 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
«نمايشگاه كتاب به عنوان يك پديده فرهنگي و شايد بهتر باشد بگوييم يك پديده اجتماعي و قابل توجه همه ساله در ارديبهشت ماه با تشريفات و تبليغات خاصي برگزار مي‌شود و فرصت و غنيمتي دست مي‌دهد كه خيل كثيري از زنان و مردان و خاصه نسل جوان اعم از دانشجو و دانش‌آموز و علاقه‌مندان به كتاب و كتابت از سراسر تهران و حتي شهرستان‌هاي دور و نزديك راهي نمايشگاه اوين شوند و يكبار هم كه شده جشن كتاب برگزار كرده، توليدات علمي و ادبي و هنري و فني و دستاوردهاي فرهنگي كشور را ولو با ملاحظه عناوين و پشت جلد آنها هم كه شده ملاحظه كنند و با عبور از ميان صدها غرفه و نظرافكندن به هزاران بلكه ده‌ها هزار عنوان كتاب، با آثار مختلف قديم و جديد آشنا شوند و چند جلدي از آن را به فراخور امكانات مالي و همت خود خريداري كنند و خوشحال و شادمان اما خسته، خود را به صف اتوبوس رسانند تا با بسته‌اي از كتاب‌هاي مورد علاقه خود به خانه مراجعت كنند.
راستي چه ضرورتي ايجاب مي‌كند كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي همه ساله با زحمات زياد و هزينه‌هاي فراوان چنين نمايشگاهي را تدارك مي‌بيند و چه خواصي بر چنين نمايشگاه عظيم و گسترده‌اي كه بازديد از تمامي قسمت‌هاي آن و ملاحظه جدي عناوين كتب به چندين روز وقت نياز دارد و در يك نصف روز بيش از يكي دو سالن را نمي‌توان بازديد كرد، مترتب است؟
به عبارت ديگر اين سؤال به ذهن متبادر مي‌شود كه اگر كسي اهل كتاب خواندن باشد آيا آسان‌تر نيست كه مستقيماً به يكي از مراكز فروش عمومي و تخصصي شهر تهران كه در نقاط معين مثل خيابان انقلاب و بازارچه‌هاي كتاب متمركز شده مراجعه كنند و چند جلد كتاب مورد نظر خود را خريداري كنند و وقت اضافي خود را صرف خواندن كتاب يا كارهاي ضروري ديگر كنند؟ قدر مسلم فوايد عديده‌اي بر چنين نمايشگاهي مترتب است كه جاي انكار ندارد و بايد به دست‌اندركاران آن تبريك و دست مريزاد گفت و جاي تشويق و تحسين فراوان وجود دارد. برخي از فوايد و كاركردهاي اساسي و جانبي آشكار و پنهان چنين نمايشگاه با اهميت و با ارزشي را مي‌توان به شرح زير برشمرد:
1-جلب توجه عموم مردم و اهميت و جايگاه كتاب و كتابخواني در كشور
2-ايجاد انگيزه و كشاندن تعداد زيادي از شهروندان اعم از زن و مرد به بازار كتاب در معناي وسيع و گسترده آن و خريد و فروش به نسبت متمركز آن در طول يك هفته از سال
3-جلب نظر ناشران داخلي به چاپ عناوين جديد و درنظر گرفتن تاريخ برگزاري نمايشگاه به عنوان يك مبدأ و مقصد برنامه‌ريزي نشر كتاب
4-شناساندن مجلات و نشريات متعددي كه به خصوص در سال‌هاي اخير گسترش و وسعت بيشتري پيدا كرده است
5-ارائه كتب و نشريات تخصصي و كتب درسي و كمك درسي دانشگاهي و حرفه‌اي از طريق جلب ناشران بين‌المللي و داخلي با قيمت به نسبت مناسب‌تر
6-آشنا ساختن علاقه‌مندان به روزنامه‌ها و مجلات و خبرگزاري‌ها و سايت‌ها و برخي ديگر از فعاليت‌هاي سياسي و فرهنگي
7-ملاقات و برخورد خوانندگان كتب و مجلات و نشريات با نويسندگان، مؤلفان و مترجمان شناخته شده و گفت‌وگو با آنان.
8-برگزاري سخنراني‌ها و ميزگردها و گفت‌وگو‌هاي متعدد توسط فعالان فرهنگي در جنب نمايشگاه كتاب
... و بسياري از فوايد اجتماعي ديگر كه از حوصله اين بحث خارج است.
چنين نمايشگاه ساليانه‌اي در عين حال اين فرصت را فراهم مي‌آورد كه بازديدكنندگان و علاقه‌مندان به ارزيابي ميزان پيشرفت در نشر كتاب بر لحاظ كمي و كيفي و عناوين بپردازند و تحول نسبي عرصه فرهنگي كشور را به ارزيابي و نقد بكشند.
قدر مسلم هر سال بر تعداد ناشران (بخصوص ناشران كوچك و تخصصي‌تر) و تعداد كتب منتشرشده افزوده مي‌شود و عناوين و تيتر اين كتب تأليف و ترجمه افزايش مي‌يابد. در ظاهر ما در اين زمينه از پيشرفت خوبي برخوردار بوده‌ايم، اما پرداختن به يك ارزيابي كيفي و بهبود واقعي از نشركتاب و مجلات نيز يك ضرورت اجتناب‌ناپذير است، چه آنچه در قلمرو فرهنگ مهم است محتوا و كيفيت آثاري است كه منتشر مي‌شود كه اميد است روزي در اين زمينه نيز تحول جدي ايجاد شود. به هر حال چنانكه گفته‌اند امسال نيز بيش از سه ميليون نفر از نمايشگاه كتاب بازديد كرده‌اند كه جاي خوشوقتي و اميدواري است كه اين اقدام بتواند سطح فرهنگي كشور را به لحاظ فرهنگ كتابشناسي و كتابخواني بالا ببرد و به رشد فكري مردم كمك مؤثر‌ي بنمايد.
بي مناسبت نيست تأسف خود را از افت قابل‌ملاحظه غرفه‌هاي جرايد و روزنامه‌ها كه در سال‌هاي گذشته مركز پرجوش پرخروش و پربيننده‌اي بود و امسال نحيف‌تر از هميشه به نظر مي‌رسيد ابراز داريم. و اين نيست جز انعكاسي از توقيف و توقف تعداد زيادي از نشريات و روزنامه‌هاي سياسي و انتقادي.
اميدواريم مردم ما به خصوص جوانان از نمايشگاه كتاب بهره ببرند و درس‌هاي خوبي براي آينده كشور خود بياموزند.
