تسلیت داد و سپس اعلام کرد که مشتاق همکاری با ایران و دیدار با رییسجمهور جدید، یعنی پزشکیان است. گروسی در سفری که آبان۱۴۰۳ به تهران داشت، با پزشکیان ملاقات کرد. رییسجمهور ایران در این دیدار از جنگ بین اسراییل و غزه و «سکوت نهادهای بینالمللی» درباره آن که ارتباطی با مدیرکل آژانس و وظایف او نداشت، انتقاد کرده بود.
زبان بسیار تند جوابیه ایران در برابر مدیرکل
پس از انتشار گزارش گروسی درباره ایران در خرداد سال جاری، دفتر نمایندگی جمهوری اسلامی در وین، جوابیهای پانزده صفحهای تهیه کرد و در آن از عبارتی کمسابقه درباره گزارش گروسی استفاده کرد.
برخی از عبارات و کلماتی که در این نامه از سوی ایران به آژانس نسبت داده شده، از این قرار است: «بسیار تاسفبار و شگفتآور»، «اتکا به مطالعات تایید شده برگرفته از منابع آزاد از سوی مدیرکل»، «در تضاد با حرفهایگری، عینیت و بیطرفی آژانس»، «نشاندهنده انحراف آشکار از ماموریت ظاهرا بیطرفانه مدیرکل»، «زبان ناسپاسی»، «نشاندهنده نادرستی فرض آژانس»، «ادعای طنزآمیز آژانس»، «واقعبینانه نیست»، «قابلقبول نیست»، «گمانهزنیهای سیاسی آژانس»، «بزرگنمایی»، «بهانهای برای ایجاد نگرانیهای تصنعی»، «آژانس جرات اقدام علیه این رژیم (منظور اسراییل) را ندارد»، «همکاری (ایران از سوی آژانس) قدرشناسی نشده و به طور "شوم" بهعنوان "کمتر از رضایتبخش" برچسب خورده است»، «تبدیل شدن آژانس به ابزاری برای دخالت در امور داخلی کشورهای عضو»، «ارزیابیهای سیاسی، قضاوتهای ارزشی، نگرانیهای بیاساس فاقد مبانی فنی و حقوقی»، و «تحت فشار سیاسی برخی کشورها.»
کمی پیش،«کاظم غریبآبادی»، معاون وزارت خارجه جمهوری اسلامی که پیش از این سفیر این کشور در آژانس بوده، گفته بود مدیرکل «پا را از اختیارات قانونی» فراتر گذاشته است.
ایران رفتار کموبیش تحقیرآمیزی در برابر آژانس و مدیرکل آن پیش گرفته و به نظر میرسد که در اوج یکی از دورانهای اختلاف خود با این نهاد، از زبان دیپلماتیک و با نزاکت سیاسی دور شده است.

ماجرای کبودی زیرچشم ایلان ماسک لو رفت؟

دختری که برای فرار از تجاوز خود را از خودرو پرت کرد