١٦آذر نماد منطق، شكيبايي و مظلوميت خاتمي
وزير علوم، ابطحي، كولايي، شكوري، محسني، قبادي، نوراني و مكارم شيرازي
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي
***وزير علوم تاكيد كرد كه حضور رييسجمهور در مراسم روز دانشجو كه با يادآوري ياد شهداي ١٦ آذر همراه بود، به لحاظ آن كه توجه دولت و نظام را به پاسداشت اين روز نشان ميدهد، نقطهي عطفي در تاريخ اين جنبش به شمار ميآيد.
دكتر جعفر توفيقي در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، افزود: مراسم روز دانشجوي دانشگاه تهران علاوه بر جنبهي اخلاقي، جنبهي انضباطي و پيگيري دارد، اما به نظرم گاهي اوقات انتظار برخي رفتارها وجود ندارد، لذا با توجه به اين كه در اين مراسم، دانشگاه و دانشجويان ميزبان رييسجمهور بودند، ترجيح ميداديم فضا يك مقدار آرامتر باشد.
وي در عين حال تصريح كرد: اعتقادي به برخورد انتظامي با دانشجويان متخلف ندارم و معتقدم اين مساله را بايد با تذكر و توصيه حل و فصل كرد، زيرا بخشي از آنچه در اين مراسم اتفاق افتاد به مشكلات ناشي از محدود بودن مكان برگزاري آن بازميگشت.
توفيقي همچنين با مثبت ارزيابي كردن مراسمي كه به مناسبت روز دانشجو در دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: روز ١٦ آذر در تاريخ سياسي جنبش دانشجويي به عنوان نقطهي عطف اين جنبش ثبت شده و حضور رييسجمهور در اين مراسم كه با يادآوري ياد شهداي ١٦ آذر همراه بود، به لحاظ آن كه توجه دولت و نظام را به پاسداشت اين روز نشان ميدهد، نقطهي عطفي در تاريخ اين جنبش نيز به شمار ميآيد.
وي همچنين با يادآوري ويژگيهاي اين مراسم كه در آن وقتي كه براي تشكلهاي دانشجويي جهت طرح سوالاتشان از رييسجمهور درنظر گرفته شده بود، بدون حد و مرز بود، گفت: بر اساس زمانبندي تعيين شده، دانشجويان توانستند سوالات خود را به صورت منطقي و معقول و با رعايت موازين اخلاقي با رييسجمهور در ميان بگذارند، اما مختصر اتفاقي كه در برهم زدن نظم مراسم به وقوع پيوست، حاشيهاي بود كه از ناحيهي تعداد معدودي از دانشجويان كه عضو تشكلهاي دانشجويي نيز نبودند، شكل گرفت.
وي افزود: در مجموع صحبتهاي رييسجمهور به ويژه در بخش دوم بسيار شفاف و روشن بود و مواضع وي را دربارهي مسائل سياسي، اجتماعي كه بعضا ابهاماتي را در بين دانشجويان ايجاد كرده بود، نشان ميداد.
توفيقي با بيان اين كه از تداوم برگزاري اين گونه مراسمها در دانشگاهها به لحاظ نتايج مثبت آن استقبال ميكند، تصريح كرد: البته متناسب با وقت آقاي خاتمي، نبايد انتظار داشت اين جلسات تداوم داشته باشد، اما حضور ايشان همواره مثبت بوده و توانسته در پاسخگويي به ابهامات دانشجويان نقش موثري داشته باشد.
وزير علوم در ادامه با تاكيد بر اين كه در فعاليتهاي سياسي بايد موازين اخلاقي رعايت شود، به ايسنا گفت: البته در حال حاضر دانشجويان در چارچوب اين موازين فعاليتهاي سياسي را انجام ميدهند، اما افرادي وجود دارند كه خارج از چارچوب مواضعي را مطرح ميكنند كه شايد اهل فعاليت سياسي كه لازمهي آن برخورداري از مرامنامه و هدف مشخص است، نباشند.
وي با تاكيد بر اين كه در مراسم ١٦ آذر امسال به تمام تشكلهاي دانشجويي فرصتي براي طرح سوالاتشان اختصاص داده شد، آنچه را كه در مقاطعي موجب بروز بينظمي ميشد، متاثر از احساسات و هيجاناتي كه از سوي تشكلهاي دانشجويي نبود، برشمرد.
*** به اعتقاد الهه كولايي آنچه كه در برخورد با رييسجمهور در روز ١٦ آذر در دانشگاه پيش آمد، بيانگر فضاي عمومي دانشگاه نيست و بايد ميان فضاي آن جلسه و برداشت عمومي دانشگاهيان نسبت به عملكرد خاتمي، تكفيك قائل شد.
اين استاد دانشگاه تهران، در گفتوگو با خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، با بيان اينكه جو ملتهب تالار شهيد چمران دانشكدهي فني دانشگاه تهران در روز ١٦ آذر غير قابل پيشبيني نبود، آن را ناشي از بيتدبيري در مديريت اين جلسه دانست كه امكان حضور دانشجويان به نحو مناسب در سالن را فراهم نياورده بود.
وي گفت: ايجاد آن فضا سبب شد برخي عناصر افراطي كه در همهي محيطها و گرايشها اعم از چپ و راست، اصلاحطلب و محافظهكار وجود دارند، مجال يابند تا به بزرگنمايي نقطهنظرها و طرز تلقيهاي خود در خصوص عملكرد خاتمي بپردازند.
معاون دبيركل جبههي مشاركت، فراهم آمدن شرايط مناسب براي بيان انتقادات وارده به خاتمي را نشانگر موفقيت چشمگير حركت اصلاحي در كشور و فضاي باز ايجاد شده در چارچوب تحقق بسياري از اهداف اصلاحات دانست و يادآور شد: ولو اينكه اهداف و برنامههاي بسياري نيز امكان تحقق نيافتند.
***مديركل دفتر حراستي وزارت علوم اظهار داشت: مراسم ١٦ آذر امسال را به واسطهي شرايط حاكم بر آن نقطه عطفي در تاريخ دانشگاه ميدانم.
علياكبر محسني در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب تأكيد كرد: بايد ترتيبي اتخاذ شود تا اينگونه مراسمها بدون مانع و واسطه تكرار شود، تا از خلال آن طرفين بتوانند به راحتي همانند آنچه در مراسم ١٦ آذر امسال در دانشگاه تهران اتفاق افتاد، مواضع يكديگر را نقد كنند.
وي همچنين مراسم ١٦ آذر دانشگاه تهران آن را به واسطهي حضور رييسجمهور بعد از تاخيري چند ساله در دانشگاه، موفقيتآميز ارزيابي كرد و گفت: مشكلات بوجودآمده در اين مراسم هم از ناحيهي دانشجويان نبوده و يكسري مسائل مديريتي در اعمال محدوديت براي ورود دانشجويان به سالن برگزاري مراسم، واكنشهايي را به همراه آورد زيرا دانشجويان توقع داشتند بتوانند در فضايي بدون مانع و رادع، عملكرد رييسجمهور را در حوزههاي مختلف مورد نقد قرار دهند.
وي با بيان اينكه بهلحاظ رواني و اجتماعي بروز آنچه در خلال مراسم روز دانشجوي امسال در دانشگاه تهران اتفاق افتاد، چندان دور از ذهن نبود، گفت: البته در كنار اعتراضاتي كه دانشجويان نسبت به چگونگي حضور در سالن برگزاري در برنامه ١٦ آذر داشتند، عدهاي فرصتطلب نيز ظاهر شدند و به بيان مطالبي پرداختند كه خواست جمعيت نبود، غير از يكي دو درصد از افراد سالن كه تحت تأثير هيجانات با اين فرصتطلبان همراهي ميكردند، سايرين به پيگيري بحثها از طريق منطقي تأكيد داشتند.
مديركل دفتر حراستي وزارت علوم كه رويكرد حاكم در مراسم ١٦ آذر امسال را عقلاني و انساني برميشمرد، آن را ويژگي نسل دانشجوي امروز كه مترقي و متمدن است، عنوان كرد.
محسني با يادآوري تركيبي از گرايشهاي مختلف دانشجويان حاضر در مراسم ١٦ آذر امسال دانشگاه تهران به حضور با افرادي با گرايشهاي متمايل به لائيسم و ...در مراسم و تجمعات اخير جامعه دانشگاهي كه بدون ساماندهي شكل ميگيرد اشاره كرد و بر اين نكته كه همواره بايد بر تكثر و تنوع افكار تأكيد و آن را از ويژگيهاي جامعه پيشرفته برشمرد، تاكيد كرد.
***عضو شوراي مركزي انجمن اسلامي دانشگاه تهران و علوم پزشكي گفت: آقاي خاتمي در هنگام تصدي پست رياست جمهوري شعارهايي داده بودند و قشر دانشجو نيز با توجه به اين شعارها از ايشان حمايت كردند.
وي در گفتوگو با ايسنا افزود: دانشجويان در جلسه روز دوشنبه از خاتمي انتقاد ميكردند كه چرا اين شعارها تحقق پيدا نكرده است و فضاي جلسه فضايي انتقادي بود، ولي متأسفانه عدهاي قليل سعي داشتند كه با سوءاستفاده از اين فضا و كمرنگ كردن فضاي انتقادي حاكم، جو را متشنج كنند.
نوراني با بيان اينكه خاتمي شخصي انتقادپذير است، و وي خود گفته بود كه براي شنيدن صحبتهاي دانشجويان به دانشگاه آمده است، گفت: فضاي جلسه در كل صميمي بود و دانشجويان از حضور خاتمي براي جواب دادن به پرسشهايشان و شنيدن انتقادات به عنوان قشري كه از وي حمايت ميكردهاند، استقبال كردند.
وي همچنين با ستودن صبر و تحمل رييسجمهور گفت: انجمن تهران نيز در آن جلسه گفت كه “ خداوند خاتمي را خلق كرد تا صبر يك انسان را بيازمايد”.
***سيدمحمد علي ابطحي، مشاور رييسجمهور در مطلبي تحت عنوان ” خاتمي در ١٦ آذر شاهد دستاورد اصلاحات بود“ در سايت شخصياش به بيان ديدگاه خود دربارهي حواشي مراسم روز دانشجو پرداخته است.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران، ايسنا، در اين مطلب آمده است:
در مراسم ١٦ آذر، آقاي خاتمي نتيجه هفتسال تلاش بيوقفه خود را براي آزادي با چشم خود مشاهده كرد. اين را نه از سر طعن كه از سر واقعيت ميگويم. جمعي، حتي اگر اندك بودند و از همه دانشجويان نمايندگي نميكردند ولي در حضور شخص دوم كشور و رئيس قوه مجريه بدترين اهانتها را نثار كردند. اين همان گام بزرگي است كه فقط در برابر خاتمي ممكن شده است و به قول خاتمي، اين در حالي است كه كسي نميتواند حتي به رده سه و چهار برخي از دستگاهها اعتراض كند. براي من به عنوان دوست خاتمي، منظره آن روز سخت بود، ولي به عنوان يك علاقهمند به سرنوشت سياسي كشور، اين منظره نشانه به بار نشستن اصلاحات بود و البته فكر ميكنم براي آخرين بارها.
سخنان خاتمي در جلسه دانشگاه را بخوانيد. شفافتر و راديكالتر از هر زمان. اما در چارچوبي كه از ابتدا داشت. طبيعي است كساني از اين چارچوب خارج شده و راه ديگري را برگزيده باشند، ولي طبعا به خاتمي كه از ابتدا اعلام كرده بود در چارچوب قانون اساسي آمده است، نميتوانند ايراد داشته باشند.
وقتي شنيدم كه فردي به نمايندگي يكي از تشكلها به خاتمي گفته كه ما متهم به مخالفت با شما بوديم ولي امروز آمديم تا در مقابل اين جريانها از شما حمايت كنيم، به چند نكته مهم توجهم جلب شد. اول آنكه مگر خاتمي را چه كسي بي پر و بال كرد كه امروز نتواند پاسخ هواداران سابق خودش را بدهد؟ دوم آنكه تا كي بايد ملت ايران قرباني راديكاليزم كور شود؟
آنها كه خاتمي را «هو» كردند، چقدر به تقويت و فراگيرشدن تماميتخواهان كمك كردند؟ و چقدر به رشد دموكراسي؟ پاسخ به اين سوال، فضاي آرامي ميطلبد كه با توجه به واقعيتهاي موجود در كشور –كه حتي اگر آن را نميپسنديم ولي هست- بايد مورد بررسي قرار گيرد. برنامهريزي كردن براي واقعيتهاي كشوري كه در آن هستيم مهم است. ارائه برنامه ايدهآلي كه شايد بشود آن را در سويس پياده كرد كه هنر نيست. آنها كه در خارج كشور هستند، و من به همه آنها احترام ميگذارم نيز نوعا فارغ از واقعيتهاي كشور مقاله مينويسند. شايد هم به اين دليل كه اگر نسخههاي آنان عملي نباشد، آنان آسيبي نميبينند. ولي ما در داخل كشور نميتوانيم بيتوجه به واقعيتهاي عرصه سياسي كشور فكر كنيم.
باز هم از اينكه خاتمي به دانشگاه رفت، مثل ديگر مقاماتي كه به دانشگاه مي روند، جلسهاش با آرامش كامل برگزار نشد، خوشحالم. عليرغم تحمل اين همه سختيها آقاي خاتمي هم از مراسم خوشحال بود.
البته دانشجويي ايميل زده بود، از اين همه هتاكي نسبت به رئيسجمهور ناراحت بود و نوشته بود حالا فهميدم چرا ما در اين سالهاي دراز پيشرفت نميكنيم. خواستم دلداريش بدهم، گفتم اين جوانان رابطهشان با خاتمي مثل پدر خانوادهاي است كه از او گلهمندند. رابطه خصمانه ندارند. پاسخي داد كه برايش پاسخ نداشتم: آيا كسي با پدر خودش هم چنين رفتار ميكند؟.
***عضو سابق دفتر تحكيم وحدت با اشاره به حضور رييسجمهور در روز ١٦ آذر در بين دانشجوياني كه وي را نقد ميكردند از روز ١٦ آذر به عنوان يك روز سياسي و از آن جلسه به عنوان جلسهاي تاريخي و بينظير نه تنها در كشور ايران بلكه در كشورهاي منطقه ياد كرد.
وحيد قبادي كه در اين مراسم به عنوان مجري مسووليت هدايت جلسه را بر عهده داشت، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، خاطرنشان كرد كه دانشجويان در اين جلسه به صورت آزاد و بدون گزينش حضور داشتند و توانستند خواستهها و انتقاداتشان را مطرح كنند و آن را نمايشي از دموكراسي در كشور دانست.
وي با انتقاد از برخوردهاي كه در روز ١٦ آذر نسبت به برخي دانشجويان صورت گرفت، يادآور شد: دانشجويان از اين مراسم استقبالي بيشتر از آنچه تصور ميشد، نشان دادند و اين در حالي بود كه فضاي سالن شهيد چمران دانشكدهي فني امكان جوابگويي به اين استقبال را نداشت، اين خود باعث ايجاد برخوردهاي فيزيكي و در نتيجه يك فضاي احساسي شد.
قبادي با بيان اين كه نظرات مطرحشده در جلسه بيانگر ديدگاههاي مختلف دانشجويان بود، اظهار داشت: صداوسيما در هنگام پخش اين مراسم با برخورد گزينشي و قسمتهاي مهمي از آن را پخش نكرد.
قبادي با تاكيد بر اينكه رييسجمهور يكي از مقتدرانهترين و صريحترين سخنرانيهاي خود را در اين مراسم ايراد كرد و عملكرد خاتمي در اين جلسه نمونه اي از منطق ، مدارا و مظلوميت وي بود، گفت: خاتمي بدون اينكه تحت تاثير شلوغلي و مشكلات جانبي جلسه قرار بگيرد نظرات خود را به نحو شايسته و قاطع بيان كرد.
قبادي با ابراز تاسف از اين كه عدهاي قليل از دانشجويان در اين جلسه دور از شان و ادب دانشگاهي برخورد كردند، گفت: اين امر موجب تاسف و انتقاد اكثر دانشجويان بود، انتقاد و گلايه امري مثبت است و دانشجويان نيز قصد داشتند كه خاتمي در مورد عملكرد خود توضيح دهد ولي عدهي قليلي از دانشجويان درصدد بودند كه فضاي جلسه را از روند اصلي آن دور كنند.
وي در پايان تاكيد كرد : قاطبه دانشجويان و دانشگاهيان همواره از حضور خاتمي در دانشگاه استقبال كرده و در آينده نيز از ميزباني وي خشنود خواهند بود.
***يك عضو هيات علمي دانشگاه كه در مراسم روز دانشجو در دانشگاه تهران شركت كرده بود، اظهار داشت: چنانچه مجال بيشتري ميبود، رييسجمهور ناگفتههاي بيشتري را بيان ميكرد.
علي شكوريراد در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب بر اين موضوع كه وي و بسياري از شركتكنندگان مراسم روز دوشنبه دانشگاه تهران هنگام ترك جلسه احساس خوشايندي داشتند، تاكيد كرد و گفت: تقريبا همه از اينكه چنين جلسهاي برگزار شد و رييسجمهور به رغم همهي مسائل با صبر و تحمل ديدگاهها را دريافت كرد، راضي بوديم و شايد خود اين جلسه را بتوان دستاورد بزرگ خاتمي در پيشبرد منطق گفتوگو، صبر و مدارا دانست.
وي با بيان اينكه رييسجمهور از قبل نيز بر برگزاري مراسمي كه طي آن، همهي دانشجويان حضور داشته و بتوانند به طور آزاد به بيان مطالباتشان بپردازند، تأكيد داشت، گفت: از قبل نيز قابل پيشبيني بود كه مواجهه رييسجمهور با دانشجويان با اعتراضات آنها نسبت به پيشبرد برنامهي اصلاحات و واكنشهاي خاتمي در مقابل مخالفان اصلاحات همراه باشد، زيرا در فضاي عمومي دانشجويي نيز اين اعتراضات كاملا شناختهشده است.
شكوري راد ادامه داد: عدهاي از مخالفان خاتمي در اين جلسه هرآنچه را كه در چنته داشتند با پرخاش نسبت به رييس جمهور بروز دادند و خاتمي نيز با صبر آنها را تحمل كرد، اما عدهاي كه حدود ١٠ تا ١٥ نفر كه نه براي بيان آزاد نظراتشان بلكه به نظر ميرسيد در راستاي برهم زدن جلسه در اين مراسم حاضر شده بودند، با وجود آنكه حاضران در جلسه بارها به صورت يكپارچه خواستار سكوت آنها براي ادامهي مراسم بودند، گستاخي خود در برابر رييسجمهور را به اوج رساندند و بعضا از حدود ادب و متانتي كه در شأن يك دانشجو است، خارج شدند.
وي با بيان اينكه قطع صداي بيرون از سالن و اختلال فيزيكي كه به واسطهي اين موضوع ايجاد شده بود نيز زمينهي سوءاستفادهي اين تعداد اندك را فراهم كرد، افزود: با اين حال چنين اعتراضاتي در حضور رييسجمهور نشاندهندهي طبيعيبودن شرايط برگزاري اين جلسه كه خواست اوليهي شخص رييسجمهور نيز بود، محسوب ميشود.
شكوريراد كه از علت وقوع اين اتفاقات (قطع صداي بيرون سالن) اظهار بياطلاعي ميكرد، گفت: بايد بررسي شود كه چرا اين برخوردها در شرايطي كه همهي تدابير لازم براي جلوگيري از هرگونه برخوردي تدارك شده بود، شكل گرفت.
اين عضو شوراي مركزي جبهه مشاركت در ادامه به ايسنا گفت: در اين جلسه آقاي خاتمي مطالبي را بيان كرد كه شفافتر و صريحتر از آنچه تا به حال گفته بود، به شمار ميآيد و بدين ترتيب رييسجمهور وجه تمايز خود را با كسانيكه در پيش پاي اصلاحات مانع قرار دادند و نيز افرادي كه در اردوگاه اصلاحطلبان حركت كرده اما روند پيشبرد جنبش اصلاحي را با اختلال مواجه ميكردند مشخص كرد.
وي در ادامه با بيان اينكه نمايندگان تشكلهاي دانشجويي نيز در اين جلسه در قالب وقتهايي كه در اختيار آنها قرار گرفته بود به صورت مبسوط ديدگاههاي خودشان را به اطلاع رييسجمهور رساندند، گفت: مجموعهي آنچه كه ميتوانست از سوي دانشجويان در اين جلسه مطرح شود از سوي نمايندگان آنها بيان شد و اعتراضاتشان كه منطقي و مؤدبانه بود از سوي رييسجمهور شنيده و در خور اقتضاي جلسه به آنها پاسخ داده شد.
وي ادامه داد: همچنان بسياري از سؤالهاي دانشجويان نيازمند پاسخگويي است كه بايد در فرصت مناسب به آنها پاسخ داده شود.
*** روز ١٦ آذر، جرياني در دانشگاه اتفاق افتاد كه احترام و عظمت دانشگاه را زير سؤال برد و به يقين، اگر اين گونه كارها تكرار شود، دانشگاه، پشتوانه مردمي خود را از دست خواهد داد و مردم با ديده ديگري به آن خواهند نگريست.
به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران، ايسنا، آيتالله العظمي مكارم شيرازي در ديدار دانشجويان و ساير اقشار مردمي، با بيان اين مطلب افزود: در حالي كه رييسجمهور مملكت با نهايت تواضع و ادب به ديدن دانشجويان به منظور بزرگداشت شهداي آنها و تفقد و گفتوگو با آنان در مسائل مهم مملكتي رفته بود، گروهي در لباس دانشجو، ناسزا و دشنام به او نثار كردند، كاري كه همهجا مايه تنفر و انزجار شد.
وي ادامه داد: دانشگاه يكي از مراكز ثقل سياست، بالندگي و حيات يك ملت است. ما دانشگاه را به عنوان يك مركز علم و دانش و آگاهي مانند مسجد محترم ميشمريم؛ همانگونه به حوزههاي علميه همچون مسجد احترام ميگذاريم.
اين استاد حوزه گفت: مردم انتظار دارند در دانشگاه جز سخنان منطقي و مؤدبانه - كه حكايت از بالا بودن سطح فكر و انديشه كند - نشنوند. دشنام و ناسزا در هيچ نقطه از محيط كشور اسلامي جايي ندارد، مخصوصا در محيط باعظمت دانشگاه. به يقين آنها كه مرتكب چنين كار زشتي شدند گروه اندكي بودند؛ حتي بعضي به ما خبر دادند آنها احتمالا دانشجو نبودند. به هر حال اين كار ابهت و قداست دانشگاه و دانشجو و استاد را در افكار عمومي خدشهدار كرده است. چهكسي به ميهمان خود ناسزا ميگويد و دشنام ميدهد؟ اختلافنظر در مسائل سياسي همهجاي دنيا وجود دارد، بايد با منطق آميخته به ادب و انسانيت به گفتوگو نشست زيرا قضاوت نهايي با افكار عمومي خواهد بود.
آيتالله مكارم شيرازي در پايان گفت: به عقيده اينجانب وظيفه اساتيد محترم دانشگاه و اكثريت قريب به اتفاق دانشجويان عزيز و آگاه است كه به نحوي اين جريان را جبران كنند تا آثار منفي آن از افكار مردم برچيده شود،
والا هم دانشگاه و دانشگاهيان خسارت ميبينند و هم مردم.