می نويسم: توقف به فرمان نشانه ها
بهروز شيدا
نشر باران، سوئد
چاپ اول ۲۰۰۸/ ۱۳۸۶
شابک: ۳-۱۸-۸۵۴۶۳-۹۱-۹۷۸
[email protected]
www.baran.st
کتاب جديد بهروز شيدا، با عنوانِ می نويسم: توقف به فرمان نشانه ها، توسط نشر باران منتشر شد. بهروز شيدا در مقدمه ای در شرح اين کتاب چنين نوشته است: در اين کتاب ده جستار می خوانيد: چشم های حيران عکس های کهنه می پرسند از پنج مکتب رمان نويسی سخن می گويد. از تشابه ها و تفاوت های پنج رمان غربی و چهار رمان فارسی؛ از فلسفه ها، تئوری ها، شکل ها، شرايطِ تاريخی. از رئاليسم قرن هيجدهم، رئاليسم قرن نوزدهم، جريان سيال ذهن، رمان نو فرانسوی، رمان پسامدرنيستی؛ از کتاب احمدِ طالبوف تبريزی، رابينسون کروزه ی دانيل دفو، سرخ و سياهِ هانری بيل استاندال، کليدرِ محمود دولت آبادی؛ خشم و هياهوی ويليام فاکنر؛ در هزار توی آلن رب گريه، شازده احتجابِ هوشنگ گلشيری، سفيد برفی ی دونالد بارتلمی، آزاده خانم و نويسنده اش يا آشويتس خصوصی دکتر شريفی ی رضا براهنی. گريز به کجا از بازی ی بی گريز؟ از رمانِ آداب بی قراری ی يعقوب يادعلی سخن می گويد. از تئوری ی تامس هريس؛ از والد، بالغ، کودکِ درون؛ از تسليم، تعهد، آرمان، بازی، گريز؛ از بايد، چرا، شايد. تصويری از رقصِ آفرينش: فصلی در آدابِ فروش از فوتبال سخن می گويد. از گل های نه جام جهانی. از سرنوشت اسطوره های پير؛ از تصوير اسطوره های جوان؛ از رقص، نمايش، آفرينش، زيبايی، بازار، نام شرکت ها بر سينه ی قهرمان، عکس قهرمان بر سينه ی هوادار. پرده ی خونين و آوازِ مست از فضای دهه ی ۱۳۴۰ هجری ی شمسی در چهار رمان فارسی و هشت فيلم بلند ايرانی سخن می گويد. از رابطه ی سينمای ايران و رمان فارسی؛ از تئوری ها؛ از شرايط تاريخی؛ از جدال سنت و مدرن؛ از چهار رمانِ سنگ صبورِ صادق چوبک، شريفجان، شريفجانِ تقی مدرسی، شوهر آهو خانمِ محمدعلی افغانی، تنگسيرِ صادق چوبک؛ از هشت فيلمِ گنج قارونِ سيامک ياسمی، گدايان تهرانِ محمدعلی فردين، دالاهوی سيامک ياسمی، قيصرِ مسعود کيميايی، رضا موتوری ی مسعود کيميايی، آقای هالوی داريوش مهرجويی، شوهر آهوخانمِ داود ملاپور، تنگسيرِ امير نادری. از حبسِ تصويرها تا حبسِ تصويرها؟ از زنان در ادبيات ايران در آينه ی کتاب اغوای ژان بودريار سخن می گويد؛ از تکه شعری از شمس کسمايی، تکه شعری از ژاله سلطانی، نقدی از فاطمه سياح؛ از نه رمانِ فتنه ی علی دشتی، فرنگيسِ سعيد نفيسی، چشم هايشِ بزرگ علوی، سنگ صبورِ صادق چوبک، سووشونِ سيمين دانشور، ملکوتِ بهرام صادقی، ليلای مهناز انصاريان، چراغ ها را من خاموش می کنمِ زويا پيرزاد، گسلِ ساسان قهرمان. چشمِ عقل ديدِ خدايی دارد از هفت اثر دوران مشروطيت سخن می گويد. از پنج اثر ادبی در آينه ی دو اثر نظری ـ سياسی؛ از نوع شخصيت ها؛ از تقابل شخصيت ها؛ از تقابل شاه مستبد و شاه آرمانی؛ از تقابل اسلام پليد و اسلام آرمانی؛ از تقابل عقل و بی عقلی؛ از سياحتنامه ی ابراهيم بيک: يا بلای تعصب اوی زين العابدين مراغه ای، حاجی بابا اصفهانی ی جيمز موريه، کتاب احمدِ طالبوف تبريزی، جهودکشانِ نويسنده ای ناشناخته، يوسف شاهِ فتحعلی آخوندزاده، دفتر تنظيماتِ ميرزا ملکم خان، سه مکتوبِ ميرزا آقاخان کرمانی. می نويسم: توقف به فرمانِ نشانه ها از رمانِ چهار دردِ منيرالدين بيروتی سخن می گويد. از تئوری ها؛ از انواع نشانه ها؛ از نشانه های اسطوره ای؛ از گناهان مشترک؛ از نسل ها؛ از زمانه ها. از حسرتِ اصول تا آتش تهديد از ردپای خيز محمود احمدی نژاد به سوی قدرت در آينه ی پنج فيلم سخن می گويد. از تئوری ها؛ از سينمای جنگ؛ از فيلم های جنگی، يک فيلم مستند؛ يک فيلم انتخاباتی؛ از پنج فيلم عروسی ی خوبانِ محسن مخملباف، آژانس شيشه ای ی ابراهيم حاتمی کيا، قارچ سمی ی رسول ملاقلی پور، فقر و فحشای مسعود ده نمکی، در دل لعلِ کمال تبريزی. راه مزارِ شمشير کجا است؟ از سه تمثيل و سه نمايش نامه سخن می گويد؛ از دوران مشروطيت به بعد؛ از نقشِ زنان، توده ها، قدرت مداران، روشن فکران در نمايش نامه های دوران های گوناگون؛ از سخنِ وکلاء مرافعه، موسی ژوردان: حکيم نباتات و درويش مستعلی شاه مشهور به جادوگر، ملا ابراهيم خليل کيمياگرِ فتحعلی آخوندزاده، با منجی در صبح نمناکِ اکبر رادی، وای بر مغلوبِ گوهرمراد، جنگنامه ی غلامانِ بهرام بيضايی. چشم به صفحه با شما از ريخت شناسی ی قصه های سريال های سيمای جمهوری ی اسلامی سخن می گويد؛ از نوعی تقسيم بندی بر مبنای پنجاه و يک سريال؛ از روايتی از تاريخ نوين ايران؛ از تصويرِ مأمورانِ امنيتی، پدر، پليس، مهاجر، تبعيدی در پاره ای از سريال ها؛ از تئوری ی ولاديمير پراپ؛ از ساخت های مشترک خانه ای در تاريکی ی سعيد سلطانی، مدار صفر درجه ی حسن فتحی، کيف انگليسيی ضياءالدين دری، سال های برف و بنفشه ی سعيد سلطانی، وفای حسين لطيفی، صاحب دلانِ حسين لطيفی، زير تيغِ محمدرضا هنرمند، پرواز در حبابِ سيروس تسليمی، ما چند نفرِ فياض موسوی، نرگسِ سيروس تسليمی
بهروز شيدا، منتقد و پژوهشگر ادبی ساکن سوئد است. از او علاوه بر کتاب می نويسم: توقف به فرمان نشانه ها، ۱۳ کتاب ديگر نيز منتشر شده است. از جمله در سوک آبی ی آب ها(مجموعه جستارهای ادبی)، از تلخی ی فراق تا تقدس تکليف (نگاهی به جاپای عناصر فرهنگ ايرانی بر چهارده رمان پس از انقلاب)، گمشده در فاصله ی دو اندوه (مجموعه مقاله ها) و تراژدی های ناتمام در قاب قدرت (خوانش ها و پژوهش ها) پنجرهای به بيشهی اشاره (يافته ها و نگاه ها)، مخمل سرخ رويا در زمينه جستار ادبی که توسط نشر باران منتشر شده است.
شيدا پيش از اين چهار کتاب نيز ترجمه کرده و دو مجموعه شعر نيز انتشار داده است. وی همچنين جلد اول کتاب های زندان (خاطرات) را نيز ويراستاری کرده است؛ با نام کابوس بلند تيز دندان.
کتاب جديد بهروز شيدا را می توانيد از کتاب فروشی های محل زنده گی ی خود يا از طريق نشر باران، سوئد، تهيه کنيد.