چه طی ۶ هفته نخست رقابت‌های لیگ برتر گذشته، نمایشی از بی‌کیفیت‌ترین فوتبال تاریخ باشگاهی ایران بوده است. یک سقوط تمام‌عیار از فوتبالی که زمانی نه هولدینگ‌ها و بانک‌ها و شرکت‌های خصولتی وارد مقوله باشگاه‌داری شده بودند، نه بازیکنانش برای دیده شدن در قاب دوربین‌ها به سمت داور می‌دویدند یا پاچه‌های شلوارکشان را برای نشان دادن عضلاتشان بالا می‌زدند و نه دستمزدهایی فراتر از زندگی در خاورمیانه و اروپای مرکزی می‌گرفتند؛ اما لااقل در همان دهه‌های گذشته، کیفیت فوتبال باشگاهی ایران، حتی برای بی‌اهمیت‌ترین بازی‌ها نیز دست‌کم ۲۰ هزار تماشاگر را به سکوهای سیمانی ورزشگاه‌ها می‌کشاند
پیام یونسی‌پور - ایران وایر
از ۸ بازی هفته ششم رقابت‌های لیگ برتر، ۴ بازی با تساوی به پایان رسید و فقط ۱۱ گل ردوبدل شد؛ میانگین فاجعه‌بار ۱.۳۷ گل در هر مسابقه که کمتر از نصف استاندارد جهانی فوتبال است.
طبق محاسبات «ترانسفرمارکت» ۱۶ تیم لیگ برتر فوتبال ایران، برای فصل ۲۰۲۶ - ۲۰۲۵ رقمی بیش از ۱۳۴ میلیون و ۷۸۰ هزار یورو یعنی معادل رقمی حدود ۱۸ هزار میلیارد تومان صرفا جهت هزینه قرارداد با بازیکنان و مربیان هزینه کرده‌اند.
استقلال مقابل چه تیمی با چه بودجه‌ای شکست خورد؟
چهارشنبه ۹مهر۱۴۰۴ در هفته دوم رقابت‌های لیگ قهرمانان سطح دو آسیا، استقلال مقابل المحرق بحرین در ورزشگاه قدس با نتیجه یک بر صفر مغلوب شد.
وب‌سایت تراسفرمارکت به‌عنوان مرجع قیمت‌گذاری بازیکنان، مربیان و باشگاه‌های فوتبال جهان می‌گوید که هزینه قراردادهای تمام ۱۲ تیم لیگ برتر بحرین، ۱۶میلیون و ۵۶۰ هزار یورو است. همین وب‌سایت هزینه قرارداد تمامی بازیکنان تیم المحرق را حدود ۲ میلیون و ۵۵۰ هزار یورو اعلام می‌کند.
باشگاه استقلال به‌عنوان گران‌قیمت‌ترین تیم باشگاهی تاریخ فوتبال ایران، مقابل تیمی شکست خورد که مجموع قراردادهایش با ۲۵ بازیکن، تقریبا با رقم قرارداد استقلال با «منیر حدادی» ستاره سابق بارسلونا برابری می‌کرد.
باید توجه داشت که کیفیت نازل فوتبال باشگاهی بحرین، حتی اجازه حضور قهرمان لیگ این کشور در «لیگ نخبگان آسیا» را نمی‌دهد و آن‌ها هیچ نماینده‌ای در سطح اول فوتبال آسیا ندارند. تنها دو تیم الخالدیه و المحرق به نمایندگی از فوتبال این کشور در لیگ قهرمانان سطح ۲ آسیا حاضر می‌شوند.
فوتبال ایران چقدر هزینه بازیکنانش کرده است؟
آمارهای ترانسفرمارکت نشان می‌دهد که در فصل جاری لیگ برتر فوتبال ایران، برای ۵۰۴ بازیکن که ۴۰ بازیکن آن خارجی هستند، بیش از ۱۳۴ میلیون و ۷۸۰ هزار یورو هزینه شده است.
نکته قابل‌توجه اینجاست که چهار باشگاه استقلال، سپاهان، پرسپولیس و تراکتور ۴۹ درصد از کل این هزینه را به خود اختصاص داده‌اند.
استقلال با ۱۹ میلیون و ۲۸۰ هزار یورو در صدر فهرست پرهزینه‌ترین باشگاه‌های فوتبال ایران قرار دارد. سپاهان با ۱۶ میلیون و ۹۸۰ هزار یورو، پرسپولیس با ۱۶ میلیون و ۳۰۰ هزار یورو و تراکتور با ۱۴ میلیون و ۷۰۰ هزار یورو.
جدول رده‌بندی لیگ برتر اما فاجعه‌بار است. هیچ تیمی در پایان هفته ششم و پس از تقسیم ۱۸ امتیاز برای هر تیم، نتوانسته به ۱۰ امتیاز برسد. تراکتور با ۹ امتیاز از ۶ بازی در صدر است، پرسپولیس با ۸ امتیاز در رده هفتم و استقلال با ۷ امتیاز در رده هشتم قرار دارند. سپاهان هم با ۶ امتیاز در رده دوازدهم جدول است.
به عبارتی فاصله تیم صدرنشین لیگ برتر یعنی تراکتور، با دو تیم بحران‌زده پرسپولیس و استقلال که مربیانشان زیر تیغ انتقادات و در آستانه برکناری قرار دارند، تنها یک و دو امتیاز و با سپاهان فقط ۳ امتیاز است.
از آمار تکان‌دهنده فوتبال باشگاهی ایران در آسیا چه می‌دانیم؟
نزدیکی امتیازات در جدول رده‌بندی لیگ ایران، بیش از آن‌که نشان‌دهنده نزدیک بودن رقابت میان تیم‌ها باشد، بی‌کیفیت بودن این لیگ را نشان می‌دهد.
نماینده‌های باشگاهی فوتبال ایران، در ۱۲ بازی اخیر خود هرگز مقابل حریفانشان پیروز نشده‌اند. ۶ تساوی و ۶ شکست نتیجه عملکرد استقلال، پرسپولیس، سپاهان و تراکتور در این ۱۲ بازی اخیرشان در لیگ نخبگان و لیگ قهرمانان سطح ۲ آسیا بوده است.
سنگین‌ترین شکست در این ۱۲ بازی و حتی تمامی سال‌ها و دهه‌های اخیر فوتبال ایران را هم استقلال مقابل الوصل به نام خودش ثبت کرد.
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
استقلال ۷ گل از الوصل خورد و یک گل زد. آیا الوصل را می‌توان تیمی پرستاره یا کهکشانی مانند باشگاه‌های عربستانی دانست؟ ترانسفرمارکت به این سوال پاسخ می‌دهد. مجموع رقم قرارداد بازیکنان الوصل ۲۲ میلیون و ۵۲۰ هزار یورو است؛ یعنی حدود ۴ میلیون یورو بیشتر از استقلال برای قرارداد بازیکنان و مربیانش هزینه کرده که با این عدد نمی‌توان فاصله ۶ گله این مسابقه را توجیه کرد.
ماجرا فقط ارقام استقلال نیست. نمایندگان باشگاهی ایران طی این دوازده مسابقه، مقابل التعاون عربستان، النصر عربستان، الهلال عربستان، شباب الاهلی امارات، الوحده امارات، الدحیل قطر، الخالدیه بحرین و الحسین اردن شکست‌خورده یا به‌تساوی رسیده‌اند. فهرست، خود گویای یک سقوط آزاد مطلق است.
آیا فوتبال ایران، تولید هم می‌کند؟
چرخه تولید بازیکن وجود ندارد. میانگین سنی باشگاه‌های فوتبال ایران از مرز ۲۶ سال عبور کرده و این یعنی لیگ ایران، بیش از یک دهه است که دیگر هیچ نیروی جدیدی تولید نمی‌کند.
میانگین سنی لیگ برتر ایران به ۲۶ سال و یک ماه رسیده، تراکتور با ۲۹ سال و ۶ ماه مسن‌ترین تیم شناخته می‌شود و پرسپولیس با ۲۹ سال و ۲ ماه، دومین تیم مسن لیگ برتر است. آلومینیوم اراک با ۲۴ سال و ۳ ماه به‌عنوان جوان‌ترین باشگاه فوتبال ایران، حتی از پرسپولیس و استقلال سال‌های پایانی دهه ۱۳۷۰ هم مسن‌تر است.
فوتبال ایران پس از تیمی که «برانکو ایوانکوویچ» در پرسپولیس ساخت و استقلالی که شالوده‌اش را «وینفرد شفر» گذاشت، دیگر روی جوان‌گرایی و ساختن بازیکنان جدید را ندید. بی‌کیفیت‌ترین بازیکنان، با مبالغی دور از باور در حال جابجا شدن میان باشگاه‌ها هستند.
دراین‌بین آنچه شاید نگران‌کننده باشد، دورنمای ده سال آینده فوتبال باشگاهی و ملی ایران است. باشگاه‌هایی که از پس نمایندگان قطر و امارات، اردن و بحرین برنمی‌آیند و تیم فوتبالی که در آسیای مرکزی هم قهرمان نمی‌شود.
