رفع فیلتر یوتیوب در دانشگاه تهران، هرچند با عنوان «کاربرد آموزشی» معرفی شده، اما برای بسیاری از ناظران نشانه‌ای روشن از آغاز رسمی اجرای اینترنت چندسطحی در ایران است؛ جایی که آزادی دسترسی به پلتفرم‌ها به جای آنکه عمومی باشد، به امتیازی مخصوص برخی اقشار تبدیل می‌شود

خبرنامه گویا - در حالی‌ که مقام‌های جمهوری اسلامی بارها وجود یا اجرای طرح موسوم به «اینترنت طبقاتی» را انکار کرده بودند، دانشگاه تهران رسماً اعلام کرد که دانشجویان از این پس می‌توانند از طریق اینترنت داخلی دانشگاه، بدون نیاز به فیلترشکن، به یوتیوب دسترسی پیدا کنند.

در اطلاعیه دانشگاه آمده که هدف این اقدام «تسهیل دسترسی دانشجویان به منابع آموزشی و پژوهشی» است. این تصمیم پس از مطرح شدن موضوع در جلسه شورای صنفی خوابگاه‌ها با معاونت فناوری دیجیتال و معاونت دانشجویی دانشگاه، نهایی و اجرا شده است. خبرگزاری فارس نیز این خبر را تأیید کرده است.

با این حال، این تصمیم نگرانی‌های تازه‌ای را درباره اجرای عملی «اینترنت طبقاتی» در کشور ایجاد کرده است؛ طرحی که بر اساس آن برخی گروه‌ها -- مانند استادان، پژوهشگران یا دانشجویان -- می‌توانند به اینترنت آزاد یا بدون فیلتر دسترسی داشته باشند، در حالی‌ که عموم مردم همچنان با محدودیت و فیلترینگ روبه‌رو هستند.

منتقدان هشدار می‌دهند چنین اقداماتی به ایجاد «رانت دیجیتال» و تبعیض در دسترسی به اطلاعات منجر می‌شود. آنان معتقدند حق بهره‌مندی از اینترنت آزاد و باکیفیت باید برای تمام شهروندان برابر باشد، نه فقط گروه‌های منتخب.

ایده تخصیص اینترنت آزاد به گروه‌های خاص نخستین بار در دولت حسن روحانی مطرح شد؛ زمانی‌که محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات وقت، دسترسی بدون فیلتر به برخی روزنامه‌نگاران نزدیک به دولت ارائه داد. در ادامه، در سال ۱۴۰۱ کارگروه اقتصاد دیجیتال در دولت ابراهیم رئیسی نیز طرحی ارائه کرد که بر اساس آن، فریلنسرهای مورد تأیید حکومت می‌توانستند از اینترنت «سطح بالاتر» بهره‌مند شوند.

تکذیب برخی منابع داخلی:

***