تهران ، خبرگزارى جمهورى اسلامى ۲۲ / ۰۹ / ۸۳
سيد محمد خاتمى رييس جمهورى اسلامى ايران دوشنبه ۱۶ آذر به مناسبت
روز دانشجو در اجتماع دانشجويان در سالن شهيد چمران دانشگاه تهران حضور
يافت و به پرسش هاى آنها پاسخ گفت .
اين مراسم که پس از دو سال وقفه و در آخرين سال رياست جمهورى خاتمى
برگزارشد با واکنش هايى از سوى دانشجويان روبه رو شد که با مراسم سالهاى
گذشته بسيار متفاوت بود.
اين مراسم و واکنشهاى دگرگونه دانشجويان ، سخنان و اظهارنظرهاى ابراز شده
در آن در روزنامه هاى کثيرالانتشار داخلى بازتاب گسترده اى داشت .
بسيارى از روزنامه ها از روز۱۷ تا۲۱ آذر به انتشار خبر، گزارش و
تحليل درباره اين رويداد پرداختند.
تمامى روزنامه هاى مورد بررسى در روز۱۷ آذر " تيتر يک " صفحه اول
خود را به برگزارى مراسم روز دانشجو در دانشگاه تهران و سخنان خاتمى در
اين مراسم اختصاص دادند.
بيشتر مطالب اين روزنامه ها در روز۱۷ آذر گزارش هاى خبرى و چگونگى شرح
وقايع بود. در روزهاى پس از آن بازتابها کم رنگ تر شد و حجم مطالب مربوط
به آن کاهش يافت .
۱۸ آذر به مناسبت شهادت امام صادق (ع ) و جمعه ۲۰ آذر به مناسبت تعطيل
رسمى هيچ روزنامه اى منتشر نشد.
روز پنجشنبه ۱۹ آذر فقط چند روزنامه منتشر شد که هيچ يک به اين موضوع
نپرداختند.
آن دسته از روزنامه ها که در روز شنبه ۲۱ آذر به اين مطلب پرداختند
بيشتر از جنبه تحليلى با آن برخورد کرده و در صفحات داخلى خود آن را جاى
دادند.
اين بررسى نشان مىدهد به طور کلى روزنامه ها با توجه به ديدگاه ها و
گرايش هاى خاص خود به برجسته سازى بخشى از سخنان رييس جمهور در مراسم
يادشده يا رويدادهاى حاشيه اى آن پرداخته اند.
روزنامه هاى مورد بررسى در اين گزارش عبارتند از : صداى عدالت ، ابرار،
خراسان ، سياست روز، توسعه ، جوان ، هم بستگى، خبر، جام جم ، اعتماد، رسالت ،
سلام هم وطن ، کيهان ، اطلاعات ، همشهرى.
در اين گزارش نگاهى به تيترهاى صفحه اول، ليد گزارش اصلى مربوط به مراسم
و سرمقاله هاى مرتبط با اين رويداد خواهيم داشت .
۱۶ آذر ***
اطلاعات
اين روزنامه عصر در روز۱۶ آذر با عنوانى به شرح زير به گزارش اين
رويداد پرداخت :
" رييس جمهور در جمع دانشجويان : دانشگاه بايد در درک قضايا و اعلام
مواضع هميشه پيشتاز باشد."
اطلاعات سپس مطلب خود را اين گونه آغاز کرده است : سيد محمد خاتمى رييس
جمهورى، دانشجويان را ميراث دار ضديت با سلطه بيگانه و استبداد دانست و
دفاع از آزادى و استقلال و پيشرفت را از وظايف دانشجويان برشمرد.
کيهان
ديگر روزنامه عصر به شرح حضور خاتمى در مراسم هفتادمين سالگرد
تاسيس دانشکده فنى پرداخت و گزارش و خبر مراسم روز دانشجو را به روز
بعد موکول کرد.
۱۷ آذر ***
ايران
خاتمى در جمع دانشجويان : " به نام ملت از کژانديشان متعصب طلبکارم ".
ايران اين رويداد را اين گونه گزارش مىکند : نشست روز۱۶ اذر سيد محمد
خاتمى رئيس جمهورى با دانشجويان ديروز در فضاى انتقادى و ملتهب و البته
پر حاشيه برگزار شد. رئيس جمهورى ديروز پس از سه سال عدم حضور در دانشگاه
با لبخند هميشگى وارد سالن شهيد چمران دانشکده فنى دانشگاه تهران شد، اما
در پايان مراسم ،آثار خستگى در چهره وى نمايان بود.
همشهرى
" رئيس جمهور در جمع دانشجويان : مطمئن باشيد آن سوى جمهورى اسلامى
يک نظام دموکرتيک نخواهد بود."
همشهرى اين رويداد را اين گونه گزارش مىکند : آخرين ديدار سيد محمد
خاتمى رئيس جمهورى با دانشجويان روز گذشته به مناسبت ۱۶ اذر روز دانشجو
انجام شد. اين چهارمين و آخرين نشست با دانشجويان بود، نشستى که در آن
اعتراض شديد و غير قابل کنترل دانشجويان مىرفت تا صبر و تحمل خاتمى را
از بين ببرد. جوانانى که ديگر حاضر نبودند جمع بندى هشت ساله رئيس جمهورى
را گوش کنند، تا چه رسد به اينکه به آن توجه کرده يا عملکنند.
صداى عدالت
"خاتمى در مراسم ۱۶ آذر،از کج انديشان متعصب طلبکارم ".
هم زمان با روز دانشجو، رييس جمهور پس از دوسال عدم حضور در دانشگاه
در حالى وارد سالن شهيد چمران دانشکده فنى دانشگاه تهران شد که ياران
دبستانى اهوراييان ۱۶ آذر از ساعت ها قبل صندلىهاى سالن را پرکرده و با
خواندن "سرود يار دبستانى " و "اى ايران " خود را براى استقبال از رييس
جمهور محبوبشان آماده مىکردند و تعداد زيادى از آنها نيز پشت درهاى
دانشگاه منتظر اجازه ورود بودند.
کيهان
نويسنده سرمقاله کيهان در يادداشت روز خود با عنوان "سوت زنان ديروز
فحاشان امروز"، ابتدا به اين مطلب اشاره مىکند که به علت اين که در
آستانه سالروز شهادت امام جعفر صادق ع قرارداريم قصد داشته که درباره
اوضاع سياسى اجتماعى آن دوران و مقايسه آن با شرايط امروز جامعه اسلامى
مطالبى را مطرح کند ولى با توجه به ويژگى ستون يادداشت روز که موضوعات
مهم و رخدادهاى کشور را مورد بررسى و تجزيه و تحليل قرار مىدهد به سراغ
سخنان رياست محترم جمهورى در مراسم ۱۶ آذر مىرود تا ببيند خاتمى چه گفت
و چرا برخى دانشجويان که زمانى براى هر کلمه و جمله اى که بر زبان ايشان
جارى مىشد سوت مىکشيدند و کف مىزدند و بوسه نثار رييس جمهور مىکردند
ديروز حرمت شکنى کردند و آزادگى ، عطوفت و مهربانى خاتمى را با ناسپاسى
پاسخ گفتند.
اين سرمقاله افزود : بنابه اظهارات خبرنگاران و ديگر شاهدان عينى
گروهى۴۰ ۳۰- نفره که در سالن حضور داشتند از همان ابتداى ورود رييس
جمهور با تک پرانىهاى خود شروع به هتاکى و ناسزاگويى به ايشان کردند و
بعد نيز در جريان سخنرانى به طور مرتب و به صورت جمعى با شعارهاى اهانت
آميز سخنان رييس جمهورى را قطع مىکردند. اين گروه اندک که کاملا مشخص بود
با ماموريت ويژه از سوى برخى گروهک هاى مخالف انقلاب و نظام و براى برهم
زدن نظم جلسه به سالن آمده بودند و شعارهاى متناسب با ديدگاه اين دستجات
ورشکسته را بر زبان مىراندند خاتمى را متهم به دروغگويى کرده و فرياد
مى زدند آزادى بيان چه شد؟ خاتمى خجالت خجالت .
خجالت از چه ؟ خجالت به خاطر دفاع از استقلال کشور در برابر
بيگانگان ؟ خجالت به خاطر دفاع از مردم سالارى دينى ؟ خجالت به خاطر دفاع
از آزادى که امروز همين گروه چند ده نفره به برکت وجود آزادى، رييس
جمهعور منتحب ملت را به سخره مىگيرند؟ اگر اين آزادى نيست پس چيست ؟
جمهورى اسلامى
" رييس جمهور در مراسم ۱۶ آذر در دانشگاه تهران : از اردوگاه اصلاح
طلبان صداهايى را مىشنويم که از دشمنان شنيده نمىشود."
"اخلال در سخنرانى رييس جمهور در دانشگاه تهران ".
"تکرار نمايش سازماندهى شده تجمعات غير قانونى عليه نظام در روز
دانشجو".
اين روزنامه هم چنين سرمقاله خود با نام " آنها که در نظام آموزش عالى
لانه کرده اند " را به بيان و تحليل مراسم يادشده اختصاص داده است .
شروع اين مطلب چنين است : ديروز در مراسم بزگداشت روز دانشجو در
دانشگاه تهران حوادثى رخ داد که نه در شان دانشجو بود نه در شان
دانشگاه و نه در شان رييس جمهور.
شرق
" گفت و گوى انتقادى دانشجويان و رييس جمهور"
آمده ام که در اين جا سخنان شما را بشنوم و به پرسش هاى شما پاسخ دهم
و مطلبى را در مورد دغدغه هاى خود بگويم و دغدغه هاى شما را بشنوم . سيد
محمد خاتمى رييس جمهورى ديروز در روزهاى پايانى مسئوليت رياست جمهورى خود
و در ديدارى که به نظر مىرسيد آخرين ديدار وى با دانشجويان باشد
انتقادهاى آنان را شنيد و به بخشى از آنها پاسخ داد. هرچند که ظاهرا هيچ
يک از پاسخ هايش مورد قبول دانشجويان قرار نگرفت . خاتمى روز گذشته از
انتقادهاى تند دانشجويان در امان نماند. شايد به اين دليل که امده بود
حرفهاى آنان را بشنود و شنيد : چرا دربرابر توقيف مطبوعات سکوت کرديد؟ چرا
براى چهار سال دوم کانديدا شديد؟ چرا با سکوت خود به فضاى رعب و وحشت شدت
بخشيديد؟ چرا انتخابات مجلس هفتم را برگزار کرديد؟ و دهها پرسش ديگر.
اين روزنامه هم چين سرمقاله خود را با نام "دوشنبه روز خسته کننده اى
بود " به تشريح و تحليل مراسم يادشده اختصاص داد.
در اين سرمقاله آمده است : رييس جمهور ديروز روز سختى را گذراند.
اصلىترين هوادارانش و باوفاترين حاميانش از او انتقاد کردند، انتقاد که
نه ، بر او نهيب زدند.هاى و هوى ديروز دانشجويان تنها با کف و سوت ايشان
در همين دانشگاه تهران در نخستين سالگرد پيروزى سيد محمد خاتمى قابل
مقايسه است ....اکنون داستان به پايان رسيده است . نه پايانى خوش که
فرجامى تلخ . رييس جمهورى که آمده بود از آينده سخن بگويد بايد از گذشته
دفاع کند.
خراسان
" خاتمى در دانشگاه ، تشويق و اعتراض در اخرين ديدار"
ديروز سيد محمد خاتمى براى آخرين بار در مقام رياست جمهورى اسلامى
ايران در۱۶ آذر، روز دانشجو به ميان دانشجويان دانشگاه تهران آمد.
رييس جمهور براى آخرين بار در حالى پا به تالار شهيد چمران گذاشت که
مىدانست با انتقادها و درد دلهاى شديد دانشجويان از هر دو طيف مواجه
خواهد شد.
سياست روز
"اهانت افراطيون به مقدسات و رييس جمهور در مراسم ۱۶ آذر"
"خاتمى : در اردوگاه اصلاحات صداى دشمنان ملت شنيده مىشود."
خبر
"خاتمى در اجتماع دانشجويان ،از برخى جريان ها طلبکارم "
رييس جمهورى از جريانهايى که در برابر حرکت اصلاح طلبى مردم ايران صف
آرايى کرده اند به شدت انتقاد کرد.
هم بستگى
"خاتمى در مراسم ۱۶ آذر دانشگاه تهران : از کج انديشان متعصب طلبکارم "
هم زمان با روز دانشجو پس از دوسال عدم حضور در دانشگاه رييس جمهور در
حالى وارد سالن چمران دانشکده فنى دانشگاه تهران شد که ياران دبستانى
اهوراييان ۱۶ آذر از ساعت ها قبل صندلىهاى سالن را پرکرده و با خواندن
سرود " يار دبستانى" و "اى ايران " خود را براى استقبال از رييس جمهور
محبوبشان آماده مىکردند و تعداد زيادى از آنها نيز پشت درهاى دانشگاه
منتظر اجازه ورود بودند.
جام جم
" در جمع دانشجويان مطرح شد، انتقاد بىپرده خاتمى از افراطيون هر
دو جناح "
امروز متاسفانه از اردوگاه اصلاح طلبان صداهايى مىشنويم که دشمنان اين
ملک و ملت آن را بيان مىکنند.
رييس جمهورى در جمع دانشجويان گفت در کشورما مردم سالارى جز از راه
سازگارى با دين محقق نمىشود.
اعتماد
"دفاعيه خاتمى از اصلاحات ، من از کج انديشان طلبکارم ."
آخرين مراسم روز۱۶ آذر دولت خاتمى ديروز در ميان جنجال و هياهو به
پايان رسيد تا خاتمى نشان دهد که آنقدر شجاعت دارد تا پا به مراسمى
بگذارد که از قبل پيش بينى مىشد انتقادها قالب اعتراض و بعضا فرياد به
خود بگيرد. اما رييس دولت اصلاحات پس از دوسال وقفه که به خاطر پرهيز از
رويارويى با دانشجويان راديکال در۱۶ آذر به دانشگاه نمىآمد ديروز به
تالار چمران دانشکده فنى دانشگاه تهران پا گذاشت که هم تشويق هاى پرشور
را از سر بگذراند و هم انعکاس صداهاى اعتراضى را بشنود که رفتارهاى او
را درقبال انتخابات مجلس هفتم ، آزادى مطبوعات و دستگيرى فعالان سياسى
دانشجويى به پرسش مىکشيد، او آمده بود بشنود.
رسالت
" رييس جمهور در مراسم ۱۶ آذر : فريب رانده شدگان انقلاب را نخوريد."
رييس جمهور در مراسم روز دانشجو گفت : امروز در اردوگاه اصلاح طلبان
صداهايى مىشنويم که دشمنان اين ملت در حال بيان آن هستند. حجت الاسلام
والمسلمين سيد محمد خاتمى که ديروز در تالار شهيد چمران دانشکده فنى
دانشگاه تهران سخن مىگفت اظهار داشت اگر اصلاح طلبان بدون احساسات و با
شعارهاى آغازين اصلاح گرى حرکت مىکردند و با طرح عبور و مرور ترافيک را
سنگين نمىکردند قطعا امروز وضعى بهتر از اين داشتيم .
جوان
" خاتمى : صداهايى از اردوگاه اصلاح طلبان مىشنويم که دشمنان ملت مى
گويند."
"سيد محمد خاتمى ديروز خاتمى سال۷۶ نبود."
او ديروز تنها از مخالفان و منتقدان خود انتقادنکرد بلکه خود در کسوت يک
منتقد و يک طلبکار از دولت ، اصلاح طلبان را نيز به تيغ نقد جراحى کرد. تو
گويى که قريب به ۸ سال رياست جمهورى به تازگى از او يک پراگماتيست
ساخته بود که صريح و اشکار و بدون کلمات تودار و افراطى اينک پايان دولت
خويش را انتظار مىکشد.
توسعه
"خاتمى : در برابر نظام عقب نشسته ام نه شعارهايم ."
سيد محمد خاتمى رييس جمهورى کشورمان در سالروز۱۶ آذر با حضور در جمع
اساتيد دانشکده فنى دانشگاه تهران تصريح کرد تاسيس دانشگاه تهران به
عنوان يک مرکز جامع و فراگير در هفتادسال پيش يک حادثه مهم در عرصه حيات
اجتماعى و علمى ايران بود.
سلام هم وطن
" گزارش جلسه پرسش و پاسخ رييس جمهور با دانشجوبان به مناسبت سالروز
۱۶ آذر، يک روز پرتنش در دانشگاه "
۲۱ آذر ***
ايران
" گزارش ايران از بازتاب مراسم روز دانشجو"
" محافل سياسى نشست دانشجويان با خاتمى را چگونه روايت کردند؟"
گفت و شنود بىپرده دانشجويان و خاتمى پس از پنج روز محور سخن محافل
سياسى تهران است و اتفاق روز۱۶ آذر دانشگاه تهران به اتفاقى حيرت انگيزتر
در قلم و بيان جناح ها و محافل سياسى منتهى شده است و طايفه رقيبان اصلاحات
با قيچى کردن سخنان رييس جمهورى تکليف خود را با آن همه نقد و سرزنش
يکسره کردند. محافل و تريبون هاى جناح رقيب اصلاحات فرداى حادثه همت شايان
خود را صرف تحريف و دستکارى در نقل و انتقال متن و حاشيه اين واقعه
کردند. اربابان جرايد اين جناح جملگى اين جمله گلايه آميز خاتمى خطاب به
ياران اسلاح طلبش را در پيشانى اخبار خود نشاندند تا آن همه اظهارات رييس
جمهورى در نگاه خوانندگان و بينندگان به يک مانيفست و برائت نامه از
خانواده اصلاحات تنزل کند و کل حادثه روز۱۶ آذر حکم دعواى دانشجويان و
دولت اصلاخات را پيدا کند. به هر حال اگر نشست ۱۶ آذر يک ميدان قضاوت بر
سر کارنامه اصلاحات و خاتمى بود اکنون به نحوه روايت اين ماجرا به ميدان
قضاوتى ديگر درباره حريفان و رقيبان در آمده است .
رسالت
در سرمقاله خود با تيتر " شانزده آذرى ديگر " آورده است : از بخشى از
اصلاح طلبان که تجربه سه بار تکرارشده در مشروطيت و بعد از شهريور۲۰ و
بعد از انقالب اسلامى را به خاطر جو زدگى تکرار کردند طلبکارم . اين سخنان
مربوط به آيت الله مهدوى کنى در سال۱۳۷۶ نيست بلکه گوشه اى از انتقادات
صريح اقاى خاتمى به جريان اصلاح طلبى در چند روز پيش و در جمع دانشجويان
است . انتقاد خاتمى فقط منحصر به آن موضوع نبود.
او به شنيده شدن صداهايى از اردوگاه اصلاح طلبان که سخنان دشمنان اين ملک
و ملت را بيان مىکند نيز انتقاد کرد، اگرجه به طور سنتى به اردوگاه
اصولگرايان نيز حمله کرد و آنان را مانع از اجراى اهداف دولت خواند.اما
نقد صريح خاتمى به اصلاح طلبان براى اولين بار بود که رخ داد اگرجه ديگر
چيز زيادى از آنان باقى نمانده و انصاف نبود که کسى را در سراشسيبى سقوط
هل دهند.
اعتماد
" تحليلى بر روزتجلى "نقد قدرت "خاتمى و نسل جديد مطالبات دانشجويى"
در واپسين سال حضور سيد محمد خاتمى در راس قوه مجربه و در هنگامه اى که
همکان در هشتمين سال دوره اصلاحات پىجوى دستاوردهاى آن هستند رييس جمهور
که بارها شنيده شد که بزرگترين دستاورد دورانش نقد قدرت بوده است ، شعارى
که از روز نخست کانديداتورى خاتمى تا امروز بارها از جانب وى تکرار شده و
آن گونه که خود مىگويد اين دستاورد بزرگى است که شديدترين انتقادها
از شخص دوم مملکت مىشود و هيچ خطرى منقد را تهديد نمىکند.
هم بستگى
" واکنش صاحب نظران به سخنان رئيس جمهورى در جمع دانشجويان "
"خاتمى نماد منطق و مدارا است ."
نشست صميمانه خاتمى با دانشجويان در سالگرد شهادت سه اهورايى از
مناظر گوناگونى قابل بررسى و بازخوانى است . اما شايد يکى از مهمترين
نکاتى که در پايان اين نشست و با توجه به نحوه برخورد تعداد معدودى از
دانشجويان با رئيس جمهور مىتوان برداشت کرد اين است که تلاش هاى چندين
ساله خاتمى براى برترى دادن منطق مدارا بر استفاده از زور در جامعه دچار
بحران هاى گوناگون ايران تاحد قابل قبولى به ثمر رسيده است و بسيارى از
آنان که تا ديروز تنها ادبيات مورد قبولشان تازيانه و مشت و مرگ بود
امروز کف زدن در برابر سخنان خاتمى چه به منظور تاييد و چه به منظور
تحقير را پيشه خود کرده اند. گامى که در جوامع استبداد زده ، خود حرکت
بسيار بزرگى است آن گونه که در بسيارى از کشورها براى رسيدن به آن خون هاى
زيادى ريخته شد.