 |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
||
|
||||||
 |
 |
 |
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||
|
||||||
|
|
|
|
|||
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: فرهنگ و ادب - ادبيات
سيمين دانشور، نخستين زن داستان‌نويس تاريخ ادبيات معاصر ايران و نويسنده‌ي «سووشون» - از پرخواننده‌ترين رمان‌هاي فارسي - است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، قمر آريان در نوشته‌اي خطاب به بانوي 85 ساله‌ي داستان ايران مي‌نويسد: آن‌چه درباره شناخت و تاثير هنر ترجمه كرده‌اي و تحقق نموده‌اي، براي من بسيار آموزنده و جالب بود. گمان مي‌كنم، تو اولين و تنها فردي هستي كه در دانشگاه تهران، موضوع رساله‌ي دكتري‌ات «هنر و زيباشناسي» بود.
جمال ميرصادقي از رمان تاريخي «سووشون»، به‌عنوان يكي از پرخواننده‌ترين رمان‌هايي كه تاكنون به فارسي نوشته شده است، ياد مي‌كند و مي‌افزايد: تاثيري كه درون‌مايه رمان «سووشون» بر ذهن من گذاشته، تاثير مثبتي بوده و موضوع آن به ياد من مانده؛ ايستادگي در برابر خواست‌هاي نارواي زورمندان و بيگانگان (انگليسي‌ها)، در اوضاع و احوالي غيرعادي و نابه‌سامان. مردي در برابر زور و قلدري مقاومت مي‌كند و از تهديدها نمي‌هراسد و درنهايت جان خود را بر سر اين ايستادگي و انعطاف‌ناپذيري از دست مي‌دهد.
او وجه ديگر ارزشمند رمان را، خوانندگان و منتقدان آن مي‌داند و مي‌گويد: مي‌بينيم خوانندگان از قشرها و گروه‌هاي مختلف و با ذوق و سليقه‌هاي گوناگون و در سن و سال‌هاي متفاوت، رمان را خوانده‌اند و پسنديده‌اند.
«سووشون» مرحله زمان را كه معيار قطعي براي هر اثر خلاقه است، گذرانده و خوانندگان دو نسل آن‌را خوانده‌اند و هنوز هم خواندنش براي جوانان جاذبه و گيرايي دارد.
ميرصادقي از اين‌رو، رمان «سووشون» را جزو رمان‌هاي تثبيت‌شده و كلاسيك ادبيات داستاني معاصر مي‌داند.
اين نويسنده و پژوهشگر داستان، اما داستان‌هاي كوتاه دانشور را از كيفيت معنايي و ساختاري بالايي برخوردار نمي‌داند كه آن‌ها را در كنار داستان‌هاي كوتاه نويسنده‌هاي مقتدري چون صادق هدايت، صادق چوبك، بزرگ علوي و ابراهيم گلستان بتوان گذاشت.
ميرصادقي معتقد است: دانشور سعي كرده است در اين داستان‌ها به زنان بپردازد و اغلب شخصيت‌هاي داستان‌هاي او زن هستند. توجه به زن‌ها و پرداختن به زندگي آن‌ها، پيش از او، تا به اين حد در ادبيات داستاني ايران سابقه نداشته است.
او همچنين در اظهارنظري درباره‌ي سياسي بودن دانشور مي‌گويد: دانشور در مصاحبه‌اي خود را بر خلاف همسرش (جلال آل احمد)، اهل سياست به‌حساب نمي‌آورد. «من هميشه سيمين دانشور باقي ماندم، هيچ‌وقت سيمين آل‌احمد نشدم و اصلا هم با طرز فكر جلال موافق نبودم و نيستم. من با نوسان موافق نيستم و هرگز سياسي نبودم. هدف سياست رسيدن به قدرت است و آدم خاص و جاه‌طلبي مي‌خواهد؛ من آدمي هستم به‌كلي غيرسياسي».
ميرصادقي البته معتقد است: دانشور ممكن است در اين گفته صادق باشد، اما به‌كل، غيرسياسي نيست. نحوه افكار سياسي روزگار، آن‌چه در اصطلاح ادبيات داستاني به آن گرايش عصر يا روح زمانه مي‌گويند، بعضي از آثار نويسنده را سياسي كرده است. مثلا الگوي دو رمان «جزيره‌ي سرگردان» و «ساربان سرگردان» بر حوادث سياسي و اجتماعي پيش و پس ازانقلاب شكل گرفته است و چطور ممكن است كه خصوصيت سياسي نداشته باشد و نويسنده به‌كلي غيرسياسي باشد؟!
محمدعلي سپانلو - شاعر و مترجم - نيز «سووشون» را در سلوك رمان اجتماعي ايران، منزل مهمي محسوب مي‌كند و مي‌گويد: گذاشته از توقيفي كه نزد خوانندگان يافته، اين اولين اثر كامل، در نوع «رمان فارسي» است. بينايي و شنوايي نويسنده، او را به اكتشاف انگيزه‌هاي درون در رابطه با عمل برون، در سطح اجتماعي و تاريخي اثرش، رهنمون شده است.
همچنين تقي مدرسي - داستان‌نويسي كه سال‌ها در آمريكا اقامت داشت -، درباره‌ي اين اثر اين‌گونه اظهار نظر كرده است: رمان «سووشون» از زمان انتشار آن در حدود 30 سال قبل تا كنون، در ايران از استقبالي گسترده برخوردار بوده و در تيراژ وسيعي منتشر شده است. اين رمان براي خوانندگان غربي، علاوه بر اين‌كه نمونه شاخصي از ادبيات داستاني معاصر ايران محسوب مي‌شود، تصوير بي‌مانندي از زندگي دروني و خصوصي يك خانواده ايراني را هم در اختيار مي‌نهد.
حسن ميرعابديني - منتقد - نيز رمان «سووشون» دانشور را پرخواننده‌ترين رمان فارسي و آغازگر فصلي تازه در تاريخ داستان‌نويسي ايران به‌شمار مي‌آورد و مي‌گويد: دانشور در اين داستان پرحركت و پرماجرا، با نثري شاعرانه، دقيق و محكم، تصويري دروني و هنرمندانه از تحولات منطقه‌ي فارس در سال‌هاي جنگ دوم جهاني به‌دست مي‌دهد.
به گزارش ايسنا، سيمين دانشور - داستان‌نويس و مترجم - در هشتم ارديبهشت‌ماه سال 1300 در شيراز به‌دنيا آمد. در سال 1328 دكتري خود را در رشته ادبيات فارسي از دانشگاه تهران گرفت. يك سال بعد با جلال آل احمد ازدواج كرد و در سال 1331 براي مطالعه در رشته‌ي «زيبايي‌شناسي» در دانشگاه استنفورد، به آمريكا سفر كرد و دو سال بعد به ايران بازگشت.
ازجمله تأليف‌ها و ترجمه‌هاي دانشور عبارت‌اند از: «آتش خاموش» (1327)، «سرباز شكلاتي» برنارد شاو (1328)، «باغ آلبالو» و «دشمنان» از آنتوان چخوف (1331)، «بئاتريس» از شنيتسلر و «رمز موفق زيستن» از ديل كارنگي (1332)، «كمدي انساني» ويليام سارويان و «داغ ننگ» از ناتانيل هارتون (1334)، ترجمه «همراه آفتاب» (1377)، «شهري چون بهشت» (1340)، «سووشون» (1348)، «بنال وطن» از آلن پيتون (1351)، «به كي سلام كنم؟» (1359)، «غروب جلال» (1360)، «ماه عسل آفتابي» (داستان‌هاي ملل مختلف) (1362)، «جزيره سرگرداني» (1372)، «شناخت و تحسين هنر» (مجموعه مقالات) (1375)، «از پرنده‌هاي مهاجر بپرس» (1376) و «ساربان سرگردان» (1380).
«كوه سرگردان» و مجموعه‌ي داستان «انتخاب» هم آثار بعدي او خواهند بود.
«بر ساحل جزيره‌ي سرگرداني» (جشن‌نامه‌ي دكتر سيمين دانشور) به‌كوشش علي دهباشي منتشر شده كه در اين متن هم از آن استفاده شده است.
