سایت ایران اینترنشنال - چین قصد دارد پس از اجلاس سازمان همکاری شانگهای یک رژه نظامی برگزار کند. هرچند هدف این مراسم «گرامیداشت پایان جنگ جهانی دوم» اعلام شده است، اما تحلیلگران حضور رهبران کشورهای مشهور به «محور آشوب» در این مراسم را حاوی پیامهایی ضمنی از سوی چین به غرب میدانند.
روزنامه بریتانیایی گاردین، دوشنبه ۱۰ شهریور، در گزارشی به امضای هیات تحریریه این رسانه، حضور شی جینپینگ، رهبر چین در کنار رهبران کشورهایی چون روسیه، کرهشمالی، ایران و میانمار، کشورهایی که بیشترین تحریمهای آمریکا را تحمل میکنند، «نمایشی از قدرت نظامی و دیپلماتیک پکن» در بحبوحه مذاکرات حساس تجاری با ایالات متحده تلقی میکند.
این مقاله حضور ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، و مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی در کنار شی جینپینگ را تکمیل شدن چهارگانهای نامیده که تحلیلگران سیاسی و اقتصادی غربی آن را «محور آشوب» توصیف کردهاند.
گاردین یکی از نقاط عطف این مراسم را دوری جستن رهبران غربی از آن عنوان کرده است.
تنها دو نفر از سران دولتهای غربی در رژه پیروزی چین حضور دارند: رابرت فیتسو، نخستوزیر اسلواکی، که با وجود عضویت کشورش در اتحادیه اروپا در جنگ اوکراین از پوتین حمایت میکند.
دیگری الکساندر ووچیچ، رییسجمهوری صربستان، که با وجود تاکید بر تعهد کشورش به پیوستن به اتحادیه اروپا، به دنبال روابط خوب با روسیه و چین است.
به نوشته گاردین، کارشناسان سیاسی میگویند که این رژه با هدف نشان دادن نفوذ شی جینپینگ بر کشورهایی طراحی شده است که مصمم به بازترسیم نظم جهانی تحت رهبری غرب هستند.
آلفرد وو، مدرس سیاستگذاری عمومی در دانشگاه ملی سنگاپور، به این روزنامه گفته است: «شی جینپینگ تلاش میکند نشان دهد که بسیار قدرتمند است، نفوذ دارد و در چین مورد استقبال قرار میگیرد. زمانی که شی فقط یک رهبر منطقهای بود، به پوتین نگاه میکرد و الفبای رهبری را از او میآموخت. اما حالا او یک رهبر جهانی است.»
این رسانه بریتانیایی با اشاره به حضور نارندرا مودی، نخستوزیر هند، و رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه در اجلاس شانگهای و همینطور در رژه پیروزی، بهویژه در شرایطی که رابطه دهلینو واشینگتن بر سر افزایش ۵۰ درصدی تعرفههای آمریکا بر صادرات به تیرگی گراییده است، زمانبندی این برنامهها را فرصتی ویژه برای چین ارزیابی کرده است.
گاردین، به نقل از مایکل کوگلمن، تحلیلگر جنوب آسیا نوشته است: «مودی در لحظهای به چین آمد که روابط هند و چین در حال تثبیت است و روابط هند و آمریکا به تیرگی گراییده است. این تصویری قدرتمند از چین ارائه میدهد. البته مطمئن نیستم آمریکاییها هنوز بهخوبی فهمیده باشند که در چنین مدت کوتاهی، چه میزان اعتماد را از دست دادهاند.»