شهريار مندني‌پور: بهرام صادقي يكي از قربانيان سانسور است، ايسنا

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس ادب
شهريار مندني‌پور با ياد كردن از بهرام صادقي به عنوان يكي از قربانيان سانسور گفت: سالها آثارش چاپ نشده ماندند و نسل خوانندگاني كه در دهه‌هاي شصت و هفتاد پديد آمدند، محروم بودند از يك مجموعه داستان و يك داستان بلند يا با تساهل، يك رمان كه حاصل عمر كوتاه صادقي است.
اين داستان‌نويس به خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران متذكر شد: ستمي كه بهرام صادقي بر خود روا كرد و ادبيات ايران را از يك نويسنده قدر محروم نمود، به وسيله سانسور بر آثار وي هم روا شد و اشكال ديگري كه اين در محاق بودن پديدآورده است، مطرح نشدن يكي از تجلي‌هاي زبان فارسي است و همين باعث شده علاوه بر اينكه نسل جديدي از خواننده‌ها از آشنايي با اين امكان زبان فارسي محروم بمانند، آثاري ‌بينيم كه مشابه داستانهاي بهرام صادقي هستند؛ يعني سانسور باعث شده يك مرحله از داستان نويسي ايران دوباره تكرار شود.
مندني‌پور گفت: بهرام صادقي وجهي از زبان فارسي را به كار گرفته كه كمتر در آثار ادبيات معاصر ما تجربه شده و آن، وجه طنز است. در چند داستان ماندگار وي طنزي سياه و تلخ رخ مي‌نمايد و مدرنيسم سطحي و بي‌ريشه‌ي دهه‌ي چهل و پنجاه ايران را آماج قرار مي‌دهد. در بيشتر داستانهاي او مضحكه‌ي انسان ايراني كه در دوره سنتي است و لايه‌اي از يك تجددگرايي گيج و درمانده بر وي كشيده شده است، به طنز كشيده مي‌شود. اين نوع انسان و اين نوع شخصيت داستاني محصول سرازير شدن دلارهاي نفتي به ايران است كه چندرغاز از آن هم به وي مي‌رسيد، به‌خصوص در دهه‌ي پنجاه.
مندني‌پور سپس درباره فضاي سياه حاكم بر داستانهاي بهرام صادقي، و مقايسه آن با داستان‌هاي امروزي و نيز اعتقادش به رابطه‌ي ادبيات و نشاط اجتماعي، گفت: ادبيات، حوزه‌اي نيست كه بخشنامه‌وارهايي بتواند در آن تغييري ايجاد كند؛ اما در هر حال، ادبيات ما بسيار سياه است و وجه روشن زندگي در آن كمتر به چشم مي‌خورد، وجهي كه حافظ به خوبي آن را درك كرده بود و همين باعث ماندگاري اشعارش شد؛ اما همه و همه خوب مي‌دانيم كه ادبيات فقط آن سطور نوشته شده هم نيست و وقتي كه داستاني در مورد تاريكي نوشته مي‌شود، دلالت ضمني تاريكي، روشنايي هم هست.
نويسنده مجموعه داستان “آبي ماوراي بحار“ ادامه داد: وقتي در داستاني درباره‌ي نفرت، كينه و تباهي ارزشهاي انساني نوشته مي‌شود، فاصله‌هاي سفيد بين سطرها مدام اشاره مي‌كنند به عشق و فقدان تلالوهاي انساني. به هر حال ما مردم، روزگاران سختي را گذرانده‌ايم و طبيعي است كه اين سختي‌ها در آثار نويسندگان جلوه كند.
مندني‌پور همچنين خاطرنشان كرد: جالب است در ادبيات دهه‌ي 50 كه به ظاهر دهه رفاه مادي بسياري از مردم ايران است، اين سياهي بيشتر به چشم مي‌خورد و فكر نمي‌كنم با دستور‌العمل و بخش‌نامه‌هاي كلي اين مشكل در ادبيات ما حل شود.
داستان‌نويس شيرازي خالق “شرق بنفشه” گفت: در بعضي از آثار خوب ادبيات معاصرمان، به هر حال چراغي يا كورسويي، جايي در ميان تاريكي‌هاي داستان روشن است و مي‌توانيم به همين دل خوش كنيم؛ تا زماني كه روشنايي‌هاي بيشتري به زندگي‌مان بتابد.